Đẩy mạnh hỗ trợ chuyển đổi số trong lĩnh vực bán lẻ

- Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã làm thay đổi nhanh chóng xu hướng mua sắm, tiêu dùng của người dân. Vì vậy, việc khai thác, ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế trong lĩnh vực bán lẻ là rất cần thiết, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số của tỉnh.

Toàn tỉnh hiện có 3 trung tâm thương mại, 9 siêu thị, chuỗi 14 cửa hàng tiện lợi WinMart+... và khoảng 20.000 đại lý, cơ sở kinh doanh bán lẻ. Những năm gần đây, chuyển đổi số (CĐS) diễn ra mạnh mẽ đã tác động lớn đến lĩnh vực bán lẻ với sự xuất hiện của nhiều hình thức kinh doanh, mua sắm mới mang lại nhiều giá trị, lợi ích kinh tế cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Trước thực tế đó, để hỗ trợ các “nhà bán lẻ” nhanh chóng nắm bắt và làm chủ xu thế, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, đơn vị liên quan đẩy mạnh triển khai các giải pháp như: xây dựng mô hình chợ 4.0; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng CĐS cho các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ...

Đơn cử từ năm 2022 đến nay, Sở Công Thương – cơ quan nòng cốt tham mưu phát triển thương mại dịch vụ của tỉnh đã phối hợp với Viettel Lạng Sơn triển khai mô hình chợ 4.0 (hay còn gọi là chợ không dùng tiền mặt) ở 9 chợ trung tâm trên địa bàn tỉnh. Cùng đó, bình quân mỗi năm, Sở Công Thương phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức từ 2 - 3 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về CĐS cho khoảng 200 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; hỗ trợ từ 5 - 6 doanh nghiệp ứng dụng các phần mềm kế toán, quản trị ngành hàng...; hỗ trợ từ 8 - 10 cơ sở kinh doanh bán lẻ mở các gian hàng, siêu thị online và hướng dẫn cách livestream bán hàng trên sàn thương mại điện tử...

Bà Đỗ Thị Thắm, chủ cửa hàng tạp hoá tại chợ Giếng Vuông, thành phố Lạng Sơn chia sẻ: Năm 2022, tôi tham gia mô hình chợ 4.0 và được hỗ trợ mở tài khoản Viettel Money, trang bị mã QR để thanh toán. Từ đó đến nay, cửa hàng của tôi đã áp dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, tạo sự thuận tiện, nhanh chóng trong quá trình mua bán. Ngoài ra, tôi cũng được Ban Quản lý chợ và các ngành liên quan tạo điều kiện tham gia các lớp tập huấn, hướng dẫn khai thác các nền tảng số để kinh doanh. Trong 2 năm gần đây, tôi đã sử dụng tài khoản Zalo, Facebook để quảng cáo và bán sản phẩm, qua đó, tiếp cận được với nhiều khách hàng hơn.

Đặc biệt, từ năm 2021, Sở Thông tin và Truyền thông (nay là Sở Khoa học và Công nghệ) đã tham mưu Ban Chỉ đạo CĐS tỉnh triển khai tổ công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ). Đến nay, toàn tỉnh đã phát triển được hơn 1.600 tổ CNSCĐ với khoảng 10.000 thành viên. Hằng năm, 100% thành viên tổ CNSCĐ được tham gia các lớp tập huấn nâng cao năng lực số, kỹ năng số (trong đó có cách sử dụng cửa hàng số, tài khoản thanh toán điện tử...), từ đó, trở thành lực lượng nòng cốt thực hiện công tác tuyên truyền về CĐS cũng như phổ biến kiến thức, kỹ năng số… đến với người dân. Đây là yếu tố quan trọng góp phần thúc đẩy CĐS trong lĩnh vực bán lẻ vì mỗi người dân là một người tiêu dùng.

Ông Vi Văn Phương, thôn Khòn Khẻ, xã Bình Phúc, huyện Văn Quan cho biết: Năm 2023, tôi được thành viên tổ CNSCĐ xã trực tiếp hướng dẫn cài đặt và sử dụng các ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, sàn thương mại điện tử... Nhờ đó, giờ đây khi đi mua sắm ở các cửa hàng, tôi có thể thanh toán trực tuyến nhanh chóng, tiện lợi qua tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, tôi cũng dễ dàng đặt mua nhiều sản phẩm đặc sản của tỉnh ở các kênh mua sắm online mà không cần đến trực tiếp nơi bán.

Theo đánh giá của ngành công thương tỉnh, đến nay, hầu hết các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn tỉnh đã tham gia sâu rộng vào quá trình CĐS, đặc biệt nhiều cơ sở đã sử dụng phần mềm bán hàng chuyên dụng; ứng dụng các phần mềm theo dõi thói quen tiêu dùng, mua sắm, số lượng tương tác của khách hàng để đưa ra chính sách chăm sóc kịp thời, hiệu quả... Cùng đó, trong mạng lưới khoảng 20.000 đại lý, cơ sở kinh doanh bán lẻ hiện đại và truyền thống trên địa bàn tỉnh, hiện có khoảng 75% đại lý, cơ sở bán lẻ từng bước ứng dụng công nghệ số vào hoạt động ở các cấp độ khác nhau như sử dụng phần mềm bán hàng; trang bị máy POS, mã QR code thanh toán không dùng tiền mặt; quảng cáo và bán hàng qua các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử...

CĐS không chỉ giúp các doanh nghiệp, cơ sở bán lẻ trên địa bàn tỉnh đáp ứng tốt nhu cầu của người tiêu dùng, tăng trưởng doanh số bán hàng mà còn góp phần thúc đẩy ngành thương mại dịch vụ phát triển ổn định. Điều này được thể hiện rõ nét qua tổng giá trị bán lẻ hàng hóa của tỉnh tăng đều từng năm. Kết thúc năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hoá của tỉnh đạt 31.729,9 tỷ đồng, tăng 27,2% so với năm 2022; năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hoá đạt 32.756,7 tỷ đồng, tăng 14,42% so với năm 2023.

Ông Liễu Anh Minh, Phó giám đốc Sở Công Thương cho biết: Với ngành bán lẻ, CĐS có vai trò hết sức quan trọng, không chỉ nâng cao hiệu quả kinh doanh và trải nghiệm của khách hàng, mà còn hướng tới mục tiêu phát triển bền vững theo xu hướng sản xuất xanh, tiêu dùng xanh. Chính vì vậy, thời gian tới, sở sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành liên quan tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, phần mềm quản lý trong hoạt động kinh doanh..., đặc biệt là phát triển thương mại điện tử, qua đó, thúc đẩy phát triển kinh tế số của tỉnh.

Có thể khẳng định, CĐS đã trở thành xu hướng phát triển tất yếu trong lĩnh vực bán lẻ. Qua đó, mang đến trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng và giúp doanh nghiệp, cơ sở bán lẻ tăng doanh thu, lợi nhuận cũng như sức cạnh tranh trên thị trường, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.