Giáo viên tiến bộ, học sinh học hiệu quả

Gắn kết đội ngũ nhà giáo

Qua 3 năm triển khai Chương trình ETEP (Chương trình Phát triển các trường sư phạm để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông) thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, mô hình không chỉ dừng lại ở việc bồi dưỡng thường xuyên mà đã xây dựng được các cộng đồng học tập giữa các giáo viên. Những cộng đồng theo nhóm có chung mối quan tâm hoặc mục tiêu học tập, cùng tham gia để chia sẻ hoặc chuyển giao tri thức liên quan đến mối quan tâm đó.

Tại các nhà trường phổ thông, lâu nay, cộng đồng học tập được tạo lập từ nhóm sinh hoạt chuyên môn của các thầy cô giáo. Tuy nhiên, bằng nhiều hình thức trực tiếp và trực tuyến, thông qua các module bồi dưỡng học tập, cộng đồng này đã lớn mạnh hơn rất nhiều, kết nối mạng lưới giáo viên khắp cả nước. Đã có gần 30.000 giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán thuộc 63 sở giáo dục và đào tạo tham gia chương trình ETEP. Qua các nhóm trao đổi trên ứng dụng số, giáo viên đã chia sẻ những nội dung chưa hiểu, chưa rõ liên quan đến các module bồi dưỡng, cũng như những khó khăn gặp phải trong quá trình giảng dạy, trong hỗ trợ đội ngũ giáo viên đại trà… Đặc biệt, sự trao đổi này được duy trì ngay cả khi không diễn ra hoạt động bồi dưỡng trực tiếp.

Nâng cao chất lượng giáo dục tại Trường THCS Nhật Tân, quận Tây Hồ, TP Hà Nội (ảnh chụp trước tháng 4-2021).

Thầy Đỗ Lê Nam, giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Tất Thành (tỉnh Yên Bái) cho hay: “Đã có những cộng đồng học tập giữa giáo viên chủ chốt với nhau; giữa các giáo viên trong nhà trường phổ thông, giữa giáo viên theo môn học của các trường phổ thông; cộng đồng giữa giáo viên với giảng viên sư phạm tham gia bồi dưỡng giáo viên… Với vai trò là người đồng hành, giảng viên sư phạm chủ chốt không giảng xong rồi thôi mà từ module 3, 4 trở đi, thầy cô chủ động lập ra nhóm thông qua ứng dụng mạng xã hội để giáo viên chủ lực cùng tham gia, trao đổi, gửi bài. Tôi cũng vận dụng cách đồng hành thiết thực, hiệu quả, trách nhiệm đó khi ở vai trò là giáo viên nòng cốt hỗ trợ giáo viên đại trà”.

Để gắn kết đội ngũ nhà giáo từ cơ sở, cô Trần Huỳnh Nhị, giáo viên Trường THPT Hòa Ninh, (tỉnh Vĩnh Long) đã cùng nhóm giáo viên chủ chốt họp bàn về các vấn đề chuyên môn, định hướng chuyên môn và chia ra để thực hiện. “Mỗi giáo viên khi phụ trách từng module học tập đã lập nhóm với các thành viên để hỗ trợ giải đáp thắc mắc, hướng dẫn xây dựng kế hoạch, chia sẻ tài liệu. Việc lập nhóm thường diễn ra gắn với một nhiệm vụ và nội dung cụ thể đáp ứng yêu cầu nào đó trong bồi dưỡng chuyên môn”, cô Trần Huỳnh Nhị chia sẻ.

Cộng đồng học tập hiệu quả

Đội ngũ giáo viên cốt cán được xem là cánh tay nối dài giữa trường đại học sư phạm, giảng viên sư phạm với trường phổ thông và giáo viên phổ thông. Họ thường hỗ trợ giáo viên phổ thông truy cập vào tài khoản học tập trên hệ thống quản lý học tập (LMS); hỗ trợ giáo viên phổ thông hoàn thành khối lượng học tập qua mạng và bài kiểm tra trắc nghiệm; chấm-đánh giá các bài tập hoàn thành module bồi dưỡng.

TS Trần Văn Hưng, giáo viên sư phạm chủ chốt môn Tin học của Đại học Đà Nẵng cho rằng: Sự kết nối cộng đồng giáo viên là những kết nối rất hiệu quả. Nếu trước đây khi chưa có dự án này, việc kết nối giữa giảng viên đại học với các trường phổ thông hầu như mờ nhạt, chỉ thông qua những buổi dự giờ, qua các thực tập sư phạm cho các sinh viên. Giờ đây, đó là kết nối chặt chẽ. Đặc biệt sau kết nối, người tham gia tạo ra những nhóm có thể chia sẻ kinh nghiệm dạy học, chia sẻ quá trình thiết kế bài dạy cho lớp cũng như cách tổ chức dạy học trên lớp. Với sự hỗ trợ của rất nhiều giáo viên, việc thiết kế những kế hoạch bài dạy đã cho ra đời những sản phẩm khá hoàn hảo. Những hỗ trợ này là thường xuyên, liên tục ngay cả khi đồng nghiệp hoàn thành các module bồi dưỡng hoặc chưa được học tập trên hệ thống LMS. Từ đó xây dựng và phát triển cộng đồng học tập theo môn học và tại trường của mình.

Việc tham gia cộng đồng học tập giúp giảng viên có cơ hội được kết nối với những đồng nghiệp có chuyên môn giỏi, giàu kinh nghiệm, có cơ hội trao đổi và chia sẻ những vấn đề cụ thể về chuyên môn, từ đó đúc rút kinh nghiệm để giảng dạy tốt hơn. Đối với giảng viên sư phạm, đây là dịp để họ có cơ hội hiểu rõ hơn những vấn đề thực tiễn đang diễn ra ở các trường phổ thông, từ đó có căn cứ hoàn thiện hơn về nội dung bồi dưỡng.

Có thể thấy, hiện nay quy mô của cộng đồng học tập không chỉ ở phạm vi nhà trường mà mở rộng ra các tỉnh, vùng miền và toàn quốc. Tinh thần tự học, hỗ trợ nhau cùng phát triển có tác động tích cực, lan tỏa, tạo nên ngày càng nhiều những cộng đồng học tập với mục đích cuối cùng là có những giờ học hiệu quả vì sự tiến bộ của học sinh.