Công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô quý II/2016

Chiều 14/7, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) tổ chức buổi Tọa đàm Công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô quý II/2016 của VEPR.

Theo TS. Nguyễn Đức Thành – Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách, sản xuất công nghiệp quý II suy giảm khiến tı̀nh hı̀nh tăng trưởng nửa đầu năm nay không đạt được như kỳ vọng. Dù tăng trưởng thương mại qúy II dần hồi phục cùng với triển vọng tốt trong thu hút vốn FDI, nhưng VEPR tiếp tục khẳng định mục tiêu tăng trưởng 6,7% là không thể đạt được. VEPR tiếp tục duy trì dự báo tăng trưởng kinh tế 2016 ở mức 6% hoặc thấp hơn.

Theo nghiên cứu của VEPR, kinh tế thế giới quý II nổi bật với sự kiện nước Anh quyết định rời khỏi Liên minh châu Âu. Quyết định này dẫn tới biến động trên các thị trường khác nhau trong ngắn hạn, có thể tác động tới kinh tế Việt Nam. Trong đó, đáng kể nhất là việc giá năng lượng và các hàng hóa cơ bản đang phục hồi ổn định. Do đó, áp lực lạm phát trong nước thời gian tới sẽ không chỉ đến từ các đợt điều chỉnh giá các mặt hàng do nhà nước quản lý.

Do đó, đại diện nhóm nghiên cứu, TS. Thành lưu ý về việc cần tránh tâm lý nôn nóng đạt mục tiêu tăng trưởng cao khi bắt đầu một nhiệm kỳ Chính phủ mới, dẫn tới buông lỏng ổn định vĩ mô. Nếu bất ổn vĩ mô tái diễn thì cái giá phải trả sẽ đắt hơn nhiều.

Lý giải về những lo ngại này, TS. Thành cho biết, thứ nhất, khả năng lạm phát tăng trở lại trong nửa cuối năm là không thể tránh khỏi, khi giá hàng hóa cơ bản trên thế giới hồi phục kết hợp với những điều chỉnh giá trong nước. Trong khi đó, cung tiền đang có xu hướng được điều chı̉nh tăng cao, đặc biệt trong 6 tháng đầu năm. Vì vậy, VEPR khuyến nghị các cơ quan hoạch định chính sách cần nhìn trước những rủi ro bùng phát lạm phát để kiểm soát cung tiền ở mức phù hợp. Kế hoạch tăng trưởng tín dụng 18-20% trong năm 2016 có thể tạo nguy cơ mất kiểm soát lạm phát như trong mấy năm gần đây.

Thứ hai, Chính phủ mới đã có những bước đi đầu tiên trong việc mở rộng không gian cho các doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, bản thân Nghị quyết 35 của Chính phủ chưa đủ chi tiết và khi triển khai sâu hơn trên thực tế cần có thời gian và sự phối hợp của các Bộ. Do đó, chia sẻ tại tọa đàm, TS Thành cho rằng bên cạnh nỗ lực cải cách hành chính mạnh mẽ, Chính phủ cần quyết tâm tạo dựng môi trường cạnh tranh thực sự hữu hiệu, thu hẹp khu vực doanh nghiệp nhà nước – đây là cách hỗ trợ cho doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam một cách tốt nhất trong bối cảnh hội nhập nhanh hiện nay.

Thứ ba, cơ cấu thu ngân sách đang dần dịch chuyển do một số nguồn thu suy giảm, trong đó có các khoản lợi tức từ các doanh nghiệp nhà nước. Về dài hạn, Chính phủ cũng như Bộ Tài chính cần giải quyết dứt điểm bài toán giữa những khoản thu ngắn hạn và lợi ı́ch trong dài hạn.

VEPR đưa ra khuyến nghị Nhà nước thoái vốn một cách quyết đoán khỏi các doanh nghiệp nhà nước lớn, đặc biệt tại một số Ngân hàng thương mại nhà nước. Việc này có thể giúp bổ sung nguồn ngân sách nhà nước, đồng thời tạo điều kiện cho các ngân hàng này vẫn có đủ nguồn vốn để mở rộng hoạt động.

Thứ tư, ý tưởng huy động vàng trong nền kinh tế đang góp phần tạo thêm bất ổn về tâm lý trên thị trường, và nếu thực hiện, sẽ thu hẹp không gian chính sách khi bất ổn vĩ mô xảy tới. Và về dài hạn, ý tưởng này đi ngược lại tiến trình chống vàng hóa, đô la hóa nền kinh tế đang bắt đầu có hiệu lực trong nhiệm kỳ Chính phủ vừa qua. VEPR cho rằng, Ngân hàng Nhà nước cần kiên định con đường tách vàng và ngoại tệ (USD) ra khỏi lưu thông, và đưa vào vận hành theo các nguyên tắc của thị trường tài sản…/.

Theo Dangcongsan