Hải quan Bắc Ninh thực hiện Tuyên ngôn phục vụ khách hàng

Đến Chi cục Hải quan quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang đóng tại khu công nghiệp Đình Trám, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, chúng tôi thấy không khí ở đây khá yên lặng, không ồn ào như ở nhiều cửa khẩu khác. Hỏi chuyện chị Nguyễn Thị Luyến, nhân viên Công ty tiếp vận TP Bắc Giang, người đã có bảy năm chuyên làm dịch vụ khai thuê Hải quan cho các công ty xuất nhập khẩu được biết, mỗi ngày Luyến thực hiện khoảng từ 20 đến 30 tờ khai hải quan, chủ yếu là khai báo điện tử, mỗi tờ khai chỉ mất khoảng năm phút. Chị Luyến cho biết thêm: Khai báo điện tử bây giờ chỉ qua một khâu đóng dấu của cán bộ hải quan, không như trước đây khai báo thủ công phải qua nhiều khâu tiếp nhận xử lý. Trả lời câu hỏi của chúng tôi: Trong quá trình làm thủ tục, có vướng mắc gì và có kiến nghị gì không? Luyến đáp: Không có vướng mắc gì, vì vậy em cũng không có kiến nghị gì.

Để có được nhận xét tích cực như vậy từ phía khách hàng, ngay từ khi thành lập, Cục Hải quan Bắc Ninh đã quyết liệt triển khai các giải pháp đẩy mạnh công tác hiện đại hóa và cung cấp thông tin về tính hiệu quả của hiện đại hóa đến các cá nhân và doanh nghiệp biết để cùng phối hợp thực hiện. Trên cơ sở chương trình hiện đại hóa của ngành, đơn vị đã đề ra phương hướng cải cách nâng cao chất lượng phục vụ, phấn đấu đưa vào thực hiện thủ tục hải quan điện tử tại tất cả các chi cục trực thuộc. Theo Cục trưởng Hải quan Bắc Ninh Trần Thành Tố, là một đơn vị mới thành lập, thuận lợi cũng có, nhưng khó khăn thì rất nhiều. Thời gian đầu tổ chức bộ máy, nhân sự còn thiếu, đơn vị chưa có trụ sở làm việc; cơ sở vật chất, trang thiết bị quá thiếu thốn, trong khi dữ liệu liên quan công tác nghiệp vụ kiểm soát hải quan, kiểm tra sau thông quan do các Cục Hải quan Hà Nội, Cao Bằng, Lạng Sơn quản lý chưa được chuyển giao cho Cục Hải quan Bắc Ninh, do đó đơn vị chưa chủ động khai thác, sử dụng số liệu phục vụ cho công tác điều hành của cục. Để sớm khắc phục những khó khăn nói trên, đơn vị đã quán triệt và triển khai thực hiện quyết liệt kỷ luật, kỷ cương thi hành công vụ; thực hiện Quy chế giám sát, kiểm tra đột xuất trong ngành hải quan. Nhất là quán triệt đến toàn thể cán bộ, công chức Quyết định số 225/QĐ-TCHQ ngày 9-2-2011 của Tổng Cục trưởng Hải quan ban hành Tuyên ngôn phục vụ khách hàng và 100% số cán bộ, công chức cam kết thực hiện đúng Tuyên ngôn đã đề ra, đồng thời hướng dẫn doanh nghiệp cùng hợp tác thực hiện.

