Chính quyền thiếu kiên quyết

LSO-Gần nửa năm nay, nhiều héc ta đất ở xã Đồng Tân, huyện Hữu Lũng bị khai thác trái phép vào mục đích kiếm lời. Điều đáng nói là chính quyền, ngành chức năng sở tại thiếu kiên quyết ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm.

Toàn cảnh khu đất ước tính rộng trên 3 ha bị khai thác trái phép

“Đại công trường” khai thác đất trái phép

Ngày 23/3, phóng viên Báo Lạng Sơn có mặt tại địa điểm san gạt, khai thác đất trái phép thuộc khu vực chùa Đẩu nằm ngay sát quốc lộ 1A thuộc thôn Đồng Lai, Ngọc Thành, xã Đồng Tân. Trước mắt chúng tôi hiện ra một “đại công trường” rộng khoảng 3 đến 5 ha đã bị san phẳng, còn mới nguyên vết gầu múc đất, bánh xe ô tô chở đất và nham nhở những quả đồi được cắt tầng, khai thác dở dang. Bà V.T.T, người dân thôn Đồng Lai kể: “Việc khai thác đất đã diễn ra nhiều năm nay nhưng rầm rộ nhất là những tháng gần đây. Ở khu vực này liên tục có 5 máy múc đất và nhiều xe ben cỡ lớn hoạt động cả ngày lẫn đêm. Xe chở đất đi lại làm đất rơi vãi ra đường ảnh hưởng đến môi trường và sinh hoạt khiến chúng tôi vô cùng bức xúc”. Ông Vũ Minh Đốc, trưởng thôn Ngọc Thành cho biết: “Qua theo dõi, trung bình cứ 10 phút có 1 xe chở đất từ khu vực này đi ra, ước tính mỗi ngày có tới vài trăm lượt xe chở hàng nghìn mét khối đất về các tỉnh: Bắc Giang, Bắc Ninh tiêu thụ. Trừ những ngày mưa thì hoạt động khai thác diễn ra 24/24 giờ. Thôn đã báo cáo xã nhưng không thấy được giải quyết”.

Bức xúc trước tình trạng trên, ngày 3/3/2020, người dân xã Đồng Tân đã gửi đơn đến cấp có thẩm quyền tỉnh. Trong đơn phản ánh: khu đất được khai thác trái phép kể trên thuộc sở hữu của ông Lê Minh Tuân, thôn Ngọc Thành, xã Đồng Tân, là người thường xuyên mua gom đất đồi từ các hộ dân, sau đó thuê cải tạo, khai thác, san lấp mặt bằng, phân lô bán nền tại nhiều vị trí trong huyện. Ngay sau khi có đơn, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã kiểm tra và xác định, việc khai thác trên đất thuộc sở hữu của ông Tuân đã vượt ra ngoài phạm vi ranh giới cho phép khoảng 3 ha, khối lượng đất được khai thác rất lớn, chủ yếu là trên đất nông nghiệp. Thậm chí khi chưa được cấp quyền khai thác, ông Tuân đã cải tạo, san lấp xong mặt bằng với diện tích vượt 12 lần so với ranh giới được cho phép (khoảng 24.000/2.000 m2).

Kiểm tra, xử lý chỉ là hình thức

Làm việc với Phòng TN&MT, UBND xã Đồng Tân, chúng tôi được biết: công tác quản lý đất đai, kiểm tra, giám sát các hoạt động cải tạo, san lấp, khai thác đất đã được triển khai thực hiện. Thậm chí các cơ quan, đơn vị này còn thành lập các tổ kiểm tra về hoạt động khai thác khoáng sản. Cụ thể, từ ngày 23/12/2019 đến ngày 6/2/2020, các tổ công tác của huyện và xã đã có 3 cuộc kiểm tra, phát hiện, bắt quả tang việc khai thác vượt ranh giới cho phép tại khu đất thuộc sở hữu của ông Lê Minh Tuân và 2 lần gặp trực tiếp yêu cầu ông Tuân cho dừng toàn bộ hoạt động khai thác đất. Mặc dù vậy, những việc làm này chưa đủ sức răn đe ở chỗ chỉ dừng ở việc lập biên bản, yêu cầu dừng hoạt động khai thác chứ không có biện pháp xử lý dứt điểm, mạnh tay dẫn đến tình trạng khai thác trên đất thuộc sở hữu của ông Tuân vẫn diễn ra công khai, rầm rộ, kéo dài.

Cũng theo người dân ở đây, trong khu đất kể trên, ông Tuân đã mