Đoàn kết xây dựng khu vực Đông Nam Á rộng mở

Kể từ khi gia nhập Hiệp hội Các quốc gia Ðông Nam Á (ASEAN) năm 1995, Việt Nam đã có nhiều đóng góp thiết thực, để lại những dấu ấn đậm nét với cả Hiệp hội cũng như các quốc gia thành viên.

Giữ vững tinh thần chủ động, tích cực và có trách nhiệm, 30 năm qua, Việt Nam luôn sát cánh cùng các nước thành viên nỗ lực duy trì sự đoàn kết, thống nhất và phát huy vai trò trung tâm của “mái nhà chung”, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển của khu vực châu Á-Thái Bình Dương nói chung và Ðông Nam Á nói riêng.

Năm 2025 đánh dấu mốc son đặc biệt đối với cả Việt Nam trên hành trình hội nhập khu vực và với Hiệp hội khi chuẩn bị bước vào một giai đoạn mới, sau chặng đường 10 năm thúc đẩy tiến trình xây dựng ba trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội của Cộng đồng ASEAN.

Cùng hai lần đảm nhiệm xuất sắc vai trò Chủ tịch ASEAN vào các năm 2010 và 2020, Việt Nam đã tích cực và nghiêm túc triển khai các quyết sách đề ra nhằm thúc đẩy đoàn kết nội khối và năng lực tự cường của các thành viên, qua đó, đóng góp cho vai trò trung tâm của Hiệp hội và những kết quả tích cực của tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Nhiều cơ chế hợp tác của ASEAN ghi đậm dấu ấn các sáng kiến, đóng góp nổi bật của Việt Nam. Bên cạnh việc tổ chức thành công nhiều Hội nghị cấp cao ASEAN, Việt Nam đã chủ trì nhiều hội nghị, diễn đàn các cấp trong các lĩnh vực hợp tác nội khối, khu vực và quốc tế. Cùng các nước thành viên, Việt Nam luôn dành ưu tiên cao cho tăng cường kết nối ASEAN, cũng như mở rộng quan hệ với các đối tác trên thế giới.

Từ việc thúc đẩy hình thành ASEAN-10 nhằm mở rộng nhóm thành viên vào cuối thập niên 1990, đến các văn kiện quan trọng như Tuyên bố Hà Nội năm 2001 về thu hẹp khoảng cách phát triển, Chương trình Hành động Hà Nội 1999-2004, Hiệp ước Ðông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố Hà Nội về xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025... đều là những dấu ấn Việt Nam tại “mái nhà chung”, đã đóng góp thiết thực trong định hình các quyết sách chiến lược của Hiệp hội.

Diễn đàn Tương lai ASEAN (AFF), sau hai lần tổ chức thành công tại Hà Nội, đã dần trở thành hình mẫu về một diễn đàn thật sự của ASEAN, dành cho ASEAN, qua đó khẳng định vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong định hình tầm nhìn chiến lược ở khu vực.

Thông qua diễn đàn, Việt Nam đóng góp các giải pháp thiết thực nhằm tăng cường khả năng thích ứng của ASEAN trước những thách thức toàn cầu, với những đề xuất để nâng cao năng lực hợp tác khu vực, tạo dựng các cơ chế ứng phó linh hoạt trước các biến động địa chính trị toàn cầu, cũng như khuyến khích tinh thần chủ động của từng quốc gia thành viên trong quá trình phát triển chung.

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đánh giá cao vai trò của AFF như một cầu nối quan trọng giúp khu vực thích ứng nhanh chóng với các biến động quốc tế, góp phần giúp Hiệp hội tiến bước vững chắc và duy trì vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực.

Trong vai trò điều phối viên quan hệ giữa ASEAN với các đối tác như Trung Quốc, Ấn Ðộ, Nhật Bản, Hàn Quốc, hay Anh và New Zealand, Việt Nam đều để lại ấn tượng sâu sắc về sự chân thành và tin cậy.

Bên cạnh việc nỗ lực thúc đẩy liên kết nội khối và trong khu vực, Việt Nam phát huy hiệu quả vai trò cầu nối trong mở rộng quan hệ đối ngoại của ASEAN với các quốc gia và khu vực khác, qua đó đưa ASEAN tham gia ngày càng sâu rộng vào tiến trình toàn cầu, thúc đẩy hợp tác đa phương và nâng cao tiếng nói ASEAN tại các diễn đàn quốc tế.

Trong vai trò điều phối viên quan hệ giữa ASEAN với các đối tác như Trung Quốc, Ấn Ðộ, Nhật Bản, Hàn Quốc, hay Anh và New Zealand, Việt Nam đều để lại ấn tượng sâu sắc về sự chân thành và tin cậy.

Ðặc biệt, các kiến nghị, đề xuất tại AFF năm 2024 được truyền tải đến Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai Liên hợp quốc, góp phần gắn kết tầm nhìn chung của ASEAN với toàn cầu, tái khẳng định giá trị của hợp tác đa phương trong ứng phó các vấn đề chung của thế giới, hướng tới mục tiêu hòa bình và phát triển bền vững.

Xuyên suốt quá trình tham gia Hiệp hội, Việt Nam luôn đặt ưu tiên cao nhất cho việc duy trì đoàn kết và thống nhất ASEAN, bảo đảm tính bền vững của các quy tắc và chuẩn mực đã được thiết lập. Sau 30 năm, với những thành tựu phát triển đất nước đạt được, Việt Nam ngày càng chủ động và sẵn sàng đóng góp nhiều hơn cho công việc tại “mái nhà chung”, góp phần củng cố Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường và rộng mở.