Hạn chót cận kề, hai đảng vẫn thi gan

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Nhà Trắng về vấn đề “vách đá tài chính” ngày 21-12-2012. ( Ảnh: Reuters )- Sắp đến hạn chót ngày 1-1-2013, những nỗ lực của các chính trị gia Mỹ nhằm tránh khỏi việc tăng thuế đột ngột và cắt giảm sâu chi tiêu ngân sách tự động lại bị chững lại. Hai đảng Dân chủ và Cộng hòa có vẻ như đang chơi “trò chơi chờ đợi” với hy vọng rằng ai đó sẽ đưa ra được một kế hoạch để tránh việc cắt giảm ngân sách tự động và thuế tăng cao đối với hầu hết người Mỹ bắt đầu vào năm 2013.Ông Obama và các nghị sĩ Quốc hội đã rời Washington vào ngày 21-12 đi nghỉ lễ Giáng sinh để lại những cuộc đàm phán nhằm tránh thảm họa tài chính trong tình trạng lấp lửng. Phiên họp tiếp theo của Thượng viện Mỹ được ấn định vào ngày 27-12, nhưng những vấn đề đặt ra liên quan đến “vách đá tài chính” – tăng thuế trên diện rộng và cắt giảm chi tiêu ngân sách chính phủ - không có trong lịch làm việc của Thượng viện....

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Nhà Trắng về vấn đề “vách đá tài chính” ngày 21-12-2012. ( Ảnh: Reuters )

Ông Obama và các nghị sĩ Quốc hội đã rời Washington vào ngày 21-12 đi nghỉ lễ Giáng sinh để lại những cuộc đàm phán nhằm tránh thảm họa tài chính trong tình trạng lấp lửng. Phiên họp tiếp theo của Thượng viện Mỹ được ấn định vào ngày 27-12, nhưng những vấn đề đặt ra liên quan đến “vách đá tài chính” – tăng thuế trên diện rộng và cắt giảm chi tiêu ngân sách chính phủ – không có trong lịch làm việc của Thượng viện. Trong khi đó, Hạ viện không có gì trong lịch làm việc tuần này, tuy nhiên những thành viên cho biết họ có thể bị triệu tập trước 48 giờ.

Ngày 25-12, Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ rút ngắn kỳ nghỉ cùng gia đình tại Hawaii trở về Washington vào ngày 26-12 để giải quyết các cuộc đàm phán với Quốc hội Mỹ còn dở dang liên quan đến “vách đá tài chính”. Khi ông Obama quay trở lại Washington vào sớm ngày 27-12, sự chú ý sẽ chuyển đến Thượng viện Mỹ sau khi các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Hạ viện không thông qua được kế hoạch ngân sách của chính họ vào tuần trước.

Một quan chức cấp cao của chính quyền Obama ngày 24-12 cho biết, các cố vấn của Nhà Trắng đã bắt đầu thảo luận những chi tiết của kế hoạch ngân sách cuối năm với những người đồng cấp thuộc đảng Dân thân tín thuộc đảng Dân chủ, lãnh đạo đa số tại Thượng viện Harry Reid để vạch ra một thỏa thuận vắn tắt. Kế hoạch này có thể chỉ đủ để ngăn chặn việc tăng thuế đối với tất cả người Mỹ và không bao gồm giải pháp liên quan đến việc cắt giảm ngân sách hà khắc mà cả hai đảng đang cố tìm cách để giảm thâm hụt ngân sách.

Nếu kế hoạch vắn tắt đó được vạch ra, ít nhất, ông Obama cần có được sự chấp thuận của lãnh đạo thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell để bảo đảm rằng đảng Cộng hòa tại Thượng viện sẽ cho phép thông qua kế hoạch này. Và một khi được thông qua tại Thượng viện, kế hoạch này cũng phải giành được sự ủng hộ của hai đảng đủ để được thông qua tại Hạ viện.

Tuy nhiên, có một thực tế là trước đó, Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa chiếm đa số đã thất bại trong việc thông qua kế hoạch của Chủ tịch Hạ viện John Boehner nhằm kéo dài chương trình giảm thuế cho tất cả người Mỹ kiếm được dưới một triệu USD mỗi năm. Các nghị sĩ bảo thủ của đảng Cộng hòa chống lại bất cứ việc tăng thuế nào và họ đã rút sự ủng hộ đối với kế hoạch. Vì vậy, nếu được thông qua tại Thượng viện, kế hoạch vắn tắt của ông Obama cũng không dễ dàng được Hạ viện thông qua.

Nhiều nhà quan sát lạc quan rằng, các nghị sĩ, những người thường tiến gần đến một thỏa thuận chỉ khi nhìn thấy các cuộc đàm phán bị thất bại, có thể vạch ra một thỏa thuận trong vài ngày trước khi kết thúc năm.

Vào đầu tuần trước, ông Obama đã đề xuất một thỏa thuận có thể tăng tỷ lệ đánh thuế đối với những người kiếm được từ 400 nghìn USD mỗi năm trở lên, mức cao hơn ngưỡng đề xuất ban đầu là 250 nghìn USD. Tuy nhiên, ông Boehner không tỏ ra đồng tình với đề xuất này và thay vào đó là theo đuổi kế hoạch của riêng mình. Các chuyên gia cho rằng, đảng Dân chủ có thể nhận được sự ủng hộ của đảng Cộng hòa ở cả Hạ viện và Thượng viện, đặc biệt nếu họ sẵn sàng tăng mức đánh thuế thu nhập cá nhân lên 500 nghìn USD/năm.

Theo kịch bản đó, các nghị sĩ cũng có thể hoãn lại việc cắt giảm 109 tỷ USD chi tiêu ngân sách được ấn định có hiệu lực từ ngày 1-1-2013 và chấp thuận những yêu cầu của đảng Cộng hòa thực hiện việc cắt giảm đối với các hương trình xã hội như bảo hiểm y tế cho người cao tuổi (Medicare), bảo hiểm y tế cho người có thu nhập thấp (Medicaid).

Tuy nhiên, chỉ với một vài ngày làm việc tại Quốc hội sau kỳ nghỉ Lễ Giáng sinh, nhiều khả năng sẽ không có thỏa thuận nào đạt được và tỷ lệ đánh thuế có thể tăng sau đó, ít nhất là tạm thời, cho đến khi một thỏa thuận đạt được tại Washington.

“Chúng ta có thể vấp phải “vách đá tài chính” vào ngày 1-1, nhưng chúng ta có thể sửa chữa sau đó một cách rất nhanh chóng”, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ John Yarmuth nói với MSNBC.

Theo Nhandan