Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cảnh báo về chu kỳ bất ổn ở Mali

Đặc phái viên Liên hợp quốc cảnh báo tình trạng mất an ninh gia tăng, tình hình nhân đạo ngày càng xấu đi, nhiều trẻ em không được đến trường hơn đẩy Mali vào một chu kỳ bất ổn không có hồi kết.

Ngày 11/1, đặc phái viên của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về Mali, ông El-Ghassim Wane, đã lên tiếng cảnh báo rằng một thập kỷ sau khi cuộc xung đột bùng phát ở Mali, hy vọng về một giải pháp sớm đối với cuộc xung đột ở quốc gia này đã không thành hiện thực.

Phát biểu trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an, đặc phái viên Wane nói: “Tình trạng mất an ninh gia tăng, tình hình nhân đạo ngày càng xấu đi, nhiều trẻ em không được đến trường hơn và quốc gia này đã bị cuốn vào một chu kỳ bất ổn không có hồi kết.”

Ước tính sẽ có hơn 1,8 triệu người cần hỗ trợ lương thực trong năm 2022, tăng mạnh so với 1,3 triệu người trong năm ngoái.

Đây là tình trạng mất an ninh lương thực tồi tệ nhất ở quốc gia châu Phi này kể từ năm 2014.

Ngoài ra, việc các trường học đóng cửa đã ảnh hưởng tới mong muốn học tập của hơn nửa triệu trẻ em. Ông Wane cho rằng điều này sẽ đặt “tương lai của đất nước Mali vào tình thế nguy hiểm.”

Đặc phái viên Wane cho rằng tình hình “sẽ còn tồi tệ hơn nhiều” nếu không có sự tham gia của cộng đồng quốc tế, bao gồm cả việc triển khai Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (MINUSMA) vào năm 2013.

Chính phủ Mali đã tìm cách khôi phục sự ổn định sau một loạt thất bại kể từ đầu năm 2012, bao gồm một cuộc đảo chính quân sự thất bại, các cuộc giao tranh mới giữa lực lượng chính phủ và phiến quân Tuareg cũng như việc chiếm giữ lãnh thổ phía Bắc của những phần tử cực đoan.

Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày, Algeria đã cảnh báo các nhà cầm quyền quân sự của nước láng giềng Mali về hậu quả của quá trình chuyển đổi dân sự kéo dài tại quốc gia này, đồng thời kêu gọi các bên bình tĩnh đối thoại sau khi Tổ chức Cộng đồng kinh tế Tây Phi (ECOWAS) áp đặt các lệnh trừng phạt cứng rắn đối với Bamako.

Các nhà lãnh đạo ECOWAS đã thông qua một loạt các biện pháp trừng phạt, bao gồm đóng cửa biên giới và cấm vận thương mại đối với Mali do nước này trì hoãn bầu cử.

Chính phủ của Đại tá Assimi Goita, người lên nắm quyền tại Mali sau hai cuộc đảo chính vào tháng 8/2020 và tháng 5/2021, đã đề xuất một giai đoạn chuyển tiếp 5 năm, với lập luận rằng tình trạng mất an ninh thường xuyên khiến việc tổ chức bầu cử một cách an toàn là bất khả thi.

Trong một tuyên bố vào ngày 11/1, Tổng thống Algeria Abdelmadjid Tebboune đã cảnh báo về “những hậu quả tiềm ẩn về chính trị, an ninh và kinh tế trong quá trình chuyển tiếp do chính quyền Mali đề xuất nói trên.

Ông đồng thời kêu gọi các nhà chức trách Mali hành động có trách nhiệm và mang tính xây dựng.

Tuyên bố còn kêu gọi Mali tổ chức đối thoại trên tinh thần xây dựng và thiết thực với ECOWAS nhằm đạt được một kế hoạch chấm dứt cuộc khủng hoảng, có tính đến các yêu cầu quốc tế và yêu cầu chính đáng của người dân Mali.

Tổng thống Tebboune đã hội đàm với các quan chức Mali đang thăm và làm việc tại Algiers – bao gồm cả Ngoại trưởng Abdoulaye Diop.

Trong cuộc hội đàm, ông Tebboune nói rằng việc thay đổi thời gian chuyển đổi từ một năm sang 16 tháng là “hợp lý và chính đáng.”

Bộ Ngoại giao Algeria cũng kêu gọi “tất cả các bên kiềm chế và trở lại đối thoại để tránh gia tăng căng thẳng trong khu vực và làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng.”

Algeria có chung đường biên giới sa mạc dài 1.400 km với khu vực phía Bắc nhiều bất ổn của Mali. Algiers còn là nhân tố quan trọng trong thỏa thuận hòa bình năm 2015, sau một cuộc nổi dậy ở Mali gây bất ổn cho khu vực Sahel nhiều khó khăn./.