Cu-ba chuyển mình với xu thế mới
Sau một thời gian dài chuẩn bị, Ủy ban Cải cách Hiến pháp với 33 thành viên, do Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành T.Ư Đảng Cộng sản Cu-ba Ra-un Ca-xtơ-rô đứng đầu đã hoàn tất bản dự thảo đầu tiên của văn kiện quan trọng nhất lịch sử Cu-ba hiện đại.
Bản dự thảo và tiến trình cải cách Hiến pháp nhận sự đóng góp và giám sát của 10 ủy ban thường trực, được Quốc hội Cu-ba thông qua trong nhiệm kỳ 5 năm tới (2018-2023). Các chi nhánh bưu điện tại Cu-ba bắt đầu bày bán chuyên san đặc biệt đăng tải toàn bộ nội dung dự thảo Hiến pháp mới từ ngày 3-8. Chuyên san 32 trang của bản dự thảo được bán với giá tượng trưng – một pê-xô. Các cổng thông tin chính thức của Quốc hội, các trang mạng truyền thông nhà nước cũng sẽ đăng tải nội dung của văn kiện này. Quá trình tham vấn công chúng được tiến hành từ ngày 13-8 đến 15-11 tới, nhằm hoàn thiện văn kiện trước khi đưa ra trưng cầu ý dân, dự kiến được tổ chức tháng 2-2019, để tham khảo sự ủng hộ của người dân đối với những cải cách Hiến pháp nêu trên.
Trước đó, hôm 22-7 vừa qua, Quốc hội Cu-ba khóa IX đã tiến hành phiên họp thường kỳ đầu tiên với sự tham dự của hơn 100 đại biểu. Dự thảo Hiến pháp mới của Cu-ba duy trì đặc điểm xã hội chủ nghĩa và đưa ra những thay đổi trong cơ cấu Nhà nước Cu-ba, trong đó bao gồm việc thành lập các vị trí Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước và Thủ tướng, thay thế Chủ tịch hiện tại của Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng.
Dự thảo Hiến pháp mới tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Cu-ba đối với nền kinh tế đất nước. Điều 224 trong Hiến pháp mới tái khẳng định đặc trưng xã hội chủ nghĩa của thể chế chính trị Cu-ba và “vai trò dẫn đường của Đảng Cộng sản duy nhất”. Theo bản dự thảo, Cu-ba công nhận các hình thức sở hữu, gồm sở hữu xã hội chủ nghĩa, sở hữu toàn dân, sở hữu chung và sở hữu tư nhân. Dự thảo Hiến pháp mới của Cu-ba cũng mở rộng quyền con người, với các vấn đề như bảo đảm thủ tục tố tụng, “lệnh đình quyền giam giữ”, giả định vô tội, và tái hòa nhập xã hội của các tù nhân… Những thay đổi trong tổ chức hôn nhân được nêu tại Điều 68 trong dự thảo Hiến pháp, theo đó, công nhận hôn nhân là sự kết hợp giữa hai người (không chỉ rõ giới tính).
Theo số liệu của Quốc hội Cu-ba, hiện nay khu vực tư nhân ở Cu-ba sử dụng gần 600 nghìn lao động, tức là 13% số dân nước này. Năm 2011, Chủ tịch Ra-un Ca-xtơ-rô lần đầu đề cập sự cần thiết cải cách Hiến pháp, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp tư nhân nhỏ và hoạt động đầu tư nước ngoài, giúp xã hội Cu-ba phát triển bền vững hơn. Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cu-ba Ra-un Ca-xtơ-rô từng thẳng thắn nhìn nhận, một số điều khoản trong Hiến pháp hiện hành không bắt kịp tình hình kinh tế-xã hội mới của đất nước. Chính vì vậy, theo chính quyền La Ha-ba-na, việc sửa đổi Hiến pháp là cần thiết để tạo điều kiện cho việc mở cửa nền kinh tế Cu-ba cho tư nhân và thu hút đầu tư nước ngoài.
Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Đ.Ca-nên cho biết, sau khi dự thảo được đưa ra thảo luận và tiến hành bỏ phiếu, người dân Cu-ba sẽ đoàn kết hơn trong công cuộc bảo vệ thành quả cách mạng. Đây không phải lần đầu Cu-ba tiến hành sửa đổi Hiến pháp. Hiến pháp Cu-ba đã được cập nhật ba lần, vào các năm 1978, 1992 và 2002. Dự thảo lần này được kỳ vọng là bản cập nhật sâu rộng nhất của Hiến pháp Cu-ba, kể từ khi được công bố năm 1976. Với những thay đổi căn bản trong dự thảo Hiến pháp mới lần này, Cu-ba đang cố gắng chuyển mình nhằm phù hợp hơn với những xu thế chung của thời đại mới.
Theo Nhandan
Ý kiến ()