Cựu nữ du kích làm giàu với nấm

– Khi hai bàn tay trắng, một mình chị Nguyễn Thị Kim Liên làm cả ngày cũng không đủ ăn và nuôi các con. Nhưng chị vẫn quyết tâm, không gục ngã trong cuộc sống. Với chị, “Bom đạn không làm mình sợ, không lẽ lại sợ đói nghèo”. Chị Liên (60 tuổi), hiện đang là chủ cơ sở trồng nấm tại quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng.

Đất là vốn quý

Những ngày đầu ở Sơn Trà, chị cùng các con thuê một phòng trọ nhỏ để có chốn ra vào. Quyết tâm không để các con đói, không để các con thất học, nghèo khổ, chị đã khai hoang từng mảnh đất để trồng rau, nuôi heo. Chắt chiu từng đồng, vừa trang trải cho cuộc sống, vừa tiết kiệm để mua đất, thuê người khai hoang trồng trọt. Lúc đó chị chỉ nghĩ làm nông thì phải có đất, đất là vốn quý.

Sau nhiều năm tiết kiệm, khai hoang, trồng rau, nuôi heo, trồng cây, nuôi cá… chị quyết định chuyển sang trồng nấm.

Chị nói: “Mình cũng tham gia các lớp dạy nghề, trồng nấm được tổ chức cho nông dân nên muốn thử sức. Vậy mà vẫn cứ nhiều lần thất bại, đổ đi hàng trăm giống nấm. Nhưng mình không nản chí, phải có vấn đề gì trong khâu trồng thì mới thất bại như vậy. Trồng được nấm rồi lại không biết làm thế nào để tiêu thụ ”.

Chị quyết tâm khắc phục từ những bài học thất bại trước đó, và bắt đầu tìm những mối hàng để tiêu thụ. Đến nay, cơ sở nấm của chị trồng đủ loại nấm: nấm sò (sò xám, sò trắng, sò tím); nấm linh chi; nấm rơm… tiêu thụ ở các cơ sở kinh doanh trên địa bàn Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam.

Sản xuất không gây ô nhiễm môi trường

Cho đến nay, với hơn 1.000m2 đất, không chỉ trồng nấm, chị còn thực hiện mô hình vườn – ao – trại nhằm bảo đảm vệ sinh môi trường, và không hoang phí nguyên liệu và gọi đó là “Năm bước sản xuất không gây ô nhiễm môi trường”.

Chị giải thích: “Từ nguyên liệu mùn cưa, tôi sử dụng trồng nấm sò trước; từ xác nấm sò tôi tiếp tục dùng để trồng nấm mèo; và từ xác nấm mèo dùng trồng nấm rơm. Sau đó, tôi tiếp tục dùng xác nấm rơm để trồng gừng, làm phân vi sinh bón cho cây lâu năm và rau sạch. Như vậy, không chỉ có tiết kiệm được lượng nguyên liệu lớn, mà còn không hoang phí mỗi vụ trồng nấm lại không gây ảnh hưởng tới môi trường”.

Nói đơn giản vậy, nhưng để có được quá trình như hôm nay, chị Liên đã trải qua nhiều lần thử nghiệm. Những lần chị đi các quận Liên Chiểu, Sơn Trà có những cơ sở trồng nấm để mang các xác nấm về nhà thử nghiệm, mọi người cứ nghĩ chị không hiểu biết. Nhưng chị nghĩ, các cơ sở chỉ sử dụng nguyên liệu trồng nấm một lần, không chỉ phí phạm mà rất độc hại vì nếu gặp thời tiết tốt, sẽ phát triển thành nấm độc. Chị vẫn cần cù sử dụng lại, sau một đợt trồng nấm, chị tăng phụ gia cho xác nấm để tiếp tục dùng cho lứa nấm khác. Kết quả cho thấy, số xác nấm được sử dụng lại của chị Liên cho sản lượng nấm không thua kém so với nguyên liệu mới, lại bảo đảm an toàn.

Sống để tri ân

Sau khi có thể nuôi sống gia đình, chị Liên không vì thế mà quên đi những người còn khó khăn. Chị đã nhận dạy nghề và tạo việc làm miễn phí hoàn toàn cho hơn 100 lao động từ trước tới nay. Hiện nay, cơ sở trồng nấm của chị đang có năm đến 15 lao động thường xuyên và không thường xuyên, với mức lương trung bình 3 – 5 triệu đồng/tháng.

Chị tâm sự: “Mục đích đầu tiên của mình là được no ấm, con cái được học hành. Nay đã có thể thực hiện được điều đó, sao mình có thể quên những người đã cưu mang mình lúc bé, quên đi tình đồng chí, đồng đội”. Vì vậy, chị đã đào tạo, hướng dẫn cho tất cả những con, em gia đình chính sách, đồng đội cũ mà không nhận một khoản thù lao nào. Chị cũng không quên tìm đến những gia đình đã từng cưu mang mình lúc bé để tri ân họ, thường xuyên thăm hỏi, giúp đỡ những con người đã xem chị như gia đình của mình.

Ba mẹ mất từ lúc chị mới hai tuổi. Chiến tranh loạn lạc, chị và gia đình không tìm thấy mộ của người thân. Những đồng chí cùng chiến đấu với mình cũng nằm xuống nơi nào không biết. Đau đáu những trăn trở trong lòng, làm được bao nhiêu, chị gom lại đi khắp nơi tìm mộ người thân, đồng đội. Trời không phụ lòng, gần 50 năm tìm kiếm, chị đã tìm được mộ ba mẹ và đồng đội mình.

Năm nay, chị là một trong 40 phụ nữ tiêu biểu của TP Đà Nẵng được tuyên dương Phụ nữ sáng tạo, làm kinh tế giỏi.

Tiễn chúng tôi ra về, chị vẫn cười giòn: “Tôi thấy mình vẫn còn trẻ lắm, 60 tuổi rồi mà tâm hồn, sức khoẻ vẫn như lúc còn 20. Còn sức, tôi sẽ vẫn cứ làm để giúp đỡ những con người còn khó khăn”.

Các lao động được chị Liên dạy nghề miễn phí.