Chưa có điều kiện để giảm ngay lãi suất trong giai đoạn hiện nay

Đó là khẳng định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình về vấn đề hạ lãi suất được báo chí đề cập liên tục trong thời gian gần đây, tại buổi đối thoại trực tuyến với nhân dân do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng nay (12/1). Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Nhu cầu giảm lãi suất trong hệ thống ngân hàng là nhu cầu thiết thực, chính đáng đối với người sản xuất. Đó cũng là mong mỏi của Chính phủ nói chung, lãnh đạo NHNN nói riêng. Nhưng có hạ được lãi suất hay không còn phụ thuộc rất nhiều điều kiện bởi việc hạ lãi suất còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Lạm phát năm qua mặc dù kiềm chế được, từ tháng 8 trở lại đây, chỉ số CPI qua các tháng, có tốc độ tăng giảm so với các tháng trước, nhưng vẫn tăng, ít nhất là 0,3%, nhiều thì xấp xỉ 1%. Lạm phát có tăng nhưng tốc độ tăng chậm đi vào những tháng cuối năm. Cả năm vừa qua, lạm phát vẫn ở mức 18,13%, đối với chúng ta là cố gắng...

Đó là khẳng định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình về vấn đề hạ lãi suất được báo chí đề cập liên tục trong thời gian gần đây, tại buổi đối thoại trực tuyến với nhân dân do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng nay (12/1).

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Nhu cầu giảm lãi suất trong hệ thống ngân hàng là nhu cầu thiết thực, chính đáng đối với người sản xuất. Đó cũng là mong mỏi của Chính phủ nói chung, lãnh đạo NHNN nói riêng. Nhưng có hạ được lãi suất hay không còn phụ thuộc rất nhiều điều kiện bởi việc hạ lãi suất còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Lạm phát năm qua mặc dù kiềm chế được, từ tháng 8 trở lại đây, chỉ số CPI qua các tháng, có tốc độ tăng giảm so với các tháng trước, nhưng vẫn tăng, ít nhất là 0,3%, nhiều thì xấp xỉ 1%. Lạm phát có tăng nhưng tốc độ tăng chậm đi vào những tháng cuối năm. Cả năm vừa qua, lạm phát vẫn ở mức 18,13%, đối với chúng ta là cố gắng lớn, nhưng so với các nước trong khu vực và trên thế giới cũng như so với thực tiễn điều hành kinh tế vĩ mô của nhiều nước thì đây là mức lạm phát quá cao. Với mức lạm phát cao như vậy mà lại đề nghị giảm ngay mức lãi suất thì chưa phù hợp.

Tuy nhiên, Thống đốc cũng cho rằng, tốc độ tăng lạm phát trong những tháng cuối năm giảm xuống đã tạo ra kỳ vọng, tiền đề để hệ thống ngân hàng có thể giảm được lãi suất. Song đây mới là điều kiện cần, chưa phải điều kiện đủ. Trong khi đó, chúng ta cũng thấy rằng, vấn đề thanh khoản của hệ thống ngân hàng hiện nay đang là vấn đề hết sức quan trọng và nhức nhối.

Trước phản ánh của một độc giả tại TP.HCM về việc các ngân hàng lại huy động vượt trần lãi suất, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cũng cho biết: Mọi hành vi vi phạm các quy định của NHNN, trong đó có quy định về trần lãi suất đều vi phạm pháp luật và là biện pháp cạnh tranh không lành mạnh. Sau ngày 7/9/2011, NHNN đã xử lý quyết liệt hơn với nhiều giải pháp khác nhau, cũng đã xử lý được một số trường hợp. Đến nay, NHNN cũng nhận thấy và theo nhiều thông tin phản ánh, việc vi phạm trần lãi suất lại bắt đầu rộ lên. Do vậy, đòi hỏi công tác thanh tra, giám sát, xử lý của NHNN trong năm 2012 quyết liệt hơn nữa. NHNN đã xây dựng chương trình thanh tra của NHNN, trong đó, một trong những nội dung hết sức quan trọng ngoài việc đảm bảo an toàn hệ thống tổ chức tín dụng là việc chống cạnh tranh không lành mạnh trong hệ thống ngân hàng, đặc biệt là cạnh tranh bằng lãi suất. Nếu người dân có bằng chứng cụ thể về việc vi phạm, Thống đốc rất mong người dân gửi các bằng chứng này tới NHNN để xử lý nghiêm.

