Chung quanh vụ "khủng bố lịch sử" ở Thụy Ðiển

Hãng thông tấn TT của Thụy Điển cho biết, mười phút trước khi xảy ra vụ nổ đầu tiên, đơn vị an ninh của Cơ quan tình báo nội địa Thụy Điển (Saepo) và hãng này đã nhận được một bức thư điện tử đe dọa liên quan tới sự hiện diện của 500 binh sĩ Thụy Điển trong lực lượng Tổ chức NATO tại Áp-ga-ni-xtan và các bức biếm họa về nhà tiên tri Mô-ha-mát của họa sĩ Thụy Điển La-xơ Vin-cơ vẽ năm 2007. Cùng với những lời lẽ hằn học đòi nợ máu, bức thư viết 'Nay, nhà nước Hồi giáo đã được thành lập. Chúng tôi có mặt ở châu Âu và tại Thụy Điển. Những hành động của chúng tôi tự chứng minh điều đó'.

Ngày 13-12, công tố viên trưởng Thụy Điển Tô-mát Lin-xtran công bố kết quả điều tra của các cơ quan chức năng nước này cho biết, cảnh sát đã xác định gần như chắc chắn rằng thủ phạm vụ khủng bố là Ta-mua Áp-đun Oa-háp, sinh năm 1981, người gốc một nước Trung Đông, đến Thụy Điển năm 1992 và đã nhập quốc tịch Thụy Điển cùng năm đó, nhưng từng sống tại Anh nhiều năm. Tuy nhiên, cảnh sát Thụy Điển không lưu giữ hồ sơ căn cước, mẫu ADN cũng như hồ sơ lai lịch gia đình này. Cha mẹ anh ta sống tại thành phố nhỏ cách Xtốc-khôm khoảng 2,5 giờ chạy xe. Đối tượng này đi lại như con thoi giữa Anh và Thụy Điển. Các nhà điều tra xác định, chiếc ô-tô nhãn hiệu Audi được cài chất nổ mang đăng ký tên Áp-đun Oa-háp tại Thụy Điển. Cho đến trước khi xảy ra vụ khủng bố, Áp-đun Oa-háp không nằm trong bất cứ danh sách nghi vấn nào của cơ quan an ninh Thụy Điển. Cuộc điều tra vụ khủng bố ở Xtốc-khôm tiếp tục diễn ra với sự hỗ trợ của các chuyên gia bom mìn của Cục Điều tra LB Mỹ (FBI) và lực lượng cảnh sát tại Anh.

Đây là vụ đánh bom liều chết lần đầu xảy ra tại Thụy Điển và là vụ khủng bố đầu tiên trong vòng ba thập niên qua ở quốc gia Bắc Âu này. Thủ tướng Thụy Điển Phrê-đrích Rên-phên, tại cuộc họp báo ở Xtốc-khôm ngày 12-12 đã nêu rõ, vụ tiến công khủng bố đó 'là không thể chấp nhận', nhưng cũng không nên 'tạo ra căng thẳng quá về vụ này'. Bộ trưởng Ngoại giao Các Bin mô tả, các vụ đánh bom ngày 11-12 là 'âm mưu thực hiện một hành động khủng bố rất đáng lo ngại'. Người phát ngôn Cơ quan an ninh Thụy Điển An-đơ Thon-béc nói rằng, điều nghiêm trọng là 'thảm họa này cũng đã đến Thụy Điển'.

Ngay sau khi xảy ra sự kiện lịch sử này, nhà cầm quyền Thụy Điển siết chặt chính sách nhập cư, nhất là những thanh niên tới Thụy Điển từ các quốc gia Hồi giáo, như Xô-ma-li-a, Pa-ki-xtan. Cảnh sát Anh ngày 13-12 cho biết, họ đang tiến hành khám xét nơi ở của đối tượng tình nghi tiến hành hai vụ đánh bom khủng bố liên tiếp ở Xtốc-khôm, Thủ đô Thụy Điển. Theo cảnh sát, nghi can này đã từng học tại Trường đại học Tổng hợp Bét-pho-sai ở Lu-tôn, cách Thủ đô Luân Đôn của Anh khoảng 50 km về phía bắc, sau đó ở lại sinh sống tại Lu-tôn. Theo báo chí Anh, hiện vợ và các con của đối tượng này vẫn sống ở Lu-tôn.

Vụ nổ bom đang làm nóng lên tình hình an ninh ở Thụy Điển trước thềm lễ Giáng sinh. Một số nhà quan sát đặt câu hỏi rằng, liệu vụ đánh bom khủng bố ở Thủ đô Xtốc-khôm có liên quan vụ bắt giữ và xét xử người sáng lập trang mạng WikiLeaks G.Át-xan-giơ. Trang mạng này có tòa soạn tại Thụy Điển và đã ba lần tung ra hàng trăm nghìn thông tin bí mật liên quan cuộc chiến tranh ở I-rắc, Áp-ga-ni-xtan và những bức điện tín mật của Bộ Ngoại giao Mỹ. Tuy nhiên, Tòa án Thụy Điển ra lệnh truy bắt G.Át-xan-giơ để xét xử về cáo buộc quấy rối tình dục và cưỡng bức phụ nữ. Ngày 6-12, cảnh sát Anh đã bắt giữ Át-xan-giơ khi ông ra trình diện và Tòa án Oét-xmin-xtơ của Anh đã lập tức mở phiên tòa xét xử thứ nhất ngay hôm 7-12. Các luật sư của ông G. Át-xan-giơ cho rằng, vụ án 'đã bị chính trị hóa'.