EU đề xuất đàm phán thương mại với Mỹ

Mỹ cáo buộc EU trợ cấp Airbus trái quy định.

Tại cuộc họp của Ủy ban châu Âu (EC) tại Brúc-xen (Bỉ), phần lớn các nước thành viên EU đã bỏ phiếu thông qua đề xuất tiến hành đàm phán thương mại với Mỹ. Trong khi đó, Bỉ bỏ phiếu trắng và Pháp bỏ phiếu chống do lo ngại tiến hành các cuộc đàm phán thương mại thời điểm này sẽ ảnh hưởng tới quá trình bầu cử Nghị viện châu Âu (EP).

Trong cuộc họp tại Brúc-xen, EC đã thống nhất hai lộ trình trong cuộc đối thoại sắp tới với Mỹ: Một mặt giảm thuế nhập khẩu hàng hóa công nghiệp, mặt khác nới lỏng các quy định cho phép các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn của Mỹ và EU. Tuy nhiên, EU đã loại trừ lĩnh vực nông nghiệp ra khỏi các cuộc đàm phán, dẫn tới bất đồng giữa khối này và Mỹ bởi Oa-sinh-tơn luôn yêu cầu các cuộc đàm phán phải bao gồm các mặt hàng nông sản.

Phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp của EC, Ủy viên phụ trách thương mại của EU X.Man-xtrom cho biết, bà đang nỗ lực liên hệ với Đại diện Thương mại Mỹ R.Lai-thi-dơ để thu xếp thời điểm khởi động lại các cuộc đàm phán thương mại. Bà X.Man-xtrom nêu rõ, EU sẵn sàng tiến hành các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm một thỏa thuận thương mại với Mỹ và đặt mục tiêu hoàn tất tiến trình đàm phán trong năm 2019. Dù vậy, bà X.Man-xtrom vẫn khẳng định, lĩnh vực nông nghiệp là “giới hạn đỏ” với châu Âu cho nên chắc chắn sẽ không nằm trong nội dung các cuộc đàm phán.

Về phía Mỹ, người phát ngôn của ông R.Lai-thi-dơ đã từ chối bình luận về phát biểu nêu trên của bà X.Man-xtrom, song Thượng nghị sĩ Mỹ C.Grát-lây, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ về thuế và thương mại, cho biết một thỏa thuận thương mại Mỹ – EU không bao gồm lĩnh vực nông nghiệp sẽ khó có thể nhận được sự phê chuẩn tại Quốc hội Mỹ.

Hồi tháng 7-2018, EU và Mỹ đã nhất trí ngừng các động thái gây căng thẳng sau khi Tổng thống Mỹ Đ.Trăm quyết định không áp thuế đối với ô-tô nhập khẩu EU. Tuy nhiên, căng thẳng giữa hai bờ Đại Tây Dương lại gia tăng khi Mỹ mới đây đe dọa áp thuế một số hàng hóa của EU với tổng giá trị lên tới 11 tỷ USD, trong đó có máy bay thương mại cỡ lớn, phụ tùng máy bay. Khoản tiền nêu trên tương đương với mức thiệt hại mà Mỹ cho rằng nước này phải hứng chịu do các khoản trợ cấp trái quy định của châu Âu với Airbus. EU cũng cảnh báo áp thuế trả đũa đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ. EC đã đưa ra một danh sách các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ trị giá khoảng 20 tỷ USD có thể bị áp thuế, liên quan việc Mỹ trợ cấp trái quy định cho hãng sản xuất máy bay Boeing. EU và Mỹ được xem là đã trợ cấp hàng tỷ USD cho Airbus và Boeing để giành lợi thế trên thị trường máy bay toàn cầu. Hơn 10 năm qua, hai bên đã cáo buộc lẫn nhau trợ cấp trái quy định với Airbus và Boeing; đồng thời cũng khiếu nại lên WTO.

Việc EU “bật đèn xanh” khởi động các cuộc đàm phán thương mại chính thức với Mỹ được xem là động thái nhằm giảm bớt những căng thẳng thương mại giữa EU và Mỹ thời gian qua. Theo các chuyên gia, những “đòn ăn miếng trả miếng” đều tác động xấu đến sự tăng trưởng và thịnh vượng của hai bên. EU và Mỹ cần nhượng bộ và tìm kiếm một thỏa thuận hòa giải nhằm sớm cải thiện tình hình và tránh căng thẳng thương mại leo thang.