Học sinh tiểu học Việt Nam, học tốt nhưng yếu lập luận

Học sinh tiểu học ở Hà Nội (Ảnh: Lê Hà)

Hội nghị tổng kết Chương trình phân tích hệ thống giáo dục của Hội nghị các bộ trưởng giáo dục các nước sử dụng tiếng pháp (PASEC) ngày 26-2 đã công bố kết quả kiểm tra kiến thức và kỹ năng của học sinh tiểu học Việt Nam.

Ông Trần Văn Kiên, Phó Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục (Bộ GD-ĐT) cho biết, từ năm 2011, Việt Nam đã tham gia chương trình PASEC nhằm đánh giá kết quả học tập của học sinh lớp 2 và lớp 5 trong lĩnh vực Toán và Tiếng Việt vào đầu và cuối năm học, đồng thời thu thập các thông tin về nhân tố tác động đến kết quả học tập của học sinh.

Khảo sát được thực hiện trên 180 trường tiểu học thuộc các tỉnh, thành phố ở ba miền bắc, trung, nam, với 5389 học sinh, 180 hiệu trưởng và 360 giáo viên.

Kết quả được công bố cho thấy 90,7% học sinh lớp 5 đã đạt tất cả các năng lực được đo trong bài khảo sát môn Tiếng Việt. Đây là các năng lực tối thiểu vào cuối cấp học do PASEC đề ra phù hợp với các chương trình giáo dục tiểu học quốc tế. Thang đo năng lực học sinh gồm ba cấp độ xếp theo thứ tự từ 1- Kiến thức cấp độ thấp đến 3. Các em đã biết liên kết nhiều ý trong một câu, tìm thông tin đặc biệt trong nhiều câu ngắn và nhận biết một thông tin khi viết lại. Chỉ có 9,3% học sinh gặp khó khăn trong việc diễn giải các thông tin trong một văn bản và gặp khó khăn khi phân tích, phát triển ý khi viết.

Ở môn Toán, tất cả học sinh lớp 5 biết xác định đơn vị đo lường phù hợp và hình học cơ bản, thực hiện phép tính đơn giản với các số nguyên, áp dụng các dấu và quy tắc tính toán…Tuy nhiên đây chỉ là cấp độ thấp (cấp độ 1) trong ba cấp độ yêu cầu chương trình đề ra.

Sau năm năm học tiểu học, 49,9% học sinh lớp 5 được cho là gặp khó khăn khi làm các bài tập đòi hỏi lập luận và trong khi giải quyết các vấn đề của cuộc sống hàng ngày. Có 50,1% đã đạt được tất cả năng lực được đo trong bài kiểm tra môn Toán (cấp độ 3).

Quy trình khảo sát được thực hiện theo quy chuẩn của PASEC. Theo ông Trần Văn Kiên, các bài khảo sát được mã hóa và được kiểm tra không có sai sót mới tiến hành chấm chính thức. Mỗi ngày, số lượng cán bộ mã hóa và số lượng bài đều được quản lý, theo dõi và ghi chép đầy đủ.