Công việc không của riêng ngành GD&ĐT

Trường Mầm non xã Hoàng Văn Thụ (Văn Lãng) – Trường đạt chuẩn Quốc gia của xã điểm xây dựng nông thôn mới

Bằng kết quả phấn đấu trong nhiều năm, đến nay toàn tỉnh đã hoàn thành và giữ vững công tác phổ cập THCS ở tất cả các địa bàn; tỷ lệ tốt nghiệp THCS luôn duy trì ở mức trên 95%; tỷ lệ học sinh được tiếp tục học lên cấp THPT và học nghề ngày càng tăng trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó có các xã thuộc diện xây dựng nông thôn mới. Qua rà soát, tất cả 35 xã điểm xây dựng nông thôn mới của tỉnh đã hoàn thành các mục 14.1 và 14.2 của tiêu chí số 14 (tiêu chí về Giáo dục). Trong thời gian tới, với việc đi vào hoạt động của các trung tâm dạy nghề, sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Lao động-TBXH với ngành GD&ĐT trong việc tổ chức dạy nghề cho thanh niên tại các trung tâm GDTX, tỷ lệ lao động qua đào tạo ( mục 14.3) sẽ dần được giải quyết.

Tuy nhiên, tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia (QG) (tiêu chí số 5) lại là vấn đề nan giải. Theo thống kê, trong 35 xã điểm, mới có 34 trường đạt chuẩn QG, trong đó có 2 xã có 3 trường chuẩn, đồng thời hoàn thành cả 2 tiêu chí quan trọng về giáo dục và trường học là xã Mai Pha (thành phố) và Yên Khoái (Lộc Bình); có 8 xã có 2 trường đạt chuẩn; có 12 xã có 1 trường đạt chuẩn và còn tới 13 xã chưa có trường học đạt chuẩn QG. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: theo Đề án xây dựng nông thôn mới tỉnh Lạng Sơn, để thực hiện tiêu chí số 5 (tiêu chí trường học) cho 35 xã điểm giai đoạn 2011-2015 cần số kinh phí 655.656 triệu đồng, trong đó có 354.880 triệu đồng xây mới 14 trường mầm non, diện tích sân chơi bãi tập; kinh phí 142.717 triệu đồng xây mới và cải tạo phòng học, phòng chức năng sân chơi bãi tập cho các trường tiểu học và nguồn vốn 158.059 triệu đồng để xây mới 2 trường, nâng cấp cải tạo các phòng học, phòng chức năng, sân chơi bãi tập cấp THCS của tất cả 35 xã này.

Dự trù là như vậy, song với tình hình hiện nay, chúng ta không thể nào có vốn để đầu tư cùng một lúc để có được tỷ lệ 70% số trường chuẩn QG ở một xã nông thôn mới ( theo quy định “cứng” của tiêu chí số 5). Mà ngay việc tiêu chí đặt ra có 70% số trường học đạt chuẩn QG cũng là vấn đề rất “khó tính toán” cho ngành GD&ĐT, vì rất nhiều xã chỉ có 3 trường học (mầm non, tiểu học và THCS), nếu tính 70% tức là phải có ít nhất 2,4 trường đạt chuẩn QG. Để đáp ứng đủ theo tiêu chí yêu cầu, tốt nhất là xây dựng cả 3 trường đạt chuẩn QG cho 1 xã; và nếu như vậy nguồn vốn sẽ rất lớn. Việc xây dựng trường đạt chuẩn QG để phấn đấu hoàn thành tiêu chí số 5 diễn ra trong bối cảnh hết sức khó khăn về nguồn lực. Đây là trăn trở lớn nhất của ngành GD&ĐT trong giai đoạn hiện nay. Bằng sự điều hành linh hoạt nguồn vốn, trong đó có vốn cân đối địa phương và vốn chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, toàn tỉnh đã huy động được 33.450 triệu đồng để xây dựng và lập dự toán đầu tư xây dựng cho 12 trường.

Trong đó, năm 2013 có 23.700 triệu đồng từ nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương, 2.000 triệu đồng từ nguồn vốn mục tiêu QG để xây dựng 7 trường cho các địa phương. Trong 6 tháng của năm 2014 đã huy động được 9.750 triệu đồng để bổ sung cho các công trình và lập dự toán xây dựng thêm một số công trình. Tuy kết quả trên là sự cố gắng rất lớn đối với một tỉnh còn nghèo như Lạng Sơn song vẫn chưa thấm vào đâu so với yêu cầu nguồn vốn khổng lồ để xây dựng các trường theo hướng đồng bộ, hiện đại để đạt chuẩn QG, đáp ứng được tiêu chí số 5 của nông thôn mới.

Hiện nay, tinh thần của công tác xây dựng nông thôn mới đang lên rất cao ở 35 xã điểm; người dân và cấp ủy chính quyền địa phương, nhất là các trường học đang mong chờ sự quan tâm đầu tư vốn của tỉnh, của ngành GD&ĐT, của chương trình xây dựng nông thôn mới. Ngành GD&ĐT cũng đang chỉ đạo các nhà trường rà soát lại các khoản mục của tiêu chí số 14, nâng cao chất lượng phổ cập THCS, tăng cường phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các ngành ở địa phương xây dựng, duy trì và đưa các trung tâm học tập cộng đồng vào hoạt động có nền nếp; đồng thời tăng cường phối hợp với các ngành chức năng, tạo nên sự liên thông trong thực hiện các tiêu chí. Tất cả nhằm đưa công tác xây dựng xã điểm nông thôn mới giai đoạn 2011-2015 về đích đúng kế hoạch.