Góp phần nâng cao nhận thức của học sinh THPT về hiến mô, tạng

– Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, công tác tuyên truyền về hiến mô, tạng còn hạn chế. Tài liệu tuyên truyền khô khan khó tiếp nhận, được dùng chung cho mọi đối tượng. Vì thế, ấn phẩm truyền thông “Hiến mô tạng hồi sinh những cuộc đời” dành riêng cho học sinh THPT đã góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền.

Ghép mô, tạng là thành tựu vĩ đại của y học trong điều trị bệnh, kéo dài sự sống cho nhiều người. Theo số liệu thống kê, từ năm 1992 đến nay, cả nước thực hiện trên 5.000 ca ghép thận, gan, tim, tủy… So với nhu cầu thực tế thì những con số trên đây còn rất khiêm tốn. Hiện nhu cầu ghép mô, tạng ở Việt Nam đang rất lớn và gia tăng nhanh chóng. Ngành ghép mô, tạng ở Việt Nam đang đứng trước tình trạng thiếu trầm trọng về nguồn tạng để cấy ghép.

Học sinh Trường THPT chuyên Chu Văn An tìm hiểu về hiến mô, tạng

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết: rào cản lớn trong việc hiến mô, tạng nằm ở những định kiến và quan niệm xã hội. Bản thân người đăng ký không nhận được sự đồng thuận của gia đình. Người thân của người hiến tạng cũng phải chịu áp lực từ xã hội… Để từng bước giải quyết vấn đề này thì truyền thông đóng vai trò rất quan trọng. Trong khi đó, trên phạm vi toàn tỉnh cũng như cả nước hiện chưa có tài liệu nghiên cứu về nhận thức, thái độ của học sinh THPT với việc hiến mô, tạng. Các tài liệu chủ yếu là những kiến thức khô khan, phức tạp, chưa phù hợp với lứa tuổi học sinh. Chính vì vậy, nhóm nghiên cứu gồm học sinh Nguyễn Thúy Thanh lớp 11 D1 và Vũ Thảo Anh lớp 11B năm học 2020 – 2021, Trường THPT chuyên Chu Văn An (thành phố Lạng Sơn) đã nghiên cứu và xây dựng ấn phẩm truyền thông về hiến mô tạng cho học sinh THPT mang tên “Hiến mô tạng hồi sinh những cuộc đời”.

Em Phương Thúy Thanh cho biết: Từ trải nghiệm của bản thân, em thấy nhiều học sinh THPT chưa có nhận thức đúng về vấn đề này. Cùng đó, trên địa bàn tỉnh cũng chưa có các ấn phẩm truyền thông nâng cao nhận thức cho mọi người, do đó, chúng em đã xây dựng ấn phẩm truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và thái độ tích cực của học sinh THPT về việc hiến mô, tạng.

Ấn phẩm có nội dung ngắn gọn, dễ hiểu được trình bày đẹp mắt khi kết hợp với nhiều hình ảnh đẹp, ý nghĩa. Nội dung ấn phẩm cung cấp cho người đọc một số vấn đề khoa học về việc hiến mô, tạng bằng cách cung cấp lý thuyết cụ thể, dễ hiểu thông qua những câu chuyện, hình ảnh sinh động. Các kiến thức tập trung vào thực trạng hiến mô, tạng ở Việt Nam; nhu cầu ghép mô tạng; nguồn tạng có thể cấy ghép; ý nghĩa của việc cấy ghép mô, tạng; ai được phép hiến mô, tạng; quyền lợi của người hiến; địa chỉ hiến mô, tạng… Đặc biệt, ấn phẩm còn xây dựng tình huống ứng xử với người hiến tạng và người thân của người hiến tạng. Qua đó giúp học sinh có sự hiểu biết và kỹ năng hành động phù hợp với việc hiến mô, tạng và người hiến mô, tạng trong cuộc sống.

Sau khi hoàn thành, ấn phẩm “Hiến mô tạng hồi sinh những cuộc đời” đã trở thành tài liệu sinh hoạt của các câu lạc bộ tại Trường THPT chuyên Chu Văn An. Ấn phẩm cũng được đưa vào giảng dạy tại các tiết sinh học của trường. Sau vài tuần sử dụng sản phẩm, học sinh trong trường đã có những nhận thức đúng về vấn đề này. Em Chu Thị Nhị, học sinh Trường THPT chuyên Chu Văn An cho biết: Trước đây, em nghĩ hiến mô, tạng là vấn đề rất phức tạp, chỉ người thân thiết trong gia đình mới cho nhau. Qua ấn phẩm này em thấy hiến mô, tạng là một việc rất thiêng liêng, ý nghĩa mà ai cũng có thế đăng ký tham gia.

Thực tế trên có thể thấy ấn phẩm “Hiến mô tạng hồi sinh những cuộc đời” là tài liệu hữu ích phục vụ công tác giảng dạy cũng như nâng cao nhận thức hiểu biết trong học sinh THPT về việc hiến mô, tạng. Vì thế, ấn phẩm này được đánh giá cao trong các cuộc thi gần đây. Cụ thể tại cuộc thi “Nghiên cứu khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2020 – 2021” do Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức, ấn phẩm đã xuất sắc đạt giải nhất. Tại cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Lạng Sơn lần thứ 13 (năm 2021), ấn phẩm đã đạt giải nhì.

Từ hiệu quả tuyên truyền mà ấn phẩm mang lại, nhóm nghiên cứu đang đề xuất với nhà trường tổ chức in ấn tài liệu này với số lượng lớn để phổ biến rộng rãi trong nhà trường cũng như tại các trường khác trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về ý nghĩa của việc hiến mô, tạng. Đây cũng có thể trở thành tài liệu để tuyên truyền cho những đối tượng khác trong toàn tỉnh

HOÀNG VƯƠNG