Cơ hội lớn khi tận dụng 5G vào ngành công nghiệp thông minh

Ứng dụng công nghệ 5G sẽ giúp Việt Nam có thể bắt kịp với thế giới trong các lĩnh vực như sản xuất công nghiệp, cảng biển, khai khoáng, giao thông thông minh...

Ngày 26/12, Câu lạc bộ Nhà báo công nghệ thông tin (CNTT) Việt Nam (ICT Press Club) tổ chức tọa đàm "Thương mại hóa 5G, ứng dụng vào ngành công nghiệp thông minh".

Đến nay, mạng 5G của Viettel và VinaPhone đã chính thức thương mại hoá phủ sóng 100% thủ phủ của 63 tỉnh, thành phố, các khu công nghiệp, khu du lịch, cảng biển, sân bay, bệnh viện, đại học… Mặc dù chưa tuyên bố thương mại hoá 5G nhưng MobiFone cũng đã đưa ra kế hoạch thương mại hóa công nghệ này vào đầu năm 2025.

Chia sẻ tại toạ đàm, ông Nguyễn Quốc Khánh, Phó Ban Công nghệ, Tập đoàn VNPT cho biết, từ khảo sát một nhà máy ô tô ở Tây Ban Nha, nơi ứng dụng 2 Use case (một kỹ thuật được dùng trong kỹ thuật phần mềm và hệ thống để nắm bắt yêu cầu chức năng hệ thống) vào dây chuyền sản xuất, chứng minh toàn bộ quá trình từ thiết kế mô hình kinh doanh, các bên tham gia... Kết quả cho thấy, doanh nghiệp này cải thiện chi phí khoảng 10%; phát hiện sớm sai lỗi hàng khoảng 30%; tiết kiệm 10% vật liệu dư thừa; thời gian đáp ứng dịch vụ khách hàng giảm 50%. Họ đạt được cả ba mục tiêu: giảm OPEX, tăng doanh thu, gia tăng trải nghiệm cho khách hàng.

Đây là một cách làm bài bản, có sự tham gia của khoa học, công nghiệp, nhà mạng, không chỉ thuần túy về kết nối nhanh hơn, độ trễ thấp hơn mà ứng dụng đầy đủ công nghệ như 5G, Edge Computing, AI...

Tại châu Âu, khi thí điểm 5G, kết quả mang lại cho các cảng biển, nhà máy thông minh cũng rất rõ ràng, cải thiện hiệu suất, hiệu quả hoạt động, giảm thiểu nhân công, giải quyết các bài toán về môi trường, mang lại lợi ích cho xã hội.

Tại Việt Nam, tùy từng ngành, lĩnh vực, họ đã sẵn sàng và cần những công nghệ mới, khi thay đổi, hiện đại hóa dây chuyền sản xuất, các công nghệ mới nổi như 5G chắc chắn sẽ được đưa sớm. Các cơ hội này rất thiết thực để chứng minh hiệu quả của công nghệ.

Dư địa lớn

Theo khảo sát của Vinasa tại các khu công nghiệp, chế xuất tại TPHCM, có đến 61% các doanh nghiệp chưa tự động hóa, 25% tự động hóa được một phần. Những con số này cho thấy dư địa vẫn còn rất nhiều.

"Ở mảng thông minh hóa còn thấp hơn nữa, 25% các doanh nghiệp hoàn toàn không kết nối, thông minh trong dây chuyền sản xuất. Dư địa để làm nhà máy thông minh ở Việt Nam còn rất nhiều", ông Nguyễn Tuấn Huy, Trưởng ban Chuyển đổi số Tổng công ty MobiFone cho biết.

Ông Lê Bá Tân, Trưởng ban kỹ thuật tập đoàn Viettel cũng chia sẻ, đến thời điểm hiện tại, mới chỉ "phôi thai" một số doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, một số nhà máy đang sử dụng mạng 5G.

