Công tác tuyển sinh hướng tới đáp ứng nhu cầu xã hội

Thứ 6, 16/03/2012 | 09:11:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Trong những năm qua, các chương trình phát triển kinh tế xã hội( KTXH) của tỉnh cùng với các chính sách đầu tư phát triển được thực hiện đã tạo động lực mạnh cho giải quyết việc làm. Trong giai đoạn 2006-2010, bình quân mỗi năm đã giải quyết việc làm cho trên 10.000 lao động. Tuy nhiên số lao động qua đào tạo, nhất là lao động kỹ thuật cao ở tỉnh ta còn rất thấp.

Giờ học Công nghệ thông tin tại Trung tâm GDTX huyện Cao Lộc

Theo số liệu của năm 2010, số lao động qua đào tạo chỉ chiếm tỷ lệ 35%, trong đó qua đào tạo nghề chỉ chiếm 25%, mà chủ yếu là đào tạo nghề ngắn hạn, trong đó lao động qua đào tạo trong lĩnh vực nông nghiệp chỉ có 19,2%, lĩnh vực công nghiệp 41,5% và lĩnh vực dịch vụ là 72,7%; đặc biệt, lao động đang làm việc tại khu vực nông thôn chưa qua đào tạo chiếm tỷ trọng rất cao (trên 70%).

Hằng năm, toàn tỉnh có trên 1 vạn học sinh tốt nghiệp THPT và tương đương, cộng với số học sinh đã có bằng tốt nghiệp THCS không học lên đã bổ sung cho xã hội trên 1,3 vạn lao động trẻ. Trong các kỳ tuyển sinh, toàn tỉnh có từ 13.000 đến 15.000 lượt thí sinh đăng ký dự thi (ĐKDT) vào các trường Đại học, Cao đẳng (ĐH, CĐ) và THCN trung ương và địa phương. Theo thống kê, thì từ năm 2008 đến nay đã có sự định hướng rõ rệt trong lựa chọn nghề nghiệp của học sinh. Bằng nhiều kênh khác nhau, các em đã có sự tính toán cụ thể và “điều hòa” giữa nguyện vọng và thực tiễn tìm việc làm sau khi ra trường. Nếu năm 2005, Lạng Sơn có trên 200 hồ sơ ĐKDT vào Khoa Luật thuộc Đại học Quốc gia và Đại học Luật Hà Nội, thì đến năm 2010, số hồ sơ dự thi vào 2 trường này chỉ có 29 trường hợp; thay vào đó là các ngành Kinh tế- Kỹ thuật như Kinh tế, Thương mại, Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Giao thông, Xây dựng, Ngân hàng, Công nghệ thông tin… Nếu trước đây, xu hướng nộp hồ sơ dự thi vào các trường công lập là chủ yếu, thì nay, số thí sinh nộp hồ sơ thi vào các trường ĐH, CĐ dân lập đã nhiều hơn. Học lên và mong có tấm bằng Đại học, đó là nguyện vọng chính đáng của lớp trẻ. Tuy nhiên, học sinh của chúng ta lại bất chấp thực lực của chính mình mà ĐKDT vào những trường có điểm tuyển rất cao, vào những ngành nghề khó xin việc làm. Mười năm qua, chất lượng giáo dục của tỉnh ta đã được nâng lên rất nhiều, song kết quả thi tuyển vào ĐH,CĐ vẫn rất thấp và có sự chênh lệch lớn giữa các vùng miền trong tỉnh. Thống kê kỳ tuyển sinh năm 2010 cho thấy bình quân điểm thi ĐH, CĐ của thí sinh Lạng Sơn là 9,25, trong đó Khối A là 8,85, khối B là 9,05, khối C là 10,23 và khối D là 9,82- tuy có tăng 1 bậc so với năm 2009, song vẫn đứng thứ 58 so với 63 tỉnh, thành phố (chỉ đứng trên Bắc Kạn, Lai Châu, Sơn La, Cao Bằng và Hà Giang). So sánh giữa các trường THPT, thì trường THPT Chu Văn An cao nhất với điểm trung bình là 15,89, sau đó đến trường THPT Dân tộc Nội trú 11,91, trường THPT Hữu Lũng 10,31; thấp nhất là THPT Bình Độ và khối GDTX.

Khát vọng vươn lên của thế hệ trẻ là chính đáng, song không nhất thiết phải vào ĐH. Trao đổi với chúng tôi về công tác hướng nghiệp cho học sinh THPT sau khi ra trường, ông Nông Thanh Đồng, Hiệu trưởng trường THPT Pác Khuông (Bình Gia) cho biết, do hầu hết ở vùng sâu, vùng ĐBKK, học sinh lớp 12 của trường rất thiếu thông tin, nên ngay trong năm cuối, học sinh đã được nhà trường cung cấp thông tin và tư vấn tuyển sinh qua các buổi học chính khóa, ngoại khóa, các buổi trao đổi của Đoàn. Sự thực thì học sinh đã biết được sức học của mình và ĐKDT vào các trường “tốp dưới” và nhất là các ngành học được cho là dễ tìm việc làm sau khi ra trường. Nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp không ĐKDT vào ĐH, CĐ, mà xin học nghề và nhận đến làm việc tại các DN trong và ngoài tỉnh.

Công tác định hướng học sinh trước kỳ thi ĐH,CĐ cũng có tác dụng rõ rệt. Với chủ trương tăng chỉ tiêu đào tạo trung cấp chuyên nghiệp (TCCN), mở thêm nhiều ngành nghề mới đáp ứng nhu cầu xã hội, từ năm 2010, học sinh chưa tốt nghiệp THPT cũng được tuyển vào một số trường TCCN và hầu hết các trường không thi tuyển. Vì vậy, riêng năm 2010, số học sinh Lạng Sơn vào học các trường TCCN đã tăng 59% so với năm 2009.Trong thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước, với cơ cấu kinh tế nông lâm nghiệp- công nghiệp- thương mại dịch vụ, những năm tới nhu cầu lao động có kỹ thuật ở tỉnh ta rất lớn. Nếu nhận thức được như vậy, trong hồ sơ ĐKDT của thí sinh sẽ tính tới yếu tố việc làm sau khi ra trường. Mùa tuyển sinh năm 2012 này, các trường ĐH,CĐ sẽ mở thêm nhiều mã ngành và Bộ GD&ĐT sẽ có thêm khối thi để phù hợp hơn với năng lực và nguyện vọng của thí sinh, cũng là mở ra nhiều hướng tiếp cận mới cho lao động trẻ với nhiều ngành nghề khác nhau.

Hơn lúc nào hết, các nhà trường, đoàn thể và phụ huynh học sinh cần có cái nhìn tỉnh táo để có thể tư vấn cho học sinh và con em mình; tránh tình trạng do sở thích hoặc a dua bạn bè mà không tính đến các yếu tố khác như năng lực, khả năng tìm kiếm việc làm.