Dân quân tự vệ - biểu tượng của “Chiến tranh nhân dân”

LSO-Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, “chiến tranh nhân dân” là một chiến lược quân sự đã được đúc kết qua các thời đại và được nâng lên tầm nghệ thuật trong thời đại Hồ Chí Minh.

Dân quân tự vệ huyện Bình Gia giúp dân làm đường giao thông – Ảnh: ĐÌNH QUANG

Cách đây 80 năm, Đại hội Đảng cộng sản Đông Dương lần thứ nhất tại Ma Cao (Trung Quốc) ngày 28/3/1935, Đảng ta đã ra Nghị quyết về Đội tự vệ (tiền thân của dân quân tự vệ ngày nay) là một tổ chức có tính chất nửa quân sự, nửa quần chúng của nhân dân lao động. Đây là một lực lượng với đặc thù vừa là dân, vừa là quân, không thoát ly sản xuất và công tác do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Từ đó đến nay, lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) đã không ngừng trưởng thành cả về số lượng và chất lượng, hoạt động ở khắp các địa phương trên cả nước, trong đó có Lạng Sơn, góp phần quan trọng vào thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Là một lực lượng hùng hậu của chiến tranh nhân dân Việt Nam, trong cuộc tổng khởi nghĩa cách mạng Tháng Tám năm 1945, toàn quốc đã có vài chục nghìn người đứng trong hàng ngũ DQTV, lực lượng tự vệ đã phát huy cao độ vai trò xung kích trên cả ba miền Bắc – Trung – Nam, phối hợp với đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị giành chính quyền về tay nhân dân.

Trong kháng chiến chống Mỹ, DQTV ở cả ba miền Bắc – Trung – Nam đã thể hiện rõ nét khả năng kết hợp sản xuất với chiến đấu và phục vụ chiến đấu. DQTV đã trực tiếp tham gia hướng dẫn nhân dân sơ tán, đảm bảo giao thông, khắc phục hậu quả bom đạn, phối hợp với các lực lượng chức năng giữ gìn an ninh trật tự ở địa bàn miền Bắc. Tại miền Trung, DQTV đã nỗ lực tham gia vào các khẩu đội pháo binh bờ biển, các khẩu đội pháo cao xạ bắn máy bay tầm thấp… Lực lượng DQTV ở miền Nam là lực lượng phát huy tối đa tiềm năng của địa phương, tận dụng mọi vũ khí cả thô sơ lẫn hiện đại đánh địch hết sức phong phú. Họ sống trong lòng địch, bám sát địch suốt ngày đêm (thoắt ẩn, thoắt hiện) khiến chúng mất ăn mất ngủ, góp phần tích cực cùng với quân giải phóng và nhân dân cả nước đánh thắng đế quốc Mỹ – giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Trong công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, DQTV tiếp tục cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ có hiệu quả an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh biên giới và toàn vẹn lãnh thổ đất nước.

Để lực lượng DQTV thực hiện tốt vai trò nòng cốt công tác quốc phòng ở cơ sở trong tình hình mới, những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở trên địa bàn đã chỉ đạo sát sao việc biên chế tổ chức lực lượng dân quân các cấp và lực lượng tự vệ ở các cơ quan, doanh nghiệp… ngày càng đảm bảo đủ số lượng và chất lượng. Công tác chỉ đạo huấn luyện và duy trì hoạt động của lực lượng DQTV đã và đang được các cấp ủy, chính quyền và trực tiếp là cơ quan quân sự các cấp tổ chức thực hiện. Ban DQTV thuộc Phòng Tham mưu, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Lạng Sơn trong những năm qua đã tích cực tham mưu, soạn thảo, triển khai thực hiện các văn bản về công tác quốc phòng địa phương, công tác DQTV, giáo dục quốc phòng và an ninh; hướng dẫn Ban Chỉ huy quân sự các cấp xây dựng lực lượng DQTV đúng Luật DQTV, phù hợp với đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ của từng địa phương, cơ sở. Kiện toàn, xây dựng các cơ sở DQTV (trong đó, dân quân 226 cơ sở/226 xã, phường, thị trấnvà các cơ sở tự vệ trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức doanh nghiệp, trường học…); hàng năm huấn luyện DQTV đạt 100% cơ sở. Quân số tham gia huấn luyện đạt 98,8%. Trong đó, có 6.850 lần và 12.640 lượt người phối hợp với lực lượng bộ đội biên phòng tuần tra đường biên mốc giới. Tham gia phòng chống lụt bão cơn bão số 2, số 3 là 4.750 DQTV trực tiếp tham gia trong 2 ngày liên tục. Việc tổ chức quán triệt và triển khai các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sỹ lực lượng DQTV đều bám sát phương châm “vững mạnh, rộng khắp”. Cơ quan quân sự các cấp đã bám sát nhiệm vụ DQTV để bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh và Luật DQTV theo hướng “cơ bản, thiết thực, chất lượng”. Từng nội dung đều được triển khai đến mọi cán bộ, chiến sỹ DQTV. Đồng thời, nâng cao chất lượng DQTV trong việc phối hợp giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ biên giới, đất liền và hải đảo. Qua đó đã làm chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của toàn lực lượng, góp phần nâng cao vai trò, hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV trong tình hình mới.

NGUYỄN BÍCH THUẬN