Với phương châm hành động: “Chuyên nghiệp -Minh bạch – Hiệu quả”, cán bộ, công chức Cục Hải quan Bắc Ninh đã nỗ lực phấn đấu, triển khai thực hiện các mặt công tác, bảo đảm quản lý Nhà nước về hải quan trên địa bàn được giao. Nổi bật là công tác giám sát, quản lý hải quan và thu ngân sách Nhà nước. Nhờ duy trì tốt hoạt động hướng dẫn, trả lời vướng mắc của các doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục Hải quan và triển khai thủ tục Hải quan điện tử; thực hiện chính sách đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; hướng dẫn các chi cục áp dụng mẫu tờ khai mới, bộ mã loại hình xuất nhập khẩu mới, quy trình thủ tục hải quan điện tử mới, năm 2012, chỉ mấy tháng sau khi đơn vị thành lập, kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn đã đạt hơn 34,946 tỷ USD. Năm 2013, con số này tăng vọt, đạt hơn 65,484 tỷ USD. Theo đó, số thu ngân sách năm 2012 là hơn 4.629 tỷ đồng, năm 2013 là hơn 5.019 tỷ đồng. Cùng với việc thu ngân sách nhà nước, Hải quan Bắc Ninh đã triển khai nhiều biện pháp thu đòi nợ đọng thuế, hạn chế phát sinh nợ khó đòi, nợ quá hạn quy định. Do vậy, năm 2013, tổng số nợ chỉ là hơn 1.000 tỷ đồng, trong đó nợ quá hạn chỉ có hơn 146 tỷ đồng. Để tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước và bảo đảm sản xuất trong nước thì công tác điều tra chống buôn lậu và gian lận thương mại được tăng cường. Cục đã ký kết kế hoạch phối hợp hoạt động với công an các tỉnh: Bắc Ninh, Bắc Giang và Thái Nguyên; đồng thời ký Quy chế phối hợp hoạt động với các chi cục quản lý thị trường ba tỉnh nói trên. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác thu thập thông tin, nắm tình hình doanh nghiệp làm thủ tục tại đơn vị, tiến hành phân loại doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật và doanh nghiệp không chấp hành tốt pháp luật theo chương trình quản lý rủi ro để có biện pháp quản lý phù hợp vừa tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp, nhưng vẫn bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định hiện hành. Kết quả là, từ ngày 1-1 đến 15-10-2013, các đơn vị trực thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh đã phát hiện bắt giữ và xử lý 591 vụ vi phạm pháp luật hải quan, số tiền phạt và bán hàng tịch thu hơn 3,7 tỷ đồng. Điển hình là trường hợp, Đội Kiểm soát hải quan phối hợp Chi cục Quản lý thị trường và Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Bắc Ninh kiểm tra, bắt giữ xe ô-tô biển kiểm soát 37C-03165 vận chuyển một công-tennơ 40 feet của Công ty TNHH Hợp Mạnh chở hàng quá cảnh từ Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) quá cảnh qua cửa khẩu Cha Lo (Quảng Bình) đi Lào, côngten-nơ không có kẹp chì hoặc niêm phong giám sát hải quan. Qua kiểm tra phát hiện có 100 mặt hàng trong tổng số 107 mặt hàng không có trong Tờ khai hải quan. Đáng chú ý là, trong số đó có 5.820 kg vải cuộn may mặc, 11 loại thuốc tân dược với trọng lượng lên đến một tấn (có cả thuốc kích dục các loại) và hơn 570 chiếc đồng hồ đeo tay. Tổng trị giá hàng vi phạm khoảng 2,6 tỷ đồng. Hiện vụ việc đã được chuyển giao cho PC46 Công an tỉnh điều tra làm rõ.

Làm việc với các đơn vị thuộc Hải quan Bắc Ninh, chúng tôi nhận thấy tình hình thu ngân sách Nhà nước trong những năm tới trên địa bàn này khó có thể đạt cao. Hiện nay trên địa bàn quản lý của Cục Hải quan Bắc Ninh có khoảng 400 doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn, như SamSung, Nokia, Hồng Hải (riêng SamSung có đến 30.000 công nhân). Nhưng năm 2013 vừa qua, trong số các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã có năm doanh nghiệp lớn chuyển loại hình doanh nghiệp, từ doanh nghiệp đầu tư sản xuất và gia công xuất khẩu sang loại hình chế xuất không phải nộp bất kỳ loại thuế nào ở khâu nhập khẩu, kể cả thuế VAT. Nếu doanh nghiệp đầu tư sản xuất thì khi nhập khẩu máy móc để tạo tài sản cố định phải nộp 10% thuế VAT. Hiện nay chúng tôi được biết, có một số doanh nghiệp đang làm thủ tục chuyển đổi loại hình sang chế xuất. Đây là vấn đề cần được các nhà hoạch định chính sách nghiên cứu thấu đáo. Bởi vì vừa qua, dư luận khá ồn ào về câu chuyện chuyển giá của các doanh nghiệp FDI. Với tình hình chuyển đổi loại hình doanh nghiệp như nói trên, có người đặt vấn đề: Liệu đây có phải là kẽ hở chính sách?

Để quản lý hải quan hiệu quả trên địa bàn các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên và thực hiện tốt Tuyên ngôn phục vụ khách hàng, Cục Hải quan Bắc Ninh cần có trụ sở làm việc (hiện đang phải đi thuê) và phải được đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị phục vụ công tác hiện đại hóa hải quan trong thời gian tới, đặc biệt là khai báo hải quan tự động VNACCS/VCIS do Chính phủ Nhật Bản tài trợ.