Dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò: Cẩn trọng trước nguy cơ lây lan ra diện rộng

– Từ cuối tháng 2/2021 đến nay, dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò liên tục xuất hiện các ổ bệnh dịch mới tại một số huyện. Theo đánh giá của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, nếu các huyện không có biện pháp ngăn ngừa, phòng, chống hiệu quả thì nguy cơ dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò lây lan trên diện rộng là rất lớn.

Ổ dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò được phát hiện gần đây nhất là vào trung tuần tháng 3/2021 tại 2 xã của huyện Chi Lăng và 2 xã của huyện Lộc Bình với 28 con bò bị mắc bệnh. Các ổ bệnh hầu hết phát sinh ở những hộ chăn nuôi không đảm bảo an toàn sinh học.

Không chỉ 2 huyện này, theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, từ cuối tháng 2/2021 đến nay, tại một số huyện như: Bình Gia, Bắc Sơn, Chi Lăng, Hữu Lũng, Lộc Bình liên tục phát sinh ổ bệnh dịch viêm da nổi cục trên trâu, bò (ổ bệnh xuất hiện tại 11 xã).

Cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Hữu Lũng phun tiêu độc khử trùng khu vực chuồng chăn nuôi trâu, bò trên địa bàn huyện

Theo đánh giá từ thực tế của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, bệnh viêm da nổi cục vẫn tiếp tục xảy ra rải rác do vi rút tồn lưu cữu trong môi trường. Trong khi các hộ chăn nuôi lại không làm tốt công tác chăn nuôi an toàn, do vậy, các ổ bệnh mới vẫn tiếp tục xuất hiện. Bên cạnh đó, thời điểm này, cơ chế lây lan của bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò chủ yếu lây qua vật trung gian như muỗi, ve, bọ, đặc biệt là loài ruồi trâu – loại côn trùng có khả năng bay xa tới vài ki – lô – mét. Trong khi đó, thói quen trong chăn nuôi trâu, bò vẫn chủ yếu là thả tự do tại các bãi chăn thả. Điều này khiến dịch bệnh khó khống chế và tiếp tục lây lan, phát sinh.

Tìm hiểu được biết, biện pháp kiểm soát, phòng bệnh viêm da nổi cục hiệu quả nhất vẫn là tiêm vắc – xin phòng bệnh. Tuy vậy, theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, hiện vắc – xin tiêm phòng bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò tại tỉnh còn hạn chế, lượng vắc – xin không đủ để tiêm trên diện rộng (hiện chỉ đủ sử dụng tiêm một số khu vực đã xuất hiện ổ bệnh). Đây cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến công tác phòng bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò của các huyện.

Qua trao đổi với lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, chúng tôi được biết: do cơ chế lây lan từ nhiều nguồn, nhất là việc lây nhiễm bệnh lại từ việc chích, đốt từ các loại ruồi, muỗi, ve… nên việc khoanh vùng bệnh là rất khó. Do đó, chính quyền các huyện, các xã, kể cả những địa phương chưa xuất hiện ổ bệnh cần chủ động thực hiện công tác giám sát dịch bệnh. Bên cạnh việc giám sát của cơ quan chuyên môn, cán bộ thú y cơ sở…, để phòng, chống bệnh đạt hiệu quả cao nhất, các hộ chăn nuôi trâu, bò cần tự giám sát và chủ động khai báo khi phát hiện trâu, bò của mình có biểu hiện bệnh, không tự ý chữa trị cho đàn trâu, bò. Khi phát hiện trâu, bò bị bệnh, cần thường xuyên kiểm tra, không thả trâu, bò bị bệnh ra bãi chăn thả, đồng thời, tuân thủ nghiêm quy trình phun khử trùng khu vực chuồng trại cũng như tuân thủ nghiêm việc khử trùng khi ra vào khu vực chăn nuôi.

Ông Nguyễn Nam Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: Để phòng, chống bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò và hạn chế lây lan ra diện rộng, các địa phương, nhất là những huyện đã phát sinh ổ bệnh cần tích cực triển khai các biện pháp phòng, chống như: tăng cường công tác tiêu độc, khử trùng, nhất là phun thuốc tiêu diệt các loại côn trùng truyền bệnh (ruồi, muỗi, ve…). Cùng đó, hạn chế tối đa việc chăn thả tự do. Đối với các xã đã có ổ bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò, thú y viên cơ sở cần tăng cường kiểm soát, nắm địa bàn, giám sát chặt số lượng trâu, bò bị bệnh. Song song với đó là tiếp tục giám sát chặt các hộ chăn nuôi để phát hiện và xử lý ngay các ổ bệnh mới.

Thực tế đã cho thấy những tiềm ẩn khó lường về phương cách lây lan của dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò. Do vậy, biện pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất lúc này chính là việc người dân phải chủ động vệ sinh chuồng trại và có các biện pháp phòng dịch cần thiết. Nếu không thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống, nguy cơ dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò lây lan ra diện rộng sẽ rất cao. Điều này sẽ gây thiệt hại cho chính người chăn nuôi trâu, bò, bởi loại gia súc này có giá trị kinh tế rất cao.