Củng cố quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Timor Leste

Nhận lời mời của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm, Tổng thống nước Cộng hòa Dân chủ Timor Leste José Ramos-Horta thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam. Đây là lần thứ hai Tổng thống José Ramos-Horta thăm Việt Nam, sau chuyến thăm đầu tiên vào năm 2010.

Việt Nam và Timor Leste thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 28/7/2002. Từ đó đến nay, quan hệ giữa hai nước phát triển tích cực trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống. Hai bên duy trì trao đổi đoàn các cấp và tiếp xúc cấp cao, đặc biệt nhân dịp các hội nghị của ASEAN. Qua đó, hai bên thảo luận và đưa ra những định hướng hợp tác trong nhiều lĩnh vực.

Nhằm đẩy mạnh hợp tác kinh tế, hai bên ký kết một số văn kiện, trong đó có Hiệp định khung về hợp tác kỹ thuật và kinh tế, Hiệp định thương mại, Bản ghi nhớ về thương mại gạo... Năm 2023, kim ngạch thương mại song phương đạt 15,9 triệu USD; trong 5 tháng đầu năm 2024 đạt 6,1 triệu USD, tăng 29,4% so với cùng kỳ năm 2023. Mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Timor Leste chủ yếu là gạo, ngoài ra còn có hàng tiêu dùng, thực phẩm chế biến... Năm 2023, Việt Nam xuất khẩu 15.320 tấn gạo sang Timor Leste, trị giá gần 8,8 triệu USD. Trong 4 tháng đầu năm 2024, Timor Leste nhập khẩu 3.866 tấn gạo của Việt Nam, trị giá gần 2,6 triệu USD.

Telemor, dự án đầu tư của Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông quân đội (Viettel) tại Timor Leste, là điển hình về hợp tác đầu tư, kinh doanh giữa hai nước. Hơn 10 năm qua, Telemor đạt được nhiều thành tựu và trở thành một trong những nhà cung cấp dịch vụ viễn thông hàng đầu ở Timor Leste. Những đóng góp quan trọng của Telemor với sự phát triển của ngành viễn thông được Timor Leste đánh giá cao.

Bên cạnh đó, hai nước cũng thúc đẩy nghiên cứu, khai thác những lĩnh vực hợp tác tiềm năng, như nông nghiệp, thủy sản, dầu khí, xây dựng cơ sở hạ tầng, dệt may, giáo dục, du lịch, giao lưu nhân dân... Bộ Giáo dục hai nước thống nhất sẽ ký bản ghi nhớ nhằm tạo cơ sở tăng cường hoạt động hợp tác giữa hai bên.

Trong hợp tác đa phương, hai nước tiếp tục tăng cường hợp tác và phối hợp lập trường tại các diễn đàn, tổ chức khu vực và quốc tế. Timor Leste ủng hộ Việt Nam ứng cử vào các tổ chức quốc tế, trong đó có Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027 và Ủy ban liên Chính phủ Công ước bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể nhiệm kỳ 2022-2026.

Timor Leste đang trong tiến trình gia nhập ASEAN và vào tháng 11/2022 đã được chấp thuận về nguyên tắc sẽ trở thành thành viên thứ 11 của Hiệp hội. Xuất phát từ truyền thống hữu nghị giữa hai nước, Việt Nam luôn dành sự ủng hộ mạnh mẽ đối với nỗ lực của Timor Leste gia nhập ASEAN. Trong việc phối hợp hỗ trợ Timor Leste trở thành thành viên ASEAN, Việt Nam chú trọng đến lĩnh vực đào tạo và xây dựng năng lực cán bộ, giúp Timor Leste xây dựng nền tảng nhân lực vững mạnh, thúc đẩy phát triển bền vững, hội nhập khu vực và quốc tế. Trên cơ sở đó, Việt Nam tiếp tục cùng các nước thành viên và Ban Thư ký ASEAN hỗ trợ Timor Leste chuẩn bị và tăng cường năng lực, tạo điều kiện thuận lợi để Timor Leste chính thức gia nhập Hiệp hội.

Diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Timor Leste gần đây có những bước phát triển tích cực, chuyến thăm của Tổng thống José Ramos-Horta mang ý nghĩa quan trọng, nhằm tiếp tục đóng góp củng cố tin cậy chính trị và thúc đẩy hợp tác thực chất, hiệu quả hơn nữa giữa hai nước trên mọi mặt. Chuyến thăm góp phần xúc tiến hợp tác giữa hai bên trong những lĩnh vực có thế mạnh và cùng quan tâm.

Dành sự đón tiếp trọng thị tới Tổng thống José Ramos-Horta, Việt Nam tiếp tục khẳng định chính sách nhất quán luôn coi trọng quan hệ với các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Timor Leste. Chúc chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Timor Leste José Ramos-Horta thành công tốt đẹp, góp phần tiếp tục vun đắp quan hệ hữu nghị và tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Timor Leste.