Đẩy mạnh các giải pháp xúc tiến thương mại nông sản Việt Nam

Ngày 16/9, tại Hà Nội, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp nông thôn (PTNNNT), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Hội thảo thương mại nông sản Việt Nam trong biến động kinh tế thế giới.

Báo cáo tại Hội thảo về tình hình thương mại nông nghiệp Việt Nam trong biến động của kinh tế toàn cầu, ông Nguyễn Trung Kiên – Bộ môn Thị trường và Ngành hàng (Viện Chính sách và Chiến lược PTNNNT) cho biết, Việt Nam là nước có thặng dư thương mại Nông lâm thủy sản nhưng đã trải qua đợt sụt giảm dài bất thường từ tháng 10/2014 – tháng 2/2015. Mức phục hồi từ tháng 3 đến tháng 6/2015 chưa giúp thặng dư thương mại trở lại các mốc cao tương ứng năm 2014, tháng 7 và 8/2015, xuất khẩu nông lâm thủy sản lại suy giảm.

Cụ thể về một số ngành hàng, 8 tháng năm 2015 so với 8 tháng năm 2014, xuất khẩu hạt tiêu tăng 4% về giá trị dù giảm 18% về lượng nhờ giá cao. Giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm từ gỗ tăng 10,4%; Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc tiếp tục là các thị trường dẫn đầu; trong đó Mỹ đóng góp chủ yếu vào tăng xuất khẩu gỗ và sản phẩm từ gỗ; xuất khẩu hạt điều tăng 13% về lượng, 26% về giá trị trong cùng kỳ. Trong khi đó, xuất khẩu gạo giảm 8% về số lượng, 13% về giá trị; xuất khẩu cà phê giảm 14% về lượng, 16% về giá trị. Các thị trường chính của Việt Nam đều giảm nhập khẩu, Đức giảm 22% về lượng trong 7 tháng năm 2015 so với cùng kỳ năm 2014, Mỹ giảm 18%, Ý giảm 9%,…

Cũng theo Viện Chính sách và Chiến lược PTNNNT, xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam trong thời gian tới sẽ gặp vấn đề suy giảm năng lực cạnh tranh về giá đối với các mặt hàng xuất khẩu do các đối thủ cạnh tranh lớn phá giá, đặc biệt các mặt hàng về gạo, cà phê, tôm,…; cạnh tranh gay gắt trên thị trường nội địa đối với sản phẩm chăn nuôi; chính sách tỷ giá của một số nước mang tính thị trường tạo ra nhiều bất ổn.

Theo dự báo, trong thời gian tới, mặt hàng gạo sẽ chịu áp lực giảm giá do tồn kho gạo của Trung Quốc tăng, duy trì ở mức cao, tồn kho gạo Thái Lan, Ấn Độ còn lớn. Bên cạnh đó, theo dự đoán của Ngân hàng thế giới, giá tôm sẽ giảm trong dài hạn do nhu cầu yếu tại các thị trường truyền thống, biến động vĩ mô tại các thị trường mới nổi và dư cung tại các nước sản xuất lớn. Dự báo giá tôm năm 2016 giảm 4%, năm 2017 giảm 7%, năm 2020 giảm 13% so với năm 2015.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã cùng thảo luận và đưa ra những ý kiến thiết thực nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu nông sản Việt Nam trong thời gian tới. Trong đó, về chính sách ngắn hạn, theo các đại biểu cần kết nối kết nhanh chóng với các thị trường như Indonexia, Philippnes, Malayxia để có thể có được các hợp đồng xuất khẩu gạo do các thị trường này có thể thiếu hụt nguồn cung trong năm nay. Đẩy nhanh xúc tiến thương mại, phát triển thị trường chính ngạch Trung Quốc đối với các mặt hàng có thể xuất khẩu như sắn, rau quả, cao su, điều, gỗ và sản phẩm gỗ, tôm.

Bên cạnh đó, cần xem xét cảnh báo việc doanh nghiệp và người dân dự trữ quá nhiều cà phê, tiêu để chờ được giá vì các mặt hàng này có hiện tượng dư cung và giá có thể giảm trong những năm tới. Xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật và phương án hỗ trợ ngành chăn nuôi khi hội nhập mạnh mẽ, giá đầu vào tăng, giá đầu ra giảm; theo dõi chặt chẽ tình hình thị trường, tài chính của các doanh nghiệp xuất khẩu, chuẩn bị gói hỗ trợ tín dụng khi có biến động xấu.

Về chính sách vĩ mô tầm trung và dài hạn, cần nâng cao chất lượng công trình giữa các vùng chuyên canh nông nghiệp chính với các hải cảng, cửa khẩu; đẩy mạnh đầu tư vào chế biến, công nghiệp và dịch vụ hỗ trợ, khoa học công nghệ nông nghiệp. Hình thành các hội đồng ngành hàng cho các ngành hàng chiến lược, phân cấp trao quyền trong quản lý thị trường, xây dựng chính sách, quản lý quỹ phát triển ngành hàng.

Về phát triển thị trường, cần hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, xây dựng bộ phận nghiên cứu và phát triển thị trường chuyên nghiệp (thông tin thị trường chính, đối thủ cạnh tranh); đàm phán với Trung Quốc nhằm chính thức hóa thương mại nông sản, tiến đến xây dựng đối tác tin cậy phân phối nông sản tại thị trường Trung Quốc. Về điều chỉnh cơ cấu sản xuất, cần điều chỉnh cơ cấu lúa, tăng diện tích lúa chất lượng cao, giảm diện tích lúa chất lượng thấp. Đẩy mạnh tái canh cà phê theo tiến độ hợp lý, bắt kịp với mức độ tái canh của các nước xuất khẩu lớn; kiểm soát diện tích tiêu, đảm bảo chất lượng bền vững.

Theo Dangcongsan.vn