Học sinh, sinh viên có nhiều quyền lợi khi tham gia bảo hiểm y tế

Những năm gần đây, với sự chủ động, tích cực vào cuộc của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương, công tác tổ chức, thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) học sinh, sinh viên (HSSV) đạt được những kết quả quan trọng. Gia tăng tỷ lệ bao phủ của BHYT HSSV không chỉ đơn thuần là bảo đảm chăm sóc sức khỏe cho thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước, mà chính sách này còn ngày càng thể hiện tính ưu việt và lợi ích kép trong phát triển đối tượng, là bước đi quan trọng trong việc tiến tới BHYT toàn dân.

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, năm học 2018 – 2019, cả nước có khoảng hơn 17,4 triệu HSSV tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 94,2%) đến năm học 2019 – 2020, cả nước có hơn 17,7 triệu HSSV tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 95,2%), tăng 1% so năm học 2018 – 2019. Năm học 2020 – 2021, mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 song với sự quan tâm, chỉ đạo của các bộ, ngành, địa phương và sự hưởng ứng của đông đảo phụ huynh, HSSV nên việc triển khai chính sách BHYT HSSV tiếp tục đạt những kết quả tích cực. Số HSSV tham gia BHYT là hơn 18 triệu HSSV, đạt gần 97%. Trong đó, có hơn 14,5 triệu tham gia theo nhóm HSSV và 3,5 triệu HSSV tham gia theo nhóm khác (như: hộ nghèo, hộ cận nghèo, thân nhân lực lượng vũ trang…).

Những kết quả quan trọng

Với trách nhiệm tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, ngành BHXH Việt Nam nỗ lực thực hiện tốt việc bảo đảm quyền lợi BHYT cho HSSV; tăng cường cải cách thủ tục tham gia BHYT, sử dụng thẻ BHYT khi đi khám, chữa bệnh (KCB) theo hướng đơn giản, thuận tiện cho HSSV. Ðáng chú ý, từ đầu năm 2021 đến nay, người tham gia BHYT, trong đó có hơn 18 triệu HSSV được thụ hưởng nhiều chính sách mới, theo đó quyền lợi KCB BHYT được bảo đảm ngày càng tốt hơn. Nổi bật là chính sách thông tuyến tỉnh trong điều trị nội trú đối với KCB BHYT được triển khai trên quy mô toàn quốc từ ngày 1/1/2021, giúp một số trường hợp tham gia BHYT điều trị trái tuyến vẫn được hưởng toàn bộ chi phí điều trị nội trú như đúng tuyến. Cùng với quyền lợi BHYT được mở rộng, từ tháng 6/2021, thủ tục KCB BHYT cũng đã có sự cải tiến, mang lại lợi ích cho người tham gia BHYT nói chung, HSSV nói riêng khi có thể sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID – Bảo hiểm xã hội số”, thay cho thẻ BHYT bằng giấy khi đi làm thủ tục KCB, giúp người tham gia BHYT tiết kiệm thời gian khi đi KCB, cũng sẽ không lo mất, hay hỏng thẻ BHYT giấy.

Bên cạnh việc quyền lợi KCB về BHYT cho người tham gia ngày càng được mở rộng, chất lượng KCB BHYT cũng ngày càng được nâng cao, HSSV được thụ hưởng nhiều lợi ích hơn nữa từ quỹ BHYT. Nhìn vào kết quả thực hiện công tác KCB BHYT cho HSSV thời gian qua cho thấy, quỹ BHYT đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HSSV mắc các bệnh nan y, mãn tính như: Suy thận, ung thư, tim mạch,… với chi phí điều trị từ vài chục triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng. Theo thống kê của BHXH Việt Nam, trong năm 2020, số lượng HSSV đi KCB BHYT là 3.331.645 bệnh nhân với 6.863.366 lượt KCB, chi phí KCB được quỹ BHYT chi trả hơn 2.296 tỷ đồng. Riêng trong bảy tháng đầu năm, số HSSV đi KCB BHYT là 2.089.713 bệnh nhân với 3.622.994 lượt KCB, chi phí KCB BHYT là 1.398,31 tỷ đồng…

Chính sách BHYT HSSV tiếp tục phát huy hiệu quả

Số HSSV tham gia BHYT không ngừng tăng qua các năm cho thấy, nhận thức của các bậc cha mẹ và HSSV về quyền lợi, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia BHYT… đã được nâng cao. Nếu như trước đây, một số cha mẹ học sinh có quan niệm chỉ khi con mắc bệnh nan y, mãn tính, cần điều trị với chi phí KCB lớn mới tham gia BHYT thì hiện nay, phần lớn đều đã chủ động tham gia BHYT cho con em mình ngay từ khi các con đang khỏe mạnh. Từ quan niệm bị động trong tham gia BHYT, cha mẹ HSSV đã chuyển sang tâm thế chủ động, tham gia BHYT để chăm sóc sức khỏe cho con em khi cần, hoặc xác định rõ trường hợp không cần dùng đến thẻ BHYT thì chi phí tham gia BHYT của các con (chỉ với hơn 560 nghìn đồng một năm) coi như đóng góp vào quỹ BHYT để cùng thực hiện nguyên tắc bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.

Tuy nhiên, dù tỷ lệ chưa tham gia chỉ còn khoảng 4%, nhưng cũng cho thấy, vẫn còn một bộ phận nhỏ HSSV chưa nhận thức được đầy đủ về quyền lợi, tính nhân văn của chính sách BHYT HSSV cho nên chưa tham gia BHYT (chủ yếu là nhóm HSSV từ năm thứ 2 trở lên của các trường đại học, cao đẳng và dạy nghề), điều này khiến các em bị thiệt thòi khi không được hưởng quyền lợi chăm sóc sức khỏe từ chính sách BHYT. Mặt khác, nếu không may mắc phải những căn bệnh hiểm nghèo cần chi phí điều trị cao, không có thẻ BHYT, gia đình của các em sẽ đối mặt với những khoản chi phí KCB lớn, ảnh hưởng tới kinh tế của gia đình cũng như quá trình KCB của các em.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn cho rằng, sự gia tăng độ bao phủ BHYT hằng năm ở nhóm HSSV có một ý nghĩa đặc biệt. Bởi sự hình thành thói quen và in sâu nhận thức của nhóm HSSV tham gia sẽ là nền tảng để tạo nên sự bền vững của chính sách BHYT trong tương lai. Việc thực hiện BHYT bao phủ tất cả HSSV không chỉ đem lại lợi ích cho cá nhân HSSV, mà còn thể hiện trách nhiệm của cá nhân đối với cộng đồng và xã hội. Trong lộ trình thực hiện BHYT toàn dân, HSSV cũng được lựa chọn là nhóm cần được sớm bao phủ BHYT, nhằm tạo động lực phát triển BHYT toàn dân bền vững vì một nền giáo dục toàn diện.

Năm học 2021 – 2022, trong bối cảnh với dự báo còn nhiều khó khăn, thách thức do dịch Covid-19, công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHYT HSSV tiếp tục được triển khai quyết liệt với mục tiêu phấn đấu để tất cả HSSV tham gia BHYT và được thụ hưởng các quyền lợi và lợi ích chính đáng từ chính sách BHYT. Ðể đạt mục tiêu đó, BHXH Việt Nam xác định công tác BHYT HSSV cần phải được thực hiện với tinh thần chủ động, tích cực từ các cơ quan BHXH các cấp. Ðồng thời, cần có sự vào cuộc tích cực, mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới các địa phương, nhất là sự ủng hộ, tin tưởng và đồng hành của các bậc cha mẹ và các em HSSV■