Chủ động ứng phó với diễn biến phức tạp của bệnh sởi

  - Từ đầu năm 2025 đến nay, bệnh sởi có diễn biến phức tạp ở các tỉnh, thành phố với nhiều ca mắc, tử vong. Tuy Lạng Sơn có số ca mắc thấp nhưng tiếp giáp với một số tỉnh có số ca mắc tăng cao, vì vậy ngành y tế tỉnh đã chỉ đạo các cơ sở y tế trực thuộc tăng cường các biện pháp, chủ động ứng phó, phòng chống bệnh sởi.

Thống kê của Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), từ ngày 1/1 đến 20/3/2025, cả nước ghi nhận trên 42.000 ca nghi sởi (cả năm 2024 là 45.758 ca), 4.027 ca dương tính tại 61 tỉnh, thành phố và 5 ca tử vong liên quan đến sởi. Tại Lạng Sơn, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 12 trường hợp mắc sởi. Tuy nhiên đáng lo ngại là số ca bệnh sởi có xu hướng tăng nhanh, trong 3 tuần đầu tháng 3 ghi nhận 8 ca mắc sởi, riêng tuần vừa qua có 5 ca.

Phòng ngừa, điều trị sớm

Ngày 19/3, bé Nông Hoàng Đức Anh (2 tuổi, ở xã Bình Trung, huyện Cao Lộc) được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong tình trạng ho, chảy mũi, nổi ban đỏ toàn thân. Chị Hoàng Phương Thuỳ, người nhà bệnh nhi chia sẻ: Thấy con bị ho, chảy mũi, nổi ban đỏ khắp người nên sáng 19/3, gia đình tôi đưa bé đi bệnh viện để khám. Bác sĩ chẩn đoán cháu bị sốt phát ban nghi sởi nên đã đưa vào điều trị tại khoa truyền nhiễm. Sau 4 ngày điều trị, cháu đã hết sốt, hết ho, các nốt ban đỏ tan dần.

Đức Anh là 1 trong 6 trường hợp bệnh nhi đang điều trị sốt phát ban nghi sởi tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh từ đầu tháng 3/2025 đến nay. Bác sĩ La Thị Thu Hiền, Phó trưởng Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa tỉnh thông tin: Trong 2 tháng đầu năm 2025, khoa tiếp nhận, điều trị 2 trường hợp sốt phát ban nghi sởi nhưng chỉ trong 3 tuần đầu tháng 3/2025 đã là 6 trường hợp. Các bệnh nhi đều có chung những triệu chứng là ho, sốt, lên ban đỏ toàn thân. Nhờ được đưa vào viện sớm, điều trị kịp thời nên chỉ sau vài ngày bệnh nhân đã khỏi bệnh. Tuy nhiên trước những diễn biến phức tạp của dịch sởi, chúng tôi đã chủ động phân công cán bộ, chuẩn bị cơ sở vật chất, các phương án thu dung, cấp cứu, cách ly, điều trị trong trường hợp gia tăng các trường hợp nhập viện do sởi.

Cùng với Bệnh viện Đa khoa tỉnh, các cơ sở y tế trên địa bàn cũng chủ động các phương án để ứng phó trước những diễn biến phức tạp của bệnh sởi. Đặc biệt, các trung tâm y tế huyện, thành phố đã tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân trên địa bàn về các biện pháp phòng, chống bệnh sởi; đồng thời tăng cường giám sát, thực hiện chế độ báo cáo, giám sát dịch bệnh theo quy định; rà soát lập danh sách những trẻ trong độ tuổi chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi đề xuất số lượng vắc-xin bổ sung và vận động các gia đình đưa trẻ đi tiêm đủ liều.

Tràng Định là huyện tiếp giáp với tỉnh Cao Bằng - nơi có số ca mắc sởi tăng cao và có 1 trường hợp tử vong do sởi. Bác sĩ Bế Văn Khánh, Giám đốc Trung tâm Y tế Tràng Định thông tin: Thực hiện sự chỉ đạo của Sở Y tế, chúng tôi đã tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về phòng chống dịch bệnh sởi; chỉ đạo 20/20 trạm y tế làm tốt công tác giám sát, phát hiện, xử lý kịp thời, không để bệnh sởi lây lan trong cộng đồng. Đến nay, qua rà soát, chúng tôi đã lập danh sách 176 trẻ từ 6 đến 9 tháng tuổi và 992 trẻ từ 1 đến 10 tuổi chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi, đề xuất Sở Y tế phân bổ vắc-xin để tiêm bổ sung cho trẻ. 

