Còn đó những khó khăn

Giờ học của học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Lê Văn Tám

Khi triển khai thực hiện nhiệm vụ phổ cập GDTH đúng độ tuổi giai đoạn 2011-2015, tỉnh ta đứng trước thuận lợi rất lớn là toàn tỉnh đã được công nhận phổ cập GDTH đúng độ tuổi từ năm 2008 với tất cả 226 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn. Khi nghị quyết số 05/NQ-TU, ngày 31/3/2011 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “Về nâng cao kết quả phổ cập GD và đẩy mạnh xây dựng trường học đạt chuẩn QG giai đoạn 2011-2015” được ban hành, các địa phương đã nghiên cứu, quán triệt và có kế hoạch thực hiện. Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đang đi vào chiều sâu; cùng với đó là sự tiếp cận các dự án, đề án giáo dục tiểu học nên chất lượng đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất đã từng bước được tăng cường. Phát huy thuận lợi đó, từ năm 2011 đến nay, ngành GD&ĐT đã tập trung chỉ đạo và phấn đấu liên tục để đạt được những kết quả bước đầu.

Việc nâng chuẩn lên mức độ 1 và từ mức độ 1 lên mức độ 2 theo các quy định của Thông tư số 36/2009, ngày 4/2/2009 của Bộ GD&ĐT thực ra là trên “nền” của chuẩn phổ cập đúng độ tuổi để nâng cao về chất lượng, tiêu chuẩn như tỷ lệ huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1, tỷ lệ trẻ 11 tuổi hoàn thành tiểu học, tỷ lệ giáo viên chuẩn, trên chuẩn, tỷ lệ giáo viên/ lớp, tỷ lệ phòng học/lớp…Căn cứ vào các tiêu chuẩn của phổ cập mức độ 1, ngành đã chỉ đạo các địa phương, nhà trường phấn đấu từng phần việc theo tính chất đồng bộ hóa để nâng chuẩn và giữ để không bị tụt chuẩn. Các giải pháp chủ yếu là tăng cường vận động nhân dân đưa trẻ đi học mầm non và nâng cao tỷ lệ huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1; đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi và thành lập trường phổ thông dân tộc bán trú ở vùng khó khăn để giảm bớt tình trạng học sinh lưu ban, bỏ học do điều kiện về đường sá; đưa phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” vào chiều sâu; tiếp cận và triển khai nhanh các dự án, nhất là dự án trường học mới Việt Nam ( VNEN) và tăng cường lớp học 2 buổi/ ngày với 9-10 buổi/ tuần để nâng cao chất lượng học sinh.

Với những giải pháp đó, chỉ trong 2 năm ( 2011-2012), toàn tỉnh đã có 100% số đơn vị đạt chuẩn mức độ 1 và đã có 64 xã đạt chuẩn mức độ 2 (đạt 28,3%). Năm học 2013-2014, toàn tỉnh có 11.477/11.478 trẻ 6 tuổi vào lớp 1, đạt tỷ lệ 99,99%; số học sinh 11-14 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học đạt 98,37%, tăng 0,74% so với năm học trước. Toàn tỉnh vẫn giữ được tỷ lệ 100% số xã đạt chuẩn phổ cập GDTH đúng độ tuổi, trong đó có 144 đơn vị hoàn thành mức độ 1 và 82 đơn vị hoàn thành mức độ 2 (đạt tỷ lệ 36,28%), riêng thành phố Lạng Sơn đã được công nhận phổ cập GDTH đúng độ tuổi mức độ 2. Toàn tỉnh có 78 trường phổ thông dân tộc bán trú cấp THCS và tiểu học; xây dựng được 58 trường tiểu học đạt chuẩn QG, chiếm tỷ lệ 23,4% tổng số các trường tiểu học. Duy trì ổn định 81 trường tiểu học tham gia dự án VNEN và mở rộng thêm 11 trường theo mô hình này; duy trì dự án SEQAP, triển khai phương pháp “bàn tay nặn bột” tại một số trường, riêng thành phố đã triển khai đến 100% số trường. Những kết quả trên là đáng khích lệ song so với mục tiêu có 101 đơn vị đạt chuẩn phổ cập GDTH mức độ 2 mà ngành đề ra cho năm 2013 thì chỉ hoàn thành được 81,2%.

Để phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức chỉ tiêu mà quy hoạch GD và Nghị quyết số 05 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra, đến năm 2015 ngành cần duy trì kết quả và có thêm 52 đơn vị đạt chuẩn mức độ 2. Đây là một con số khó khăn và cần phải phấn đấu thật quyết liệt mới có thể hoàn thành. Một trong những khó khăn là còn tình trạng trẻ vào lớp 1 muộn so với độ tuổi, tỷ lệ duy trì sĩ số còn thấp, còn tình trạng bỏ học, lưu ban; trong những năm qua, tuy tỷ lệ trẻ 11-14 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học đạt trên 99% song tỷ lệ trẻ 11 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học chưa cao.

Thống kê đầu năm học 2012-2013, cấp tiểu học toàn tỉnh có 56.179 học sinh song cuối năm chỉ có 55.662 em, số lượng bỏ học hoặc chuyển ra ngoài tỉnh là 517 học sinh, có 55.291 học sinh được lên lớp, số lượng kiểm tra lại là 371 em. Một vấn đề rất quan trọng khiến chúng ta phải phấn đấu là nâng cao chất lượng nhà trường, nâng cao tỷ lệ trường lớp học trên 5 buổi/ tuần để đáp ứng với các tiêu chí của phổ cập theo Thông tư 36 của Bộ GD&ĐT. Năm học 2012-2013, toàn tỉnh có 270 trường tiểu học nhưng mới có 133 trường đạt mức chất lượng tối thiểu (tỷ lệ 49,2%); tuy đã có 193/270 trường tổ chức học 2 buổi/ ngày song mới có 73 trường tổ chức học trên 5 buổi/ tuần.