Đào tạo theo chương trình tiên tiến: Cơ bản đạt mục tiêu

Tính trên phạm vi toàn quốc, đã có 23 trường đại học của Việt Nam hợp tác với 22 trường đại học trên thế giới. Trong số đó, có 20 chương trình thuộc khối ngành kỹ thuật, công nghệ, 5 chương trình thuộc khối ngành kinh tế, 1 chương trình thuộc khối ngành khoa học sức khỏe, 6 chương trình thuộc khối khoa học tự nhiên và môi trường, 3 chương trình thuộc khối nông nghiệp. Hầu hết các trường đối tác nước ngoài đều nằm trong top 200 theo bảng xếp hạng của US News.

Các trường được giao nhiệm vụ triển khai đào tạo chương trình tiên tiến đã ký kết thỏa thuận hợp tác với các trường đối tác về xây dựng chương trình đào tạo, cho phép sử dụng giáo trình gốc, tư vấn xây dựng phòng thí nghiệm, cử giảng viên tham gia giảng dạy chương trình tiên tiến và hỗ trợ nghiên cứu khoa học, trao đổi sinh viên, giảng viên trong quá trình đào tạo, kiểm định chất lượng, giám sát đào tạo, cấp bằng tốt nghiệp…

Đến nay, về cơ bản, các trường đào tạo chương trình tiên tiến pha 1, pha 2 đã mua được hầu hết giáo trình đang được sử dụng cho chương trình gốc của trường đối tác như trường ĐH Ngoại thương, trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội, trường ĐH Thủy lợi, trường ĐH Cần Thơ… Tuy nhiên, lượng sách tham khảo vẫn còn hạn chế.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị đã được các trường quan tâm đúng mức, đáp ứng ngày càng tốt hơn theo yêu cầu dạy và học chương trình tiên tiến: phòng thí nghiệm, phòng thực hành được xây mới hoặc nâng cấp hiện đại; có phòng học riêng được trang bị phương tiện hỗ trợ giảng dạy tốt…

Qua 4 năm thực hiện cho thấy, số lượng tuyển sinh vào các ngành của các trường rất khác nhau: các ngành thuộc khối kinh tế có số lượng sinh viên trúng tuyển khá cao, bình quân 60- 80 sinh viên/khóa; các ngành khối kỹ thuật có số lượng ở mức trung bình 30-45 sinh viên/khóa. Một số ngành chỉ tuyển được từ 20-30 sinh viên/khóa như ngành Vật lý của trường ĐH Khoa học (ĐH Huế) hay ngành Khoa học vật liệu của trường ĐH Bách Khoa Hà Nội, ngành Hệ thống năng lượng của trường ĐH Bách Khoa (ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh).

Tổng số sinh viên trúng tuyển vào học năm thứ nhất chương trình tiên tiến pha 1, 4 khóa của 10 chương trình là 1.496 sinh viên, đến nay còn 1.332 sinh viên; pha 2 gồm 13 chương trình với 840 sinh viên, đến nay còn 798 sinh viên. Sở dĩ số lượng giảm là do một số sinh viên nhận học bổng đi học ở nước ngoài; một số do không đủ điều kiện để tiếp tục theo học chương trình tiên tiến nên đã chuyển sang theo học chương trình đại trà.

Trong số các trường thực hiện đào tạo chương trình tiên tiến, có một số trường đã thu hút được sinh viên nước ngoài đến học như trường ĐH Kinh tế quốc dân, trường ĐH Cần Thơ, trường ĐH Bách Khoa Hà Nội, trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội, trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội).

Điều đáng nói là chất lượng đào tạo theo chương trình tiên tiến đã nâng lên đáng kể: hầu hết sinh viên pha 1, pha 2 đều đạt trình độ tiếng Anh tối thiểu 550 điểm TOEFL; số đạt học lực khá, giỏi chiếm hơn 75%. Nhiều sinh viên được các doanh nghiệp cấp học bổng ngay trong quá trình đào tạo; số đã tốt nghiệp gần như đều có việc làm và được cơ quan tuyển dụng đánh giá tốt.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá cho đến nay, hầu hết các trường thực hiện đào tạo chương trình tiên tiến đều phối hợp nhịp nhàng với trường đối tác nước ngoài, việc thực hiện chương trình diễn ra thuận lợi, suôn sẻ.

Về đội ngũ giảng viên, phần lớn giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy chương trình tiên tiến đều đến từ Mỹ, Anh, Australia… có chuyên môn vững, phương pháp giảng dạy hiện đại. Qua đội ngũ này, các giảng viên của Việt Nam có cơ hội làm quen với công nghệ giảng dạy tiên tiến, nâng cao được năng lực chuyên môn và tiếng Anh. Tuy nhiên, việc thực hiện mục tiêu những khóa đầu 100% các môn học do giảng viên nước ngoài đảm nhiệm đã không bảm đảm được: phần lớn các trường đều chỉ mời được 30-40% giảng viên tham gia giảng dạy theo kế hoạch do kinh phí quá cao hoặc do giảng viên không sắp xếp được thời gian. Một số trường đã phải bố trí kết hợp giữa giảng viên nước ngoài và Việt Nam cùng tham gia giảng dạy hoặc mời giảng viên nước ngoài giảng vào dịp nghỉ hè của trường đối tác để khắc phục hạn chế trên.