Diện mạo mới ở di tích Quốc gia đền Tả Phủ

13/10/2024 - 10:34 [GMT +7]

- Trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng trên quê hương Xứ Lạng không thể không nhắc tới di tích đền Tả Phủ thờ Hán Quận công Thân Công Tài (phường Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn). Năm 2023, ngôi đền bắt đầu được tu bổ, tôn tạo từ nguồn xã hội hóa. Ngày 12/9/2024, đền Tả Phủ đã khánh thành và đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của Nhân dân, du khách gần xa.

Phóng viên Báo Lạng Sơn đã có dịp đến thăm và ghi lại những hình ảnh đẹp của di tích trong diện mạo mới.

Đền Tả phủ hiện tọa lạc tại trung tâm phố chợ Kỳ Lừa, phường Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn. Theo văn bia lưu giữ tại đền, ngôi đền này được Nhân dân 7 phường chợ ở Đoàn Thành Lạng Sơn cùng với 13 phường buôn Trung Quốc cùng nhau xây dựng vào năm 1683. Đền thờ Tả Đô đốc Hán Quận công Thân Công Tài. Ngôi đền đã được xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 1993.Lễ hội đền Tả Phủ được tổ chức từ ngày 22 đến 27 tháng Giêng hằng năm. Lễ hội đã được ghi vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia năm 2015
Ngôi đền Tả Phủ có lịch sử hình thành và phát triển hơn 300 năm, cho đến ngày nay, ngoài ý nghĩa lịch sử về lưu niệm danh nhân Thân Công Tài, đây còn là nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của Nhân dân. Ngôi đền sau khi trùng tu có diện tích hơn 700m2 và tổng kinh phí gần 46 tỷ đồng từ nguồn công đức tài trợ của đền và nguồn xã hội hoá, chia làm hai gian thờ là tiền bái và hậu cung. Gian tiền bái có kiến trúc chồng diêm hai mái, trên mái có khắc các biểu tượng rồng tạo sự uy nghi, cổ kính và linh thiêng cho di tích
Gian Tiền bái hiện phối thờ các vị thánh thuộc tín ngưỡng thờ Mẫu và thờ Đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo).
Các cấu kiện gỗ trên trần của đền thể hiện theo các đề tài hoa văn cách điệu như rồng, hoa, mây... đẹp mắt, tạo cảm giác trang nghiêm cho di tích
Những tấm đại tự, hoành phi, câu đối trong đền đều được các nghệ nhân trạm khắc trên gỗ, "sơn son thếp vàng" tinh xảo, đẹp mắt
Tại đền Tả Phủ, hình tượng rồng xuất hiện nhiều ở trong không gian của đền. Tiêu biểu, phía trước các gian thờ có những lan can trạm khắc hình rồng bằng đá xanh tạo sự linh thiêng cho ngôi đền
Gian phía sau được gọi là hậu cung thờ Hán Quận công Thân Công Tài và một số ban thờ: Phật, quan văn, văn võ... Bên ngoài hành lang, có đặt một hương án thờ bài vị Thân Công Tài
Trong hậu cung, ban thờ Tả Đô đốc Hán Quận công Thân Công Tài được đặt trang nghiêm chính giữa. Ông là một viên quan dưới triều Lê trung hưng. Trong những năm làm quan ở Lạng Sơn, ông đã có công mở mang phố chợ Kỳ Lừa trở thành nơi giao lưu, buôn bán, phát triển giao thương.
Hiện nay, tại di tích đền Tả Phủ vẫn duy trì Bộ phận Thường trực trông coi trực tiếp. Hằng ngày, để đảm bảo di tích được sạch sẽ, tôn nghiêm, Bộ phận Thường trực di tích gồm 5 người cùng nhau lên đền bao sái ban thờ, quét dọn xung quanh khu vực đền.
Mỗi dịp tết đến, mùa lễ hội, đền Tả Phủ thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm bái. Đặc biệt, riêng trong những ngày diễn ra lễ hội, có rất nhiều gia đình, hội liên gia mang mâm lễ đến dâng lễ tại đền. Vì vậy, việc tôn tạo, làm đẹp khuôn viên di tích góp phần tạo không gian cảnh quan rộng rãi, sạch đẹp cho Nhân dân, du khách khi đến du xuân, trẩy hội hằng năm.
Tại lễ hội truyền thống của đền hằng năm có nghi thức tranh đầu pháo. Đây là điểm nhấn độc đáo của Lễ hội đền Tả Phủ. Theo quan niệm dân gian, người tranh được đầu pháo sẽ được bình an, may mắn cả năm. Ban thờ thần đầu pháo hiện được đặt trang trọng tại gian tiền bái của đền.
Công trình tu bổ tôn tạo di tích lịch sử văn hóa bia và đền Tả Phủ cho đến nay đã hoàn thành các hạng mục đảm bảo tiến độ, chất lượng kỹ thuật, mỹ thuật. Qua đó, góp phần phục vụ tốt nhu cầu hoạt động văn hóa tâm linh của Nhân dân các dân tộc Lạng Sơn và du khách gần xa khi có dịp đến với xứ Lạng.