Có hay không nguy cơ virus mới SARS-CoV-3?

Cảnh báo này được Giáo sư Wang Linfa tại Chương trình bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Trường Y khoa Duke thuộc Đại học Quốc gia Singapore đưa ra tại Hội nghị đặc biệt cấp bộ trưởng về y tế công cộng ASEAN hôm 6-10, Straits Times đưa tin.

Theo Giáo sư Wang, hầu hết các nhà khoa học tin rằng, chủng gốc của virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 tồn tại ở các loài dơi ở châu Á. Virus này sau đó truyền sang một động vật trung gian, có thể là tê tê, cầy hương, trước khi lây truyền sang con người tại chợ hải sản Vũ Hán, Trung Quốc cuối năm 2019.

Hầu hết các nhà khoa học tin rằng, chủng gốc của virus SARS-CoV-2 tồn tại trên loài dơi. Ảnh: Getty Images.

“Tiếp theo đó là sự lây truyền virus mạnh mẽ từ người sang người. Nhưng điều khiến chúng tôi ngạc nhiên là loại virus này có thể dễ dàng lây truyền từ người trở lại động vật”, ông Wang cho biết.

Trước đây đã có một vài báo cáo về việc vật nuôi nhiễm SARS-CoV-2 từ chủ nhân, nhưng không có bằng chứng về sự lây truyền từ vật nuôi sang chủ. “Sẽ là điều đáng lo ngại nếu con người có thể lây nhiễm virus cho các vật chủ mới, như dơi ở lục địa Mỹ, vốn không phải là ổ chứa virus tự nhiên”, ông Wang nói.

“Dơi có một hệ thống miễn dịch đặc biệt, giúp chúng có thể chứa một loại virus mà không phát triển bệnh. Tuy nhiên, virus vẫn có thể đột biến và truyền sang động vật trung gian X, Y hoặc Z. Bởi vậy, khi virus đột biến được truyền sang động vật X, Y, Z và lây sang người, chúng ta sẽ nhiễm các chủng virus X, Y, Z hoặc gọi là SARS-CoV-3”, ông Wang giải thích.

Mỗi khi virus lây truyền từ loài này sang loài khác, nó sẽ có những thay đổi lớn về mặt di truyền để thích nghi với vật chủ mới. “Khi con người lây truyền virus cho các loài khác, virus sẽ đột biến nhiều hơn. Một trong những virus mới này có thể trở thành SARS-CoV-3”, ông Wang nói.

Giáo sư Wang cũng đưa ra ba mức độ chuẩn bị để ứng phó với trường hợp này trong tương lai. Thứ nhất là giai đoạn trước khi virus xuất hiện. Theo ông, cần xem xét những loại virus ở các loài động vật khác nhau và loài động vật nào mà con người buôn bán và tiêu thụ nhiều nhất, đồng thời phối hợp với các cơ quan chính phủ, các tổ chức quốc tế để đánh giá rủi ro và chuẩn bị cho các biện pháp nhằm ngăn virus lây lan.

Thứ hai là giai đoạn cảnh báo sớm. Khi có những ca mắc bệnh nghiêm trọng và bất thường tại phòng chăm sóc đặc biệt hoặc các phòng khám địa phương, đó có thể là dấu hiệu xuất hiện một loại virus mới.

Cuối cùng, khi virus đã lây lan, vaccine và phương pháp điều trị là biện pháp quan trọng để đối phó dịch.