Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn: Chuyển biến sau 9 năm thực hiện

(LSO) – Trong 9 năm thực hiện Quyết định 1956-QĐ/TTg ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn (LĐNT) đến năm 2020”, tỉnh Lạng Sơn đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần vào công cuộc giảm nghèo của tỉnh.

Phác họa bức tranh về đào tạo nghề của tỉnh

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, biên giới có 91 xã vùng III, 136 xã vùng cao, 20 xã và 1 thị trấn biên giới, 80% lực lượng lao động ở khu vực nông thôn. Mặc dù lực lượng đông nhưng chất lượng lao động chưa cao dẫn đến vấn đề tìm việc làm nhiều khó khăn, đặc biệt là LĐNT chưa qua đào tạo. Quá trình đô thị hóa cùng với sự hình thành các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã góp phần quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của tỉnh, tuy nhiên, quá trình chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm của LĐNT còn nhiều khó khăn bởi lao động chưa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật và chuyên môn đào tạo, chưa tiếp cận và làm chủ được công nghệ mới.

Giảng viên khoa Nông lâm, Trường Cao đẳng nghề Lạng Sơn giới thiệu mô hình sản phẩm hệ thống trồng và tưới cây trồng hiệu quả

Từ năm 2011 đến nay, toàn tỉnh đã nâng số lượng cơ sở đào tạo nghề và cơ sở tham gia lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp từ 16 lên 26 cơ sở. Mỗi trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên (trước đây là trung tâm dạy nghề) được đầu tư thiết bị đào tạo từ 3 đến 4 nghề. Toàn tỉnh có 259 giáo viên dạy nghề, đội ngũ giáo viên cơ hữu chủ yếu là của các trường, bình quân mỗi trung tâm dạy nghề chỉ có từ 1 đến 2 giáo viên cơ hữu, còn lại là giáo viên mời giảng.

Theo yêu cầu của Đề án 1956, giai đoạn 2010 – 2011, khi bắt đầu triển khai thực hiện đề án, tỉnh đã chỉ đạo ngành chức năng tiến hành điều tra, khảo sát nhu cầu học nghề tại 111.719 hộ gia đình trong toàn tỉnh, kết quả có 367.937 người trong độ tuổi lao động, có khả năng lao động thuộc đối tượng điều tra, khảo sát.

Tích cực tư vấn, tuyên truyền

Thực hiện đề án 1956, hằng năm, UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch đào tạo nghề cho LĐNT và phân bổ vốn sự nghiệp các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh cho các địa phương. Theo đó, các huyện, thành phố chỉ đạo các cơ sở dạy nghề xây dựng kế hoạch đào tạo hằng năm, phối hợp với các tổ chức đoàn thể thực hiện tốt công tác tuyển sinh, đào tạo nghề cho LĐNT theo yêu cầu đề ra.

Để người dân tiếp cận được với đề án, các cấp, ngành, các cơ sở dạy nghề đẩy mạnh tuyên truyền thông qua hội nghị, thông tin trên các phương tiện truyền thông đại chúng như: Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, Báo Lạng Sơn, trang thông tin điện tử của các huyện, các ngành, đoàn thể… Từ năm 2011 – 2018, toàn tỉnh đã tổ chức được trên 100 hội nghị, 183 buổi tuyên truyền lồng ghép, phát trên 4.000 sổ tay, 600 áp phích với trên 350.000 lượt người được phổ biến; các cơ quan báo, đài tổ chức tuyên truyền được gần 700 tin, bài về đào tạo nghề cho LĐNT.

Các hoạt động tuyên truyền, tư vấn học nghề đã góp phần đưa chính sách đào tạo nghề cho LĐNT đến cơ sở, giúp người dân nắm bắt những thông tin cần thiết phục vụ cho việc lựa chọn hoặc chuyển đổi nghề nghiệp nhằm tạo việc làm ổn định cho người lao động.

Nỗ lực đào tạo

Sau 9 năm triển khai thực hiện, đến nay, toàn tỉnh có 64.557 LĐNT được đào tạo nghề, trong đó có 36.774 người được hỗ trợ đào tạo nghề nông nghiệp và dịch vụ trong nông nghiệp. Ngoài ra, có một số nghề phi nông nghiệp cũng thu hút LĐNT tham gia học như: lái xe ô tô, may mặc, cơ khí… Một số huyện tổ chức được số lớp nghề và có số học viên tham gia đông như: Bắc Sơn, Hữu Lũng, Cao Lộc… Sau đào tạo, khoảng 80% số lao động tìm được việc làm ổn định.

Thông qua chương trình đào tạo nghề đã xuất hiện nhiều mô hình phát triển sản xuất theo các nhóm nghề ở địa phương, thậm chí các học viên còn liên kết và thành lập một số hợp tác xã sản xuất kinh doanh cây giống lâm nghiệp, trồng rau an toàn, chăn nuôi theo mô hình trang trại hiệu quả. Cụ thể như: mô hình trồng và chăm sóc cây na (Chi Lăng); chăn nuôi lợn thịt và lợn nái (Hữu Lũng, Lộc Bình, Chi Lăng, Văn Lãng); nuôi gà bán chăn thả (Cao Lộc); sản xuất và kinh doanh giống cây lâm nghiệp (Hữu Lũng); trồng rau an toàn (huyện Tràng Định, thành phố Lạng Sơn); trồng quế (Tràng Định, Bắc Sơn)…

Ông Cao Văn Bình, thôn Làng Cằng, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng cho biết: Sau khi học lớp kỹ thuật trồng, chăm sóc na, tôi đã ứng dụng vào vườn na của gia đình. Kết quả cho hiệu quả năng suất, chất lượng cao hơn trước, tổng thu nhập bình quân từ na đạt gần 200 triệu đồng/năm.

Có thể thấy rằng, đào tạo nghề cho LĐNT trên địa bàn toàn tỉnh đã được nâng lên cả về số lượng và chất lượng. Bà Trương Thị Hợp, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH cho rằng: Qua học nghề, LĐNT đã nắm bắt được những kiến thức mới, từ đó ứng dụng vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập cho LĐNT. Đồng thời góp phần tích cực trong việc nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh lên 47,6% (năm 2017), qua đó giúp chuyển đổi cơ cấu lao động, phát huy hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

THANH HUYỀN