Định hướng xây dựng, phát triển đất nước-lý luận và thực tiễn: Bảo đảm chất lượng “mắt xích trọng yếu” của Đảng

Chủ trì phiên họp Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV của Đảng mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu quan trọng về một số vấn đề cần được đặc biệt quan tâm trong công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIV của Đảng. Khẳng định vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác chuẩn bị nhân sự, Tổng Bí thư nhấn mạnh, trong bất cứ giai đoạn cách mạng nào, ở bất kỳ lĩnh vực, địa phương nào, cán bộ bao giờ cũng đóng vai trò quyết định; công tác cán bộ không chỉ là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng mà còn là mắt xích trọng yếu trong toàn bộ hoạt động của Đảng.

Tổng Bí thư nhận định, đội ngũ cán bộ các cấp ở nước ta đã có bước trưởng thành, phát triển nhiều mặt, chất lượng ngày càng được nâng cao, từng bước đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ hiện nay đông nhưng chưa thật mạnh. Trong đó, một bộ phận cán bộ phai nhạt lý tưởng, thậm chí có người suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả cán bộ cấp cao, thiếu gương mẫu, uy tín thấp, phẩm chất, năng lực chưa ngang tầm nhiệm vụ. Tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy phiếu bầu…, tuy đã được ngăn chặn nhưng vẫn chưa hoàn toàn bị đẩy lùi.

Thực tế đó đặt ra cho công tác nhân sự phục vụ đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng những vấn đề vô cùng quan trọng nhưng cũng hết sức phức tạp, khó khăn, đòi hỏi các cấp ủy và hệ thống chính trị phải tiến hành đồng bộ với tinh thần trách nhiệm rất cao, quyết tâm, nỗ lực rất lớn, có cách làm thật sự công tâm, khách quan, khoa học, đặt lợi ích của quốc gia-dân tộc, của Đảng, của nhân dân lên trên hết, trước hết.

Sau nhiều nhiệm kỳ, nhất là hơn 25 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 khóa VIII về chiến lược cán bộ; sáu năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7, khóa XII về xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp chiến lược, Đảng, Nhà nước đã ban hành hệ thống các quy định, quy trình, tiêu chí, tiêu chuẩn, nhằm bảo đảm các điều kiện quan trọng cho quá trình quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ. Tuy nhiên, câu hỏi vẫn thường xuyên được nhắc lại là, vì sao quy định chặt chẽ, quy trình chuẩn hóa vẫn lọt những “sản phẩm” sai.

Qua thực tế công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực cho thấy, nhiều cán bộ vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bị thi hành kỷ luật đảng, thậm chí bị truy tố, phần lớn trước đó đều bảo đảm các tiêu chí, tiêu chuẩn theo quy định. Một số là cán bộ trẻ được đào tạo bài bản, được đánh giá có trình độ, năng lực thực tiễn, có triển vọng phát triển; nhiều cán bộ đang ở độ “chín”, đã kinh qua nhiều vị trí công tác, dày dạn kinh nghiệm lãnh đạo, quản lý ở nhiều lĩnh vực khác nhau, nhiều người là cán bộ cấp chiến lược, nhưng lại “gặp nhau” ở điểm cuối là những bản án kỷ luật đau xót. Dẫn đến sai phạm có nhiều nguyên nhân, khách quan và chủ quan, nhưng phần lớn đều có một điểm chung, đó là sự thiếu tu dưỡng, rèn luyện, sa vào chủ nghĩa cá nhân, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả cán bộ cấp cao, thiếu gương mẫu, vi phạm nguyên tắc và quy chế làm việc, nói không đi đôi với làm, cá nhân chủ nghĩa, vướng vào tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm. Nhiều người đã trưởng thành trong khó khăn, đạt được nhiều thành tích công tác, nhưng khi được trao trọng trách, vị trí, quyền hạn lại không thắng nổi chính mình trước cám dỗ của danh lợi, vật chất. Đối diện với hậu quả đã được dự báo trước, nhiều giọt nước mắt hối hận, lời xin lỗi muộn màng, nhưng không thể bù đắp được sự tổn hại về niềm tin, kỳ vọng của tổ chức, nhân dân, đồng chí, đồng nghiệp và ngay cả người thân dành cho họ.

Nhất quán quan điểm, cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, Trung ương xác định rõ, đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ cấp chiến lược là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững, ở đó, yếu tố “hồng” đặt trước “chuyên”; “phẩm chất” đứng trước “năng lực, uy tín”. Mới đây, Trung ương đã ban hành Quy định số 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Với Quy định số 144, cho thấy Đảng ngày càng quan tâm xây dựng đạo đức cách mạng, củng cố nền tảng để cán bộ, đảng viên thực hiện các chuẩn mực đạo đức công vụ khác.

Trong đó, Điều 5 của Quy định nêu rõ, cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng rèn luyện, học tập suốt đời. Nhấn mạnh điều này là bởi Đảng đã xác định, cái gốc của tham nhũng, tiêu cực là ở sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhắc nhớ, tài sản mất có thể thu hồi, nhưng mất tư cách đạo đức, phẩm chất chính trị là mất tất cả.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ dặn, “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”. Những bài học đắt giá đối với nhiều cán bộ lãnh đạo, quản lý gần đây, cho thấy, lời dạy của Người vẫn giữ nguyên giá trị trong bối cảnh hiện nay khi Đảng ta quyết liệt thực hiện nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Xây dựng đội ngũ cán bộ cần sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, ở đó, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng mà trước hết là người đứng đầu cơ quan, đơn vị đến các tổ chức đoàn thể, cá nhân đều nhận thấy trách nhiệm của mình. Sức mạnh của Đảng là ở sự gắn bó với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng.