Ðổi mới tài liệu học tập góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

Đổi mới phương pháp dạy học là hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục trong nhà trường. Điều đó, đòi hỏi giáo viên cần có thời gian tìm hiểu và lựa chọn phương tiện giảng dạy phù hợp nhất với khả năng của mình để sử dụng chúng một cách chủ động và sáng tạo. Thực tế ở nhiều trường tiểu học, nhất là ở các thành phố như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh… được trang bị ti-vi, đầu đĩa hoặc máy chiếu, đã tạo điều kiện thuận lợi cho các thầy giáo, cô giáo trong quá trình giảng dạy, giúp bài học trở nên hấp dẫn. Tuy nhiên, chọn phương tiện nào phù hợp cho cả thầy và trò không phải là việc dễ, nhất là ở bậc tiểu học. Nhiều phương tiện hiện đại đòi hỏi người thầy phải có thời gian tìm hiểu và tập huấn để làm chủ kỹ năng, sử dụng thuần thục, đồng thời, học trò cũng không mất nhiều thời gian để làm quen với các phương tiện học tập mới. Tại cuộc hội thảo toàn quốc về 'Chuẩn kiến thức kỹ năng và phương pháp đổi mới giáo dục tiểu học' mới đây, nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng, nếu đổi mới là cứ phải sử dụng hết các phương tiện giảng dạy hiện đại trong giờ học thì giáo viên khó có thể hoàn thành bài giảng của mình. Nếu chỉ trong một tiết học mà giáo viên phải lo tận dụng hết cả máy chiếu, bảng thông minh, ti vi – đầu đĩa vào bài giảng thì khó có tâm trí tập trung vào nội dung bài nữa. Vì vậy, nhiều trường tiểu học cần chọn những thiết bị thông dụng, phù hợp đặc điểm của mình (như ti-vi, đầu đĩa) làm phương tiện giảng dạy, bảo đảm tiện lợi, ít chi phí mà hiệu quả cao với cả thầy và trò.

Để có thể đưa các thiết bị kỹ thuật tiên tiến vào giảng dạy trong trường tiểu học cần có sự đồng bộ giữa thiết bị và hệ thống tài liệu hiện đại vừa thuận lợi trong sử dụng lại bảo đảm tốt lượng kiến thức, kỹ năng chuẩn và nâng cao. Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng cần có ba tiêu chí cho lựa chọn tài liệu học tập là: nội dung bám sát chuẩn chương trình kiến thức; kích thích sự chủ động, sáng tạo của giáo viên trong việc vận dụng phương tiện và phương thức giảng dạy nhằm chuyển tải kiến thức tới học trò một cách hấp dẫn; mang tính kết nối giữa thầy và trò, tạo nên những tiết học vui vẻ, bổ ích, lý thú. Theo Thứ trưởng Bộ GD và ĐT Nguyễn Vinh Hiển, ở bậc tiểu học, các trường cần tập trung thực hiện dạy học phù hợp đối tượng học sinh, trên cơ sở bảo đảm chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình. Bên cạnh đó, các trường đẩy mạnh việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đồng thời thực hiện chương trình các môn học một cách linh hoạt, bảo đảm tính vừa sức, phù hợp đối tượng học sinh và thực tiễn giáo dục địa phương theo hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kỹ năng các môn học ở tiểu học.

Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, bên cạnh việc cho ra đời những giáo cụ giảng dạy hiện đại, nhằm phục vụ hoạt động đổi mới phương pháp dạy học trong các nhà trường, nhiều đơn vị giáo dục cũng đưa ra những tài liệu giảng dạy các môn với nội dung phong phú, hấp dẫn. Điển hình như bộ tài liệu môn tự nhiên – xã hội bằng hình ảnh 'Skycare – khoa học sống động trong mắt em' đã được Bộ GD và ĐT đánh giá như một bộ tài liệu tiêu biểu cho hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở bậc tiểu học. Đây là sản phẩm hợp tác giữa Bộ GD và ĐT và Tập đoàn Giáo dục UNET, nhằm đem đến cho các nhà trường, thầy cô giáo và các em học sinh một gợi ý thú vị trong việc lựa chọn giáo trình phù hợp để thực hiện đổi mới tích cực, mang lại những giờ học hiệu quả. Skycare giúp các thầy cô chuyển tải và mở rộng kiến thức sách giáo khoa môn tự nhiên – xã hội dưới dạng đĩa DVD bằng hình ảnh sinh động, nội dung hấp dẫn. Hiện nay, đã có hơn 30 trường tiểu học trên địa bàn Hà Nội triển khai dạy thí điểm bộ tài liệu 'Skycare – khoa học sống động trong mắt em'. Theo Vụ trưởng Giáo dục tiểu học (Bộ GD và ĐT) Lê Tiến Thành, bộ tài liệu phù hợp chương trình mục tiêu của giáo dục tiểu học, hình ảnh sinh động, giúp học sinh hứng thú trong học tập; đồng thời giúp giáo viên có điều kiện tổ chức các hoạt động học tập đạt kết quả cao, phù hợp chủ trương đổi mới phương pháp dạy tiểu học.

Có thể nói, trong nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, ở bậc tiểu học nói riêng, việc đổi mới phương pháp là yêu cầu thường xuyên, liên tục. Việc tìm ra những phương pháp giảng dạy mới, xây dựng những bộ tài liệu mới vừa phù hợp chuẩn kiến thức kỹ năng, vừa có sự sáng tạo, phù hợp thực tiễn, nâng cao nhận thức của học sinh sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy nâng cao chất lượng GD và ĐT bền vững.