Tăng miễn dịch cộng đồng

Được biết, bệnh sởi lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, 90% người chưa có miễn dịch sẽ bị mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân sởi và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng (bao phủ vắc-xin) đạt ít nhất 95%. Theo kết quả tiêm chủng mở rộng đến đầu tháng 3/2025, toàn tỉnh có 1.400 trẻ dưới 1 tuổi đã tiêm vắc-xin phòng sởi mũi 1, đạt 93.5%; 1.488 trẻ từ đủ 18 tháng đến 24 tháng tuổi tiêm đủ 2 mũi, chỉ đạt 15,3%.

Bác sĩ Phan Lạc Hoài Thanh, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh ở một số tỉnh lân cận và số ca mắc sởi trên địa bàn tỉnh có xu hướng gia tăng, Sở Y tế đã chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về phòng bệnh. Để tăng mức độ miễn dịch cộng đồng, Sở Y tế đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số về triển khai chiến dịch tiêm vắc-xin phòng, chống dịch sởi năm 2025. Trong tuần này, các cơ sở y tế sẽ triển khai chiến dịch tiêm vắc-xin phòng, chống dịch sởi trên địa bàn 11 huyện, thành phố, phấn đấu đến hết 31/3 sẽ đạt mục tiêu 95% trẻ trong độ tuổi được tiêm vắc-xin phòng sởi.

Trên cơ sở rà soát, tổng hợp của trung tâm y tế các huyện, thành phố, Sở Y tế đã đề xuất Bộ Y tế phân bổ 3.420 liều vắc-xin cho trẻ em từ 6 đến 9 tháng tuổi, 21.820 liều vắc-xin cho trẻ từ 1 đến 10 tuổi; giao Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng sởi.

Ngày 23/3, Sở Y tế đã tổ chức họp trực tuyến với 11 trung tâm y tế huyện, thành phố để quán triệt kế hoạch của UBND tỉnh về tiêm vắc-xin phòng, chống dịch sởi, thống nhất các biện pháp triển khai chiến dịch, phấn đấu hoàn thành trước ngày 31/3. Đến thời điểm này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tiếp nhận 25.000 liều vắc-xin phòng bệnh sởi và bảo quản theo đúng quy trình. Theo kế hoạch, toàn bộ số vắc-xin được phân bổ cho các huyện, thành phố trong 2 ngày 24 và 25/3.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Sở Y tế, các trung tâm y tế đã xây dựng kế hoạch, tham mưu  UBND các huyện, thành phố, phối hợp với các cơ sở giáo dục trên địa bàn triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng bệnh sởi.

Bác sĩ Vy Thị Kim Niên, Trưởng Trạm Y tế xã Cai Kinh, huyện Hữu Lũng cho biết: Chúng tôi đã phân công cán bộ cùng với các nhân viên y tế thôn bám nắm địa bàn, làm tốt công tác giám sát để phát hiện, báo cáo kịp thời, không để bệnh sởi lây lan trong các khu dân cư. Cùng đó, chúng tôi đã rà soát, lập danh sách những trẻ trong độ tuổi chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi. Đến nay, xã có 49/53 trẻ trong độ tuổi được tiêm mũi 1 (92,4%), 47/51 trẻ được tiêm đủ 2 mũi (92,1%). Trong tuần này, chúng tôi tiếp tục phối hợp với các trường học để tuyên truyền, vận động phụ huynh đưa trẻ đến trạm y tế tiêm phòng.

Để kiểm soát, ngăn chặn dịch sởi xuất hiện, bùng phát trong cộng đồng, cùng với những biện pháp thiết thực của ngành y tế, người dân cũng cần nâng cao ý thức cảnh giác với dịch bệnh, chủ động triển khai các biện pháp phòng bệnh theo khuyến cáo của Bộ Y tế như: đưa trẻ từ 6 tháng đến 10 tuổi đi tiêm vắc-xin phòng  sởi; tăng cường dinh dưỡng, giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng, mắt và răng miệng cho trẻ; đảm bảo môi trường sống thông thoáng, sạch sẽ; khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban cần sớm cách ly, đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn và điều trị kịp thời.