Chuyên gia lý giải vì sao cần tiêm vaccine Covid-19 cho trẻ 5-11 tuổi

Việt Nam đang có lộ trình triển khai tiêm vaccine cho trẻ 5-11 tuổi trong quý 1 và quý 2 năm 2022. Nhiều vấn đề mà các bậc phụ huynh quan tâm khi tiêm vaccine cho lứa tuổi này.

Vì sao liều tiêm cho trẻ bằng 1/3 liều người lớn?

TS, BS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng Khu vực miền bắc, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết, về nguyên tắc, khi thử nghiệm lâm sàng thuốc và vaccine, các nhà nghiên cứu sẽ dò liều nào thấp nhất nhưng vẫn sinh miễn dịch tối ưu, tức là miễn dịch phải đủ tốt để bảo vệ.

Theo hướng dẫn từ hãng dược Pfizer, trẻ từ 5 đến 11 tuổi sử dụng vaccine với liều 10 microgam, bằng một phần ba so với người lớn và thanh thiếu niên. Liều thứ hai tiêm ít nhất 8 tuần sau liều đầu tiên. Trẻ em 5-11 tuổi phần lớn chưa bước vào giai đoạn dậy thì, chưa trải qua quá trình cơ thể thay đổi hormone, do đó ít xảy ra các phản ứng phụ sau tiêm.

“Tiêm cho trẻ em liều như thế gần như không có các phản ứng phụ bất lợi nên được đánh giá là mũi tiêm an toàn”, bác sĩ Thái cho hay.

Về vấn đề viêm cơ tim như nhiều phụ huynh lo ngại, bác sĩ Thái nhấn mạnh, với liều tiêm 10 microgam ở trẻ nhỏ, gần như không thấy trường hợp nào gặp phải vấn đề với cơ tim.

Hiện nay, thế giới đã có 44 quốc gia đã triển khai tiêm vaccine này, tuy nhiên số liều vaccine được tiêm chỉ có 17 quốc gia báo cáo với khoảng 12 triệu liều vaccine.

“Ngoài sốt, sưng đau tại chỗ, mệt mỏi 1-2 hôm sau đó hết, các nước đã tiêm vaccine cho đối tượng trẻ độ tuổi này không gặp biến cố bất lợi nào ghê gớm hay viêm cơ tim. Đó là lý do vì sao vaccine được tiêm giảm liều một cách an toàn nhưng vẫn có hiệu lực bảo vệ”, bác sĩ Thái nói.

Dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng cho thấy tác dụng phụ của vaccine Pfizer (loại vaccine được nhiều nước chấp thuận tiêm cho trẻ nhỏ) cũng giống với các vaccine cơ bản mà trẻ tiêm vào những tháng đầu đời. Phản ứng phổ biến nhất là mệt mỏi, ớn lạnh, đau nhức cơ, sưng đỏ cánh tay. Những triệu chứng này sẽ biến mất sau vài ngày, không có báo cáo về tác dụng phụ lâu dài.

Tuy nhiên, bác sĩ Thái lưu ý, trẻ em không như người lớn, sau tiêm có thể đau khóc hoặc mải chơi, dẫn tới khả năng thông báo cho người lớn về sức khỏe sẽ kém hơn. Do đó, khi tiêm cho trẻ, các nhân viên y tế cần cẩn trọng hơn, dặn dò gia đình theo dõi dấu hiệu triệu chứng sau tiêm.

Trẻ em nhiễm Covid-19 sẽ nhẹ, vì sao cần tiêm vaccine?

Có nhiều gia đình hiện đang do dự trước việc có nên hay không nên tiêm cho con em mình ở độ tuổi nhỏ. Thậm chí, nhiều người cho rằng, khi trẻ em nhiễm Covid-19 như cúm thoáng qua, không có triệu chứng gì đặc biệt nên từ chối tiêm cho con.

Theo TS Phạm Quang Thái, hiện nay, những đánh giá về hội chứng hậu Covid-19, không chỉ xảy ra ở người lớn mà ngay cả trẻ em cũng gặp những vấn đề hậu Covid-19. Trẻ em khi nhiễm Covid-19 ít biến chứng nặng dẫn tới tử vong, nhưng những tác dụng kéo dài liên quan Covid-19 khá phổ biến trên thế giới, ảnh hưởng tới sức học của trẻ con.

Bên cạnh đó, trẻ em khi nhiễm Covid-19 có thể tiếp tục làm nguồn lây nhiễm và lây cho người lớn, cho người không được tiêm. Đó là sự nguy hiểm của việc duy trì chuỗi lây nhiễm trong cộng đồng.

Riêng với trẻ béo phì, có bệnh nền, đây là đối tượng càng cần phải tiêm sớm, tiêm trước trong bệnh viện vì trẻ có nguy cơ diễn biến nặng nếu mắc Covid-19.

“Đó là lý do vì sao trẻ em nên được tiêm chủng vì những giá trị kéo dài tốt đẹp của tiêm vaccine Covid-19, để chủ động bảo vệ sức khỏe trẻ và sớm trở lại cuộc sống bình thường”, bác sĩ Thái nói.

Trẻ ở độ tuổi 11-12 có nên chờ tiêm liều người lớn?

Hiện các phụ huynh có con ở độ tuổi gần 12 tuổi băn khoăn liệu khi tiêm liều bằng1/3 người lớn có đủ hiệu lực bảo vệ hay không. Hoặc có người đặt ra vấn đề chờ con qua mốc 12 tuổi để tiêm liều người lớn.

Bác sĩ Thái cho rằng, việc quy định tuổi chỉ mang ý nghĩa nhất định vì có những trẻ 10-11 tuổi đã phát triển tương đương trẻ 13-14 tuổi. Thực tế là liều 10 mg đã có thể tạo ra miễn dịch ngay cả với trẻ lớn, ngoài ra, khi trẻ qua mốc 12 tuổi có thể được tiêm mũi tăng cường với liều như của người lớn.

“Phần lớn tâm lý người lớn đang lo ngại quá đáng với liều vaccine, trong khi nhiễm virus thật còn nguy hiểm hơn nhiều lần. Do đó, các bậc phụ huynh không nên do dự trước việc tiêm vaccine Covid-19 cho con mình kể cả ở nhóm tuổi nhỏ”, bác sĩ Thái nói.

Cũng theo bác sĩ Thái, giai đoạn đầu tiêm cho trẻ 12-17 tuổi cũng loạn thông tin, có nhiều thông tin sai sự thật, làm ảnh hưởng tới tâm lý của phụ huynh và trẻ nhỏ khi tiêm.

Sau đó, Bộ Y tế tiếp tục có những tập huấn để nhân viên y tế phân biệt rõ hơn giữa phản ứng do sợ hãi với phản vệ, làm giảm đi các trường hợp tưởng là phản vệ nhưng thực tế chỉ là cảm giác sợ hãi, tâm lý khi tiêm.

Hiện nay, Bộ Y tế đã có hướng dẫn cụ thể về khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 cho trẻ em, quy trình xử lý sự cố trong quá trình tiêm chủng và theo dõi sau tiêm. Bộ Y tế đang tiếp tục tập huấn y tế các tuyến để bảo đảm an toàn cho trẻ trong tiêm chủng, tức là bất kỳ trẻ em nào cũng được theo dõi sức khỏe một cách cẩn trọng nhất.