Cứu sống bé sơ sinh hôn mê sâu vì bị lồng ruột

Biến chứng lồng ruột giai đoạn muộn khiến bé trai 8 tháng tuổi rơi vào tình trạng hôn mê sâu, tiên lượng tử vong cao.

Ba ngày trước khi được đưa đi cấp cứu, bé trai đã đi khám vì đau bụng, được chẩn đoán nhiễm trùng đường ruột. Kết quả siêu âm không phát hiện khối lồng ruột nên bác sĩ kê đơn thuốc và hướng dẫn phụ huynh theo dõi cho bé tại nhà.

Sau ba ngày, bé có biểu hiện nôn (ói), sốt cao, tiêu lỏng, đi đại tiện ra phân nhầy có máu, được gia đình đưa vào khoa Ngoại Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh cấp cứu. Lúc này bệnh nhi đã rơi vào trạng thái hôn mê, không thể mở mắt, mạch tăng 160 lần/ phút (bình thường trẻ sơ sinh là 120-140 lần/ phút). Kết quả siêu âm phát hiện khối lồng 40mm.

Thạc sĩ, bác sĩ Lâm Thiên Kim, chuyên cho biết, lồng ruột là bệnh lý cấp cứu ngoại nhi cần can thiệp trong vòng 6 tiếng, bé có biểu hiện đi tiêu ra máu tức đã diễn tiến nặng, nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây nhiễm trùng, nhiễm độc dẫn đến tử vong.

Bệnh thường được điều trị bằng phương pháp tháo lồng, tuy nhiên cách này không được chỉ định khi trẻ bị nhiễm trùng vùng bụng hoặc gặp các vấn đề khác. Bé bị mất nước nhiều, sinh hiệu kém nên càng không thể phẫu thuật ngay.

Bác sĩ cấp cứu chăm sóc tích cực, truyền dịch bù nước, bù điện giải cho trẻ. Sau 1 giờ bé cất tiếng khóc, có dấu hiệu hồi tỉnh, lập tức được chuyển lên phòng mổ để bơm hơi tháo lồng.

Bệnh nhi được đặt ống thông dạ dày-trực tràng, gây mê và bơm hơi bằng máy để đẩy khối lồng thoát xuống dưới. Sau đó, bác sĩ chụp C-arm tại phòng mổ kiểm tra, kết quả cho thấy khối lồng đã được tháo. Sau đó chuyển xuống phòng hồi sức tiếp tục bù dịch và điện giải, đồng thời bổ sung kháng sinh, hỗ trợ hô hấp, theo dõi tích cực.

Đến 23 giờ cùng ngày, bé tỉnh táo, được siêu âm tại giường. Ê-kíp bác sĩ thở phào nhẹ nhõm vì bệnh nhi đã thoát cửa tử, tuy nhiên vẫn cần theo dõi thêm 48 tiếng bởi khối lồng có thể tái phát. Sau 2 ngày bé được rút nội khí quản, chuyển xuống khoa Nhi tiếp tục theo dõi.

Ngày 11/3, bé đã có thể ăn uống, đi đại tiện, bụng mềm xẹp, bác sĩ chỉ định điều trị bằng kháng sinh, xuất viện sau một tuần điều trị.

Bác sĩ Kim cho biết, lồng ruột là tình trạng một đoạn ruột trượt vào bên trong phần ruột bên cạnh và lồng vào nhau. Hiện tượng này thường xuất hiện ở ruột non và xảy ra phổ biến ở trẻ từ 13-24 tháng tuổi.

Bệnh thường khởi phát sau khi trẻ bị nhiễm trùng đường hô hấp hoặc tiêu hóa như bé Minh, hoặc do ruột bất thường bẩm sinh, suy giảm hệ miễn dịch, xơ nang, ung bướu…

Triệu chứng của bệnh được chia thành ba giai đoạn. Trong đó, giai đoạn đầu trẻ thường bị đau bụng, bỏ bú, khó chịu, nôn ói, ra mồ hôi, tím tái… Giai đoạn nghiêm trọng sẽ có phân màu nâu, lẫn chất nhầy hoặc máu tươi kèm tình trạng mất nước, mệt lả, mạch đập nhanh…

Nếu không cấp cứu kịp thời sẽ chuyển sang giai đoạn muộn như trường hợp bé trai trên với biểu hiện nôn ói liên tục, bụng chướng dần lên, người nhợt nhạt, hôn mê, mất ý thức. Đặc biệt, lúc này trẻ sẽ bị mất nước nghiêm trọng và có dấu hiệu sốc do nhiễm khuẩn, nhiễm độc.

Lồng ruột có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc, thủng ruột, hội chứng ruột ngắn, xuất huyết trong, thậm chí tử vong. Nếu trẻ được cấp cứu trước 48 giờ sẽ giảm nguy cơ khối lồng bị hoại tử, nếu muộn hơn sau 72 giờ, tỷ lệ hoại tử ruột là khoảng 80%.