Đẩy mạnh sự tham gia của xã hội, báo chí vào công tác phòng, chống tham nhũng

Ông Francessco Checchi, Cố vấn khu vực về phòng, chống tham nhũng UNODC Đông Nam Á – Thái Bình Dương nhấn mạnh nội dung trên tại cuộc tọa đàm về công tác phòng, chống tham nhũng, ngày 20/12, tại Hà Nội.

Cuộc tọa đàm được tổ chức bởi Thanh tra Chính phủ và Cơ quan Phòng, chống Ma túy và Tội phạm của Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNODC).

Thế giới mất 5% GDP vì tham nhũng

Ông Francesco Checchi, Cố vấn khu vực về phòng chống tham nhũng UNODC Đông Nam Á – Thái Bình Dương cho hay: Tham nhũng là trở ngại lớn nhất đối với sự phát triển kinh tế- xã hội trên thế giới. Mỗi năm, ước tính khoảng 1.000 tỷ đô la Mỹ bị dùng vào việc hối lộ, cùng với 2.600 tỷ đô la Mỹ bị đánh cắp bởi hành vi tham nhũng. Con số ấy tương đương với 5% GDP toàn cầu.

Dẫn đánh giá của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc, tại các nước đang phát triển, ước tính số ngân sách bị mất đi do tham nhũng lớn gấp 10 lần tổng giá trị viện trợ phát triển chính thức, ông Francessco Checchi chỉ ra, đây là con số rất lớn, nhưng cái giá của tham nhũng trên thực tế còn lớn hơn rất nhiều.

Theo ông Francesco Checchi, việc Việt Nam phê chuẩn Công ước Phòng, chống tham nhũng của Liên hợp quốc (UNCAC) vào ngày 30/6/2009 đã thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc thực hiện các quy định của Công ước quốc tế này, trong quá trình xây dựng pháp luật cũng như thực tiễn.

Từ đó đến nay, Việt Nam đã có những thay đổi tích cực trong hoàn thiện thể chế và triển khai thực hiện UNCAC. Đáng chú ý, “Những sửa đổi gần đây của Bộ luật Hình sự và Luật PCTN cũng như các đạo luật khác đã tăng cường cơ sở pháp lý cho công tác PCTN”, ông Francesco Checchi nhận định.

Ông Francesco Checchi cũng nêu rõ, PTCN là trách nhiệm của mỗi người và toàn xã hội, và khu vực tư nhân và báo chí đóng một vai trò quan trọng, từ công tác giám sát các dịch vụ công đến nâng cao nhận thức cho mọi thành phần kinh tế xã hội. Trên cơ sở đó khuyến khích Chính phủ đẩy mạnh sự tham gia hiệu quả của các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, báo chí vào chu trình đánh giá UNCAC và quá trình xây dựng, thực hiện và giám sát chính sách PCTN.

Việt Nam đã đạt được một số tiến triển quan trọng trong thực thi UNCAC

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cho biết: Cuộc tọa đàm được tổ chức nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế phòng, chống tham nhũng nhằm giới thiệu về UNCAC, cập nhật kết quả thực thi UNCAC tại Việt Nam, nhất là kết quả tham gia chu trình đánh giá thứ hai việc thực thi UNCAC. Đồng thời, giới thiệu rộng rãi Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, tập trung vào điểm mới; chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong PCTN, nhằm PCTN trên các lĩnh vực một cách hiệu quả nhất, hướng tới xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, ổn định và phát triển.

Theo ông Ngô Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục PCTN, Thanh tra Chính phủ, Việt Nam đã đạt được một số tiến triển quan trọng trong thực thi UNCAC sau chu trình đánh giá thứ nhất. Trong đó, Việt Nam đã ban hành Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017), Luật PCTN năm 2018 bổ sung nhiều quy định mới trên cơ sở quy định của UNCAC và kết quả đánh giá thực thi UNCAC chu trình thứ nhất hoàn thành năm 2012. Cụ thể, bổ sung quy định về các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước. Mở rộng diện kê khai tài sản, thu nhập bao gồm toàn bộ cán bộ, công chức. Các khoản hối lộ được quy định mở rộng hơn, bao gồm lợi ích phi vật chất. Trách nhiệm hình sự của pháp nhân lần đầu tiên đã được quy định trong Bộ luật Hình sự 2015. Ngoài ra, đã ký kết thêm nhiều Hiệp định tương trợ tư pháp hình sự, dẫn độ và chuyển giao người bị kết án phạt tù…

Việt Nam cũng đang nỗ lực thực hiện tham gia chu trình đánh giá thứ 2 về phòng ngừa tham nhũng và thu hồi tài sản…