Cũng với kiến nghị của một độc giả cho rằng, NHNN nên áp trần lãi suất cho vay thay cho trần lãi suất huy động, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đã thẳng thắn trả lời: NHNN đã cân nhắc và thấy rằng, trong giai đoạn hiện nay ở Việt Nam, chỉ nên quy định trần lãi suất huy động mà không nên quy định trần lãi suất cho vay. Vì nếu quy định trần lãi suất cho vay thì còn gây khó khăn cho các doanh nghiệp nhiều hơn nữa.

Thống đốc Nguyễn Văn Bình cũng cho biết thêm: Trong nhiều năm qua, tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng rất lớn, trong 10 năm, tốc độ tăng trưởng trung bình 29,4%/năm; năm 2011 là 33%/năm. Như vậy, tăng trưởng tín dụng rất mạnh, trong khi đó, chúng ta phần lớn nguồn vốn huy động được là ngắn hạn. So với quy định của NHNN, cơ cấu sử dụng nguồn vốn của hệ thống các ngân hàng chưa chuẩn. Hơn nữa, phần lớn nguồn vốn huy động được là nguồn vốn ngắn hạn, trong khi đó các tổ chức tín dụng lại sử dụng một tỷ lệ rất lớn cho vay trung và dài hạn. Theo quy định của NHNN, tỷ lệ này chỉ ở mức 30%, nhưng trên thực tế các tổ chức tín dụng đã vượt con số này từ lâu; có tổ chức lên tới 60-70%, có tổ chức đến cả 100%. Điều đó thể hiện, vốn thì ngắn hạn, cho vay trung và dài hạn, đến khi thắt chặt lại chính sách tiền tệ để chống lạm phát như năm vừa qua, lập tức các tổ chức này khó khăn về thanh khoản.

“Riêng vốn cho hệ thống ngân hàng đảm bảo thanh khoản của mình rất lớn. Trong bối cảnh đó, chưa có điều kiện giảm ngay lãi suất trong giai đoạn hiện nay”, Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định. Lạm phát giảm chỉ là điều kiện cần, chưa phải điều kiện đủ để giảm lãi suất trong hệ thống ngân hàng. Lãnh đạo NHNN cùng hệ thống các ngân hàng thương mại đang tìm nhiều giải pháp để từng bước hạ lãi suất trong hệ thống ngân hàng ở mức độ hợp lý, vừa để đáp ứng nhu cầu chính đáng của các doanh nghiệp, của nền kinh tế, nhưng vẫn đảm bảo mức thanh khoản và tính ổn định của hệ thống ngân hàng.

Khi được hỏi về những thành công trong công tác điều hành của NHNN năm 2001, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình nhận định: Một trong những thành công lớn nhất năm 2011 là kiềm chế tăng trưởng tín dụng ở mức thấp trong khi vẫn đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý. Tăng trưởng tín dụng năm qua là 13,1%, mức thấp nhất trong 20 năm trở lại đây, trong khi vẫn đảm bảo tăng trưởng kinh tế 6%. Đây là mức được đánh giá là phù hợp trong bối cảnh kinh tế thế giới và tình hình trong nước gặp nhiều khó khăn.

Trong môi trường khó khăn như vậy, cũng phải khẳng định rằng, chúng ta đã giữ ổn định được tỷ giá và thị trường ngoại hối. Nếu tính từ tháng 2/2011 đến 31/12/2011, thì tỷ giá của Việt Nam biến động không quá 1%. Kết quả đó là do sự điều hành chung của chính sách tiền tệ, sự hấp dẫn của đồng Việt Nam so với ngoại tệ. Hiện tượng đầu cơ vào ngoại tệ đã giảm đi rất nhiều và người dân có xu hướng bán ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng, làm cho thanh khoản ngoại tệ trong hệ thống ngân hàng được cải thiện, cũng như NHNN có điều kiện mua được ngoại tệ, tăng dự trữ quốc gia.

Theo Dangcongsan.vn