Doanh nghiệp, hợp tác xã khó tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất 2%

– Với mục tiêu tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19, ngày 20/5/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31/2022/NĐ-CP về hỗ trợ lãi suất 2%/năm với quy mô 40.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ kinh doanh. Tuy nhiên, qua một thời gian triển khai, các doanh nghiệp và HTX trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận chương trình hỗ trợ.

Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh tỉnh, đến nay, các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đã giải ngân vốn hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 cho 8 khách hàng được hỗ trợ với dư nợ 13,16 tỷ đồng, số tiền được hỗ trợ lãi suất là 11,2 triệu đồng. Đến nay, sau 4 tháng triển khai, số tiền được hỗ trợ lãi suất của các ngân hàng vẫn còn hạn chế do gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Công nhân sản xuất thước dây tại Công ty TNHH Tuấn Anh, phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn

Trong đó khó khăn nhất là việc xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất. Khách hàng có mục đích sử dụng vốn vay bị giới hạn trong các ngành nghề, lĩnh vực theo quy định tại Nghị định 31, trong khi nhiều doanh nghiệp, HTX vay vốn lại đang kinh doanh đa ngành, vì vậy, việc xác định sử dụng vốn vay gói hỗ trợ lãi suất 2% rất khó khăn.

Ông Đinh Mạnh Tranh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Chi nhánh Lạng Sơn cho biết: Gói hỗ trợ lãi suất 2% cho các doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh có đối tượng tiếp cận hạn chế nên dù đã có hồ sơ đăng ký nhưng không đủ điều kiện. Ngoài ra, hầu hết các doanh nghiệp đều vướng mắc về các vấn đề liên quan đến báo cáo tài chính, chứng từ… Nhiều doanh nghiệp chưa có phương án kinh doanh chứng minh khả năng phục hồi. Do đó, đến nay, tại chi nhánh chỉ có 2 doanh nghiệp tiếp cận được gói hỗ trợ với dư nợ 2 tỷ đồng.

Là doanh nghiệp chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa, kho bãi, nguồn vốn tín dụng rất quan trọng đối với Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu Khải Lâm, phường Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn. Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc công ty chia sẻ: Hơn 2 năm qua, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, công ty phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, đã có thời điểm hoạt động của công ty phải tạm ngừng. Sau khi biết đến gói hỗ trợ lãi suất 2% của Chính phủ, tôi đã tìm hiểu và rất mong muốn được tiếp cận với gói hỗ trợ. Tuy nhiên, theo quy định, doanh nghiệp khó đáp ứng điều kiện về thủ tục pháp lý, tài sản thế chấp, phương án kinh doanh. Thời gian tới, rất mong muốn cơ quan Nhà nước có thẩm quyền “nới lỏng” các điều kiện vay vốn để doanh nghiệp có thể dễ tiếp cận hơn với các gói hỗ trợ.

Không chỉ doanh nghiệp của ông Dũng, nhiều doanh nghiệp, HTX và hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh cũng gặp những khó khăn tương tự. Một khó khăn nữa trong tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 là do có nhiều thủ tục từ phía ngân hàng, quá trình thẩm định khá phức tạp. Các ngân hàng thương mại phải chuẩn bị, xây dựng hệ thống tự động để theo dõi, hạch toán, quản lý dữ liệu báo cáo nhằm đảm bảo tính chính xác của dữ liệu trong công tác thanh, quyết toán, kiểm toán khi thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất từ nguồn ngân sách Nhà nước. Theo đó, các doanh nghiệp được hỗ trợ lãi suất, phải đáp ứng đầy đủ điều kiện vay vốn thông thường của các ngân hàng thương mại, có tài sản thế chấp, có phương án kinh doanh khả thi. Các khoản vay phải chưa được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách Nhà nước theo các chính sách khác và không có nợ quá hạn. Đồng thời, các khoản vay được hỗ trợ lãi suất phải có hợp đồng thỏa thuận cho vay và giải ngân từ thời điểm 1/1/2022 đến 31/12/2023.

Để tiếp tục thực hiện Nghị định 31, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh tỉnh đã ban hành các văn bản gửi đến các ngân hàng thương mại trên địa bàn đề nghị tăng cường triển khai gói cho vay hỗ trợ lãi suất vay 2%/năm cho các doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh. Các ngân hàng thương mại thống kê dư nợ cho vay thuộc các nhóm ngành, lĩnh vực được hỗ trợ và rà soát khách hàng thuộc diện hỗ trợ đã giải ngân, chấp thuận cho vay từ ngày 1/1/2022 đến nay. Trường hợp khách hàng có đủ điều kiện được vay theo quy định, ngân hàng thông báo và hỗ trợ khách hàng làm thủ tục.

Bà Mai Thị Hồng Yến, Phó Giám Đốc Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Lạng Sơn (BIDV Lạng Sơn) cho biết: Đến nay, chi nhánh mới chỉ hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 cho 1 khách hàng với dư nợ 3,3 tỷ đồng. Trong quá trình triển khai, nhiều doanh nghiệp không đáp ứng đủ điều kiện hỗ trợ hoặc nếu có đáp ứng được các quy định hỗ trợ thì lại không có khoản vay trong thời gian từ 1/1/2022 đến 31/12/2023 nên không nằm trong đối tượng hỗ trợ. Thời gian tới, chi nhánh sẽ tiếp tục hỗ trợ khách hàng có đủ điều kiện để thực hiện hỗ trợ lãi suất kịp thời đối với các doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh.

Hiện nay, Lạng Sơn đang là một trong những tỉnh có dư nợ hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 thấp trên toàn quốc. Sau dịch bệnh, các doanh nghiệp, HTX rất cần hỗ trợ vốn để khôi phục sản xuất, kinh doanh, vì vậy, gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm với quy mô 40.000 tỷ đồng của Chính phủ đang rất được các doanh nghiệp, HTX kỳ vọng là “phao cứu sinh” trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, để Nghị định lan tỏa và có hiệu quả, đối tượng hỗ trợ cần được mở rộng và phù hợp với thực tế để các doanh nghiệp, HTX có thể tiếp cận, khôi phục sản xuất, kinh doanh, góp phần cùng địa phương cũng như cả nước phục hồi phát triển kinh tế – xã hội.