Viettel đang có khoảng 100 doanh nghiệp đang làm việc với Tổng Công ty giải pháp doanh nghiệp Viettel để bắt đầu nghiên cứu, phát triển các giải pháp ứng dụng mạng 5G, bao gồm cả mạng dùng riêng Private 5G. Mạng Private 5G mới hơn hẳn so với mạng 4G, phục vụ các cụm doanh nghiệp, nhà máy, khu thương mại.

Thách thức không nhỏ

Mặc dù lợi ích và dư địa rất lớn nhưng các doanh nghiệp cũng chỉ ra các thách thức không nhỏ khi ứng dụng 5G vào sản xuất, kinh doanh. Đại diện VNPT cho rằng, việc ứng dụng thành công 5G hay không đến từ khách hàng doanh nghiệp có muốn thay đổi dây chuyền sản xuất, cấu trúc hay không. Đầu tư là một vấn đề lớn vì công nghệ sẽ tích hợp sâu vào phương tiện sản xuất kinh doanh.

Khi doanh nghiệp muốn thay đổi, nhà mạng sẽ tham gia đồng hành ở góc độ cung cấp hạ tầng, nền tảng căn bản. Khoảng 2-3 năm đồng hành cùng nhau, các vấn đề sẽ rõ ràng, thậm chí có thể tiêu chuẩn hóa cách thức để làm.

Ông Nguyễn Tuấn Huy cũng chia sẻ, thách thức đầu tiên là khung pháp lý. Hiện Việt Nam chưa có đầy đủ các cơ sở pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết bị... Thứ 2 là cơ sở hạ tầng chưa theo kịp công nghệ 5G.

Bên cạnh đó, mức độ chấp nhận 5G ở xã hội Việt Nam đang chưa cao. Thách thức cuối cùng là vấn đề an ninh mạng. Số lượng kết nối IoT lớn như vậy, nếu bị tấn công DdoS thì hậu quả sẽ rất lớn.

Ông Hồ Anh Thắng, Giám đốc Giải pháp tự động hóa Công ty cổ phần TNtech cũng khẳng định rằng, việc triển khai hạ tầng 5G chi phí lớn nhưng các doanh nghiệp yêu cầu chi phí đầu tư hợp lý, nếu không sẽ đội chi phí sản xuất lên cao.

Cá thể hoá khi cung cấp công nghệ 5G

Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT gợi ý, khi đi vào mạng 5G, chúng ta cần cá thể hóa cho từng đối tượng khách hàng với từng lĩnh vực ngành nghề khác nhau. Khi nắm được chính sách, biết được nhu cầu của thị trường, doanh nghiệp sẽ có giải pháp cho các dịch vụ của mình.

"Việc cá thể hóa dịch vụ cho từng đối tượng trong các thành phần kinh tế là rất quan trọng", ông Nguyễn Phong Nhã nhấn mạnh.

Đồng thời, để tận dụng được lợi thế của 5G, lãnh đạo Cục Viễn thông cũng chỉ ra rằng, cần phải có sự phối hợp giữa doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kết nối là các doanh nghiệp viễn thông, với các doanh nghiệp giải pháp. Điều này là bắt buộc, khi đó chúng ta mới phát triển và có thị trường ngách để phát triển. Hiẹn nay, thị trường ngách đang là nội dung rất mới với các doanh nghiệp viễn thông.

Được coi là nền tảng cốt lõi trong quá trình chuyển đổi số quốc gia, Chính phủ đã ban hành nhiều quyết định quan trọng để thúc đẩy phát triển hạ tầng mạng di động 5G trong thời gian qua. Bộ TT&TT cũng đã đưa ra chiến lược hạ tầng số của Việt Nam, đặt mục tiêu đưa đất nước tiến nhanh trong công cuộc chuyển đổi số, tập trung vào các định hướng quan trọng. Trong đó, phổ cập cáp quang tốc độ cao và phủ sóng 5G trên toàn quốc là những ưu tiên hàng đầu.