Hỗ trợ sản xuất trong xây dựng nông thôn mới: Nâng chất lượng các mô hình

– Thay vì hỗ trợ dàn trải, cào bằng, những năm gần đây, việc lựa chọn và hỗ trợ các mô hình phát triển sản xuất thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) được tập trung triển khai trọng tâm, trọng điểm, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.

Nâng cao thu nhập cho người dân vừa là động lực, vừa là mục tiêu trong xây dựng nông thôn mới. Trong những năm qua, từ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất thuộc chương trình xây dựng NTM, UBND tỉnh đã phân bổ hỗ trợ các huyện, xã xây dựng, phát triển các mô hình sản xuất. Cụ thể, giai đoạn 2011 – 2020, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 189,5 tỷ đồng để xây dựng 478 mô hình phát triển sản xuất.

Mô hình trồng nấm của Hợp tác xã Thuận Phát-Tràng Phái, huyện Văn Quan

Trong số các mô hình được hỗ trợ đã có những mô hình phát huy hiệu quả, từng bước nhân rộng, nâng cao thu nhập cho người dân như: mô hình hỗ trợ sản xuất na theo tiêu chuẩn VietGAP tại huyện Chi Lăng; mô hình trồng cây ăn quả tại các huyện Văn Lãng, Bắc Sơn… Tuy nhiên, cũng có mô hình chưa phù hợp với điều kiện thực tiễn; nguồn lực hạn hẹp, lại hỗ trợ dàn trải ở nhiều địa bàn nên chưa xây dựng được mô hình sản xuất rõ nét.

Để sử dụng hiệu quả vốn hỗ trợ sản xuất, từ năm 2021 đến nay, các cấp, ngành liên quan đã tập trung triển khai các giải pháp cụ thể. Ông Hoàng Đăng Dũng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh cho biết: Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân duy trì các mô hình sản xuất hiệu quả từ những năm trước, Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh cùng cơ quan liên quan đã chủ động hướng dẫn các huyện, thành phố, các xã lựa chọn mô hình phát triển sản xuất theo hướng ưu tiên hỗ trợ nhân rộng các mô hình đã được thực hiện có hiệu quả gắn với việc xác định sản phẩm chủ lực, có thế mạnh của từng cơ sở; khuyến khích xây dựng các mô hình sản xuất theo hướng VietGAP; tập trung cho mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, từ đó xây dựng thành các mô hình điểm để từng bước nhân rộng.

Từ những định hướng, hướng dẫn của tỉnh, các huyện, thành phố nhanh chóng bắt tay vào việc lựa chọn hỗ trợ các mô hình sản xuất phù hợp.

Bà Triệu Thị Lý, Giám đốc Hợp tác xã Thuận Phát – Tràng Phái, xã Tràng Phái, huyện Văn Quan cho biết: Hợp tác xã được thành lập và đi vào hoạt động từ tháng 7/2022 với 10 thành viên, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực sản xuất nấm. Do mới đi vào hoạt động theo mô hình hợp tác xã nên còn gặp nhiều khó khăn, trong đó có khó khăn về vốn để đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh. Năm 2022, từ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất thuộc chương trình xây dựng NTM, hợp tác xã đã được Nhà nước hỗ trợ 600 triệu đồng. Từ nguồn lực hỗ trợ đó, hiện nay, hợp tác xã đã thuê đơn vị tư vấn đến khảo sát, thiết kế mở rộng thêm nhà sơ chế, bảo quản để mở rộng quy mô trồng nấm và dự kiến khoảng 2 tháng nữa sẽ hoàn thành. Khi hoàn thành các hạng mục xây dựng mới đó, doanh thu của hợp tác xã sẽ đạt khoảng 120 triệu đồng/tháng, tăng 50% so với hiện nay và tạo việc làm cho 6 – 8 lao động.

Tương tự mô hình trồng nấm kể trên, từ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất thuộc chương trình xây dựng NTM, từ năm 2021 đến nay, các huyện, thành phố đã hỗ trợ xây dựng 79 mô hình (ngân sách Nhà nước hỗ trợ 39 tỷ đồng). Trong đó, 45 mô hình sản xuất giai đoạn 2021 – 2022 tiếp tục được duy trì và phát huy hiệu quả và 34 mô hình sản xuất năm 2023 hiện đang trong giai đoạn triển khai thực hiện.

Từ việc phát huy hiệu quả các mô hình sản xuất thuộc chương trình xây dựng NTM đã góp phần nâng cao đời sống của người dân cũng như góp phần vào việc hoàn thành tiêu chí sản xuất, thu nhập, hộ nghèo trong xây dựng NTM. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 99/181 xã đạt tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; 90/181 xã đạt tiêu chí nghèo đa chiều; 95/181 xã đạt tiêu chí thu nhập, tăng 20 xã so với năm 2020.

Với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, ngành liên quan, sự nỗ lực của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, hy vọng rằng thời gian tới, việc triển khai các mô hình phát triển sản xuất từ nguồn vốn xây dựng NTM tiếp tục phát huy hiệu quả. Qua đó, góp phần quan trọng vào tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng NTM, đồng thời trực tiếp góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân trên địa bàn.