Đưa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-EU đi vào thực chất

Năm 2022 đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại giữa Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Liên minh châu Âu (EU). Dựa trên các giá trị và lợi ích chung, cũng như việc nâng tầm quan hệ lên đối tác chiến lược vào tháng 12/2020, hợp tác giữa ASEAN và EU ngày càng toàn diện, năng động, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng của hai khu vực.

Tại Cuộc họp lần thứ 29 Ủy ban hợp tác chung ASEAN-EU, hai bên nhìn lại những kết quả đạt được trong thời gian qua, đồng thời xác định phương hướng hợp tác trong giai đoạn tới. Đánh giá quá trình thực hiện Kế hoạch hành động ASEAN-EU giai đoạn 2018-2022, hai bên hoan nghênh những thành tựu quan trọng đạt được với hơn 88% dòng hành động đã hoàn thành hoặc đang được thực hiện. ASEAN đánh giá cao việc EU thông qua chương trình định hướng quan hệ với khu vực châu Á-Thái Bình Dương giai đoạn 2021-2027, trong đó chú trọng tăng cường quan hệ với Hiệp hội, cũng như các nước thành viên, nhất là trong hợp tác phát triển bền vững, bao trùm và kết nối. Về hợp tác trong thời gian tới, trên cương vị Chủ tịch ASEAN, Campuchia đã trình bày các ưu tiên và hoạt động chính của Hiệp hội trong năm 2022. Phía EU cũng cập nhật các ưu tiên của khối trong giai đoạn 2019-2024. ASEAN và EU bày tỏ mong muốn sớm xác định Kế hoạch hành động giai đoạn 2023-2027.

Trong bối cảnh đại dịch vẫn diễn biến phức tạp, ASEAN đánh giá cao việc EU đã đóng góp hơn 3 tỷ euro qua cơ chế COVAX hỗ trợ vắc-xin ngừa Covid-19 cho các nước thu nhập thấp và trung bình, trong đó có các quốc gia Đông Nam Á. ASEAN và EU nhất trí tiếp tục thúc đẩy tiếp cận vắc-xin công bằng thông qua cơ chế COVAX; khẳng định phối hợp chặt chẽ nhằm nâng cao năng lực ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp trong thời gian tới.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác kinh tế, ASEAN và EU ghi nhận các nỗ lực thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa hai bên nhằm hỗ trợ quá trình phục hồi toàn diện của hai khu vực, nhất là của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa. Hai bên cũng nêu rõ nhu cầu phục hồi kinh tế-xã hội mạnh mẽ hậu đại dịch. Theo Phó Trưởng Phái đoàn EU tại ASEAN Lukas Gajdos (L.Gai-đót), hai bên cùng hướng tới mục tiêu xây dựng lại tốt hơn, xanh hơn và bền vững hơn, thông qua triển khai Khung phục hồi tổng thể ASEAN, cũng như cơ chế phục hồi và thích ứng của EU.

Tại cuộc họp, ASEAN và EU khẳng định lại tầm quan trọng và cam kết với các mục tiêu phát triển bền vững, cũng như Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Hai bên hoan nghênh kết quả đạt được của Đối thoại cấp cao ASEAN-EU về môi trường và biến đổi khí hậu lần thứ ba, Đối thoại ASEAN-EU về phát triển bền vững lần thứ ba trong năm 2021; cũng như việc khởi động dự án Thành phố xanh thông minh ASEAN với 5 triệu euro do EU tài trợ. Thông qua các cơ chế đối thoại, hai bên tiếp tục thúc đẩy nỗ lực phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và suy giảm đa dạng sinh học.

Bên cạnh đó, hai bên bày tỏ ủng hộ kế hoạch tăng cường hợp tác kỹ thuật số được nêu rõ trong Tuyên bố chung ASEAN-EU về kết nối, phù hợp với tầm nhìn của Kế hoạch tổng thể kỹ thuật số ASEAN 2025. ASEAN và EU cũng mong muốn sớm ký kết Hiệp định vận tải hàng không toàn diện, nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực hàng không dân dụng và đẩy mạnh kết nối giữa hai khu vực.

Hội nghị cấp cao Kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại ASEAN-EU dự kiến được tổ chức tại thủ đô Brussels của Bỉ trong năm nay. Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của sự kiện này, ASEAN và EU bày tỏ hy vọng rằng, trên cơ sở quan hệ đối tác chiến lược, hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới sẽ thu được những kết quả thực chất, vì lợi ích chung của cả hai khu vực.