Hiệu quả ghép cải tạo na dai ta thành na Thái Lan ở Yên Sơn

– Những năm gần đây, nhận thấy hiệu quả kinh tế từ cây na mang lại, nhiều hộ dân trên địa bàn xã Yên Sơn, huyện Hữu Lũng không chỉ tập trung mở rộng diện tích trồng na mà còn mạnh dạn thực hiện việc ghép cải tạo na dai ta thành na Thái Lan (na Thái) để cho ra những trái na “khổng lồ” mang lại giá trị cao gấp 2 đến 3 lần.

Chúng tôi đến thăm vườn na Thái của gia đình anh Lê Quốc Hưng, thôn Bãi Danh vào một ngày cuối tháng 8 khi anh cùng gia đình đang tất bật với công việc thu hái na. Anh Hưng cho biết: Vườn na Thái này, tôi đã thực hiện ghép từ năm 2017, tất cả na Thái ở đây đều có gốc là cây na dai ta. Việc ghép mắt na Thái vào cây na dai ta đã tạo ra những quả na “khổng lồ” và lạ mắt cho giá trị kinh tế cao hơn.

Người dân xã Yên Sơn chăm sóc vườn na Thái Lan ghép cải tạo trên cây na dai ta

Anh Hưng cho biết thêm: Gia đình tôi bắt đầu trồng na từ năm 1998 nhưng toàn bộ là các giống na ta (na dai, na bở). Đến năm 2017, tình cờ thấy một hộ dân ở xã lân cận trồng vài gốc na lạ cho quả rất to, tò mò nên tôi đã đến tận nơi xem thì được biết đó là giống na Thái Lan, lúc về, tôi có xin một nắm cành về để ghép thử nghiệm trên cây na ta của gia đình. Những ngày đầu thực hiện, tỷ lệ ghép thành công chỉ đạt từ 10 đến 20%, tôi vừa làm vừa rút kinh nghiệm, đến nay, tỷ lệ thành công đã đạt trên 95%.

Sau hơn 4 năm thực hiện ghép cải tạo, đến nay, gia đình anh Hưng có trên 3.000 cây na Thái ghép cho thu hoạch. Vụ na Thái năm nay, anh Hưng dự kiến thu 5 tấn quả với giá bán 60 nghìn đồng/kg như hiện tại, anh sẽ thu về 300 triệu đồng. Song song với việc thu hoạch, anh cũng đang chăm sóc na Thái trái vụ, dự kiến thu hoạch vào dịp Tết Nguyên đán.

Tương tự, anh Nguyễn Văn Nhã, thôn Nong Thâm cho biết: Nhận thấy việc ghép cải tạo na ta thành na Thái cho hiệu quả kinh tế cao lại tiết kiệm chi phí mua cây giống bởi giống na Thái có giá khá đắt (50 đến 60 nghìn đồng/cây) nên từ năm 2020, tôi đã thực hiện ghép cành na Thái lên 600 gốc na dai của gia đình. Sau ghép, tỉ lệ thành công đạt từ 90 đến 95%, chồi phát triển tốt, cây khỏe. Hiệu quả kinh tế cao gấp 3 lần so với na ta, quả to, trung bình đạt 8 lạng/quả, có quả nặng từ 1 đến 1,2 kg.

Được biết, ghép cải tạo na ta thành na Thái là kỹ thuật ghép cành na Thái lên cành cây na dai ta, người dân thường bắt đầu ghép từ tháng 12 đến hết tháng 2 âm lịch. Hiện nay, toàn xã Yên Sơn đã có trên 20 hộ ghép cải tạo na dai ta thành na Thái cho hiệu quả kinh tế cao. Đơn cử như các hộ: ông Lê Đức Hải, Lê Xuân Bắc, thôn Nong Thâm đều có thu nhập thu trên 100 triệu đồng/năm từ cây na Thái, bà Vy Thị Tàn, thôn Bãi Danh thu nhập trên 80 triệu đồng/năm… Nhận thấy hiệu quả, hiện nay, nhiều hộ dân trên địa bàn xã và các xã lân cận như: Yên Vượng, Đồng Tân cũng đang tích cực học hỏi, tự truyền nhau kinh nghiệm thực hiện ghép cải tạo để nâng cao giá trị kinh tế.

Theo nhiều người dân đã ghép thành công na Thái, một cây na dai ta 7 năm tuổi trung bình sẽ cho thu khoảng 15 đến 20 kg, còn na Thái được ghép cải tạo trên gốc na dai sẽ cho thu 17 đến 20 kg/cây. Về giá thành, na Thái cao gấp 2 đến 3 lần so với na ta. Cụ thể, na ta hiện bán với giá trung bình 20 nghìn đồng/kg, na Thái bán với giá từ 50 đến 60 nghìn đồng/kg, thời điểm tết còn có giá từ 80 đến 100 nghìn đồng/kg. Không chỉ quả to, năng suất mà na Thái cũng được nhiều người tiêu dùng đánh giá cao về độ thơm ngon, ít hạt nên thị trường tiêu thụ luôn ổn định. Hiện nay, người dân chủ yếu bán cho các thương lái đặt hàng trước tại các tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Quảng Ninh…

Ông Vy Văn Đua, Chủ tịch UBND xã Yên Sơn cho biết: Hiện nay, nhiều hộ dân trên địa bàn xã đã mạnh dạn, chủ động thực hiện ghép cải tạo cây na dai ta thành na Thái Lan cho hiệu quả kinh tế cao. Với giá thành cao gấp 2 đến 3 lần quả na dai ta như hiện nay thì việc ghép na Thái đã góp phần nâng cao thu nhập của người dân. Thời gian tới, bên cạnh việc phát triển cây na ta, xã sẽ phối hợp với cơ quan chuyên môn quan tâm hỗ trợ bà con mở rộng quy mô, hướng dẫn kỹ thuật một cách bài bản, đúng quy trình trong ghép cải tạo các loại cây ăn quả, trong đó có cây na. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền đến bà con các kênh thương mại điện tử, qua đó tăng cường quảng bá, tiêu thụ sản phẩm; góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân

LIỄU CHANG