Dấu ấn lịch sử trong tranh “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập”

Với phương pháp trực họa giàu cảm xúc và lòng đam mê không mệt mỏi dành cho hội họa, Văn Giáo đã trực tiếp đến sống và vẽ ở những nơi Bác từng sống, làm việc như: Nghệ An, Cao Bằng…

Vì có điều kiện được tiếp xúc trực tiếp, nói chuyện với Bác nên các tác phẩm về Chủ tịch Hồ Chí Minh của họa sĩ Văn Giáo rất có hồn và chạm đến trái tim của đông đảo người dân Việt Nam, ghi dấu ấn sâu đậm vào kho tàng mỹ thuật cách mạng nước nhà. Bằng phương pháp trực họa giàu cảm xúc và lòng đam mê không mệt mỏi dành cho hội họa, ông đã đi khắp nơi để ghi lại nhiều khoảnh khắc có giá trị về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bức tranh vẽ “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” của họa sĩ Văn Giáo.

Bức tranh vẽ “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” được họa sĩ Văn Giáo thực hiện trong nhiều năm liền, tranh được phác thảo từ năm 1971 bằng màu nước, kích thước 25x32cm đến năm 1974 mới hoàn thiện bằng chất liệu sơn dầu, kích thước 81x110cm. Bức tranh đặc tả hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đang viết Tuyên ngôn Độc lập tại tầng 2 của ngôi nhà 48 Hàng Ngang. Với vầng trán rộng, đôi mắt suy tư, phong thái giản dị nhưng thanh cao, toát lên thần thái của một bậc vĩ nhân trước vận mệnh lịch sử của dân tộc.

14 giờ, ngày 2-9-1945, trong cuộc mít tinh tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, trước hàng chục vạn đồng bào Thủ đô, trên diễn đàn cao và trang nghiêm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc – Kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Người thay mặt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trịnh trọng tuyên bố với thế giới:

“Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”.

Tác phẩm “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” đã được đồng chí Đoàn Văn Đức, Phó chánh Văn phòng Thành ủy Hà Nội giữ gìn và bảo quản như những kỷ niệm và hiện vật quý giá nhất của gia đình. Vào những ngày mùa thu tháng 8-2023, đồng chí Đoàn Văn Đức và gia đình đã quyết định hiến tặng tác phẩm tranh này cho Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Đồng chí Đoàn Văn Đức, Phó chánh Văn phòng Thành ủy Hà Nội (ngoài cùng bên phải) tại Lễ tiếp nhận hiện vật.

Bày tỏ cảm xúc khi hiến tặng bức tranh quý giá cho Bảo tàng Hồ Chí Minh, đồng chí Đoàn Văn Đức chia sẻ: Với tình cảm muôn vàn kính yêu Bác, tôi đã có may mắn, nhân duyên, được bảo quản, giữ gìn bản gốc bức tranh sơn dầu “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập”, do cố họa sĩ Văn Giáo sáng tác cách đây gần 50 năm, còn tôi đã giữ gìn được hơn 30 năm.

“Trong quá trình tôi gìn giữ, bảo quản bức tranh, đã có một số cơ quan, đơn vị, và cả họa sĩ Nguyễn Văn Đức, là con trai cố họa sĩ Văn Giáo đã liên hệ, đến chiêm ngưỡng bức tranh trên. Năm 2016, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh họa sĩ Văn Giáo, gia đình đã mượn tác phẩm này để tổ chức triển lãm tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Đến tháng 7-2023, Tiến sĩ Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh đã gặp tôi và đề nghị Bảo tàng Hồ Chí Minh được lưu giữ bức tranh trên. Sau nhiều ngày đêm suy nghĩ, tôi đã thắp những nén tâm hương kính dâng lên Bác trên ban thờ Bác Hồ tại nhà tôi. Mặc dù rất bùi ngùi, quyến luyến bức tranh mà tôi và gia đình luôn trân trọng giữ gìn nhưng tôi đã quyết định phải trao tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh bức tranh để tác phẩm nghệ thuật này tiếp tục được lưu giữ, bảo quản và phát huy giá trị lâu dài”, đồng chí Đoàn Văn Đức cho biết.

Theo đánh giá của họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam và PGS, Nhà giáo Nhân dân Lê Anh Vân, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” là một bức tranh đẹp của họa sĩ Văn Giáo về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với bút pháp giản dị, lối diễn tả khái quát, màu sắc nhã nhặn, bức tranh đã tái hiện lại hình ảnh vô cùng giản dị nhưng cũng hết sức trang nghiêm của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở một trong những giai đoạn lịch sử quan trọng của Cách mạng Việt Nam.

Bức tranh “Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” mang giá trị đặc biệt về lịch sử, nghệ thuật, sẽ làm phong phú thêm bộ sưu tập tranh về Chủ tịch Hồ Chí Minh của Bảo tàng. Những hiện vật này sẽ được lưu giữ, bảo quản trong điều kiện tốt nhất và phát huy giá trị một cách sâu rộng trong các cuộc trưng bày về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nguồn:https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/dau-an-lich-su-trong-tranh-bac-ho-viet-tuyen-ngon-doc-lap-740909