Đặc xá, tha tù trước thời hạn: Cơ hội cho người lầm lỗi làm lại cuộc đời

– Mỗi năm 3 đợt, các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù sẽ được xem xét giảm án, tha tù trước thời hạn có điều kiện vào các dịp: Tết Nguyên đán; kỷ niệm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4) và Quốc khánh (2/9). Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay có đợt đặc xá tha tù trước thời hạn cho các phạm nhân đủ điều kiện. Đây là chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với những người phạm tội bị kết án phạt tù, giúp họ có cơ hội làm lại cuộc đời…

Động lực cho các phạm nhân

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, tại Trại Tạm giam Công an tỉnh và nhà tạm giữ công an các huyện, thành phố đang giam giữ, quản lý, giáo dục 1.099 phạm nhân. Trong các đợt giảm án, đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện, Trại Tạm giam và các nhà tạm giữ đều thành lập hội đồng xét đề nghị, đồng thời yêu cầu cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị triển khai nghiêm túc, niêm yết công khai các nội dung, tiêu chí để các phạm nhân nắm được. Từ đó, các phạm nhân đối chiếu và làm đơn. Tại các phân đội cải tạo, cán bộ quản giáo cùng phạm nhân thảo luận, lựa chọn, bình xét và tiến hành bỏ phiếu kín bầu chọn người được đề nghị xét giảm án, tha tù trước thời hạn.

Lãnh đạo Trại Tạm giam, Công an tỉnh và đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh trao quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù cho các phạm nhân đợt 30/4/2021

Bà Triệu Thu Phương, Trưởng Phòng Kiểm tra nghiệp vụ và Thi hành án, Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh cho biết: Trong 4 năm qua, kể từ khi thực hiện công tác xét tha tù trước thời hạn có điều kiện, TAND tỉnh luôn thực hiện theo đúng quy trình, thủ tục pháp luật quy định và đảm bảo đúng đối tượng.

Anh Chu Văn Viên, sinh năm 1980, trú tại xã Quốc Khánh, huyện Tràng Định tâm sự: Tôi phạm tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép, bị phạt mức án 1 năm 8 tháng tù tại Trại Tạm giam, Công an tỉnh (từ tháng 6/2020). Tôi rất hối hận về lỗi lầm của mình nên luôn tự nhủ phải cố gắng rèn luyện, cải tạo tốt để sớm trở về với gia đình. Nhờ vậy, quá trình chấp hành án tôi đã được giảm án 1 lần (giảm 3 tháng). Tháng 6/2021, được nghe phổ biến về điều kiện tha tù trước thời hạn, tôi thấy mình đủ điều kiện nên đã làm đơn xin được xét. Cuối tháng 7/2021, tôi đã được tha tù trước thời hạn 4 tháng. Nay trở về địa phương, tôi sẽ tích cực phát triển kinh tế, chấp hành tốt các quy định của pháp luật, phấn đấu trở thành công dân có ích cho xã hội…

Cũng như anh Viên, thời gian qua, chính sách về giảm án, đặc xá, tha tù trước thời hạn đã tạo động lực cho rất nhiều phạm nhân cải tạo tốt để sớm được tái hòa nhập cộng đồng. Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ năm 2016 đến nay 488 lượt phạm nhận được giảm án và 96 phạm nhân được tha tù trước thời hạn. Thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn dịp Quốc khánh 2/9/2021, toàn tỉnh có 23 phạm nhân đủ điều kiện làm hồ sơ trình Chủ tịch nước xem xét quyết định.

Quản lý chặt chẽ sau đặc xá, tha tù

Thượng tá Hoàng Văn Chung, Trưởng Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ Tư pháp, Công an tỉnh cho biết: Sau khi tha tù cho các phạm nhân, công tác quản lý, giám sát, theo dõi, tạo điều kiện và hỗ trợ để các trường hợp được đặc xá, tha tù trở về sớm ổn định cuộc sống, phòng ngừa tái phạm tội là hết sức quan trọng. Chẳng hạn, thông qua Quỹ “Hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù tỉnh Lạng Sơn”, từ năm 2018 đến nay, toàn tỉnh có 19 trường hợp được vay vốn phát triển kinh tế. Họ đều sử dụng nguồn vốn vay đúng mục đích, đem lại hiệu quả tích cực; trong đó có 1 trường hợp đã trả được vốn vay.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn cho biết: Trên địa bàn xã hiện có 10 trường hợp mãn hạn, được tha tù trước thời hạn có điều kiện trở về địa phương. Bên cạnh lập hồ sơ quản lý các trường hợp này, chúng tôi còn phối hợp với các đoàn thể khác để làm công tác vận động, thuyết phục, giúp đỡ để họ phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Nhờ vậy, hiện 10/10 trường hợp đều chấp hành tốt các quy định của pháp luật, không có trường hợp nào tái phạm tội. Trong đó, một số người còn vươn lên trở thành tấm gương về phát triển kinh tế như: anh Trần Văn Toản, thôn Ngả 2 với mô hình kinh doanh vật liệu xây dựng, thức ăn chăn nuôi…

Cách làm của xã Vũ Lễ cũng được nhiều địa phương trong tỉnh triển khai thực hiện. Qua đó, góp phần giúp những người từng phạm tội quên đi quá khứ, chuộc lại lỗi lầm, kéo giảm tình trạng tái phạm tội. Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ đầu năm 2021 đến nay, số đối tượng tha tù trước thời hạn vi phạm pháp luật giảm 89 trường hợp, tương đương giảm 0,9% so với cùng kỳ năm 2020.

Có thể khẳng định: đặc xá, giảm án, tha tù trước thời hạn có điều kiện thể hiện truyền thống nhân ái, chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước đối với người bị kết án phạt tù đã cải tạo tiến bộ. Đồng thời, khuyến khích người bị kết án đang chấp hành hình phạt tù ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động, cải tạo tốt để sớm tái hòa nhập cộng đồng, sống có ích cho gia đình và xã hội.