Hội nghị trù bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN 20

Các nước ASEAN đã cơ bản thống nhất về chương trình hoạt động, nghị sự và danh mục các văn kiện của Hội nghị Cấp cao. Với chủ đề “ASEAN: một cộng đồng, một vận mệnh”, lãnh đạo các nước ASEAN sẽ trao đổi các nội dung ưu tiên của ASEAN trong năm, nhất là: đẩy mạnh nỗ lực để xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015; tăng cường đoàn kết, kết nối ASEAN; mở rộng và làm sâu sắc quan hệ của ASEAN với các đối tác; hợp tác ứng phó với các thách thức. Dự kiến, lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thông qua nhiều văn kiện quan trọng, trong đó có Tuyên bố về kỷ niệm 45 năm thành lập ASEAN (1967-2012). Cùng với Hội nghị Cấp cao ASEAN 20, sẽ có các hoạt động bên lề Hội nghị Cấp cao và các hội nghị cấp bộ trưởng.

Các quan chức cấp cao ASEAN nhấn mạnh, cùng với nỗ lực xây dựng Cộng đồng, ASEAN cần đồng thời tăng cường các quan hệ đối ngoại của mình, nhất là cần triển khai hiệu quả các thỏa thuận, chương trình hợp tác đã có với các đối tác, cũng như phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và các khuôn khổ hợp tác của ASEAN với các đối tác (ASEAN 1, ASEAN 3, ARF, EAS, ADMM …). Trong năm 2012, cùng với việc tăng cường quan hệ với các đối tác như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nga, Liên hiệp châu Âu (EU)…, ASEAN sẽ tiếp tục bàn để hướng tới quan hệ đối tác chiến lược với Ấn Độ và Mỹ, kỷ niệm 20 năm quan hệ ASEAN – Ấn Độ, 35 năm quan hệ ASEAN – Ca-na-đa… ASEAN hoan nghênh việc các nước đối tác tăng cường hợp tác và đóng góp tích cực vào hòa bình, an ninh, ổn định, xây dựng lòng tin và phát triển ở khu vực. ASEAN cũng nhất trí đẩy mạnh phối hợp lập trường về các vấn đề cùng quan tâm tại các diễn đàn khu vực và quốc tế như APEC, ASEM, LHQ và các cơ quan chuyên môn của LHQ.

Về các vấn đề cùng quan tâm, các nước ASEAN nhất trí đẩy nhanh việc tham vấn trong ASEAN về các thành tố của Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), đi đôi với việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), nhất là về bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ (UNCLOS). Tại Hội nghị, các nước ASEAN cũng hoan nghênh các tiến triển gần đây tại Mi-an-ma; ủng hộ Mi-an-ma đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2014; kêu gọi dỡ bỏ cấm vận đối với Mi-an-ma; khẳng định ASEAN sẽ tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối hỗ trợ Mi-an-ma tăng cường quan hệ với cộng đồng quốc tế.

Phát biểu ý kiến tại các hội nghị, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nhấn mạnh ý nghĩa của việc tăng cường đoàn kết, liên kết và xây dựng Cộng đồng ASEAN, nhất là cần triển khai hiệu quả Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN trên cả ba trụ cột chính trị – an ninh, kinh tế và văn hóa – xã hội; tăng cường kết nối ASEAN cả về hạ tầng, chính sách và người dân; tăng cường quan hệ các đối tác; xây dựng một Cộng đồng ASEAN gắn kết, thịnh vượng và hướng tới người dân, ngày càng phát huy vai trò và đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển ở khu vực. Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cũng nhấn mạnh việc ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò chủ động của mình trong cấu trúc khu vực đang định hình và trong việc tăng cường hợp tác khu vực nhằm ứng phó hiệu quả với các thách thức. ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò và hiệu quả của các công cụ, cơ chế hợp tác khu vực hiện có về hòa bình, an ninh.

Về Biển Đông, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nhấn mạnh, cần tiếp tục tăng cường các nỗ lực nhằm bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải; giải quyết tranh chấp giữa các bên liên quan bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ (UNCLOS), thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, tăng cường xây dựng lòng tin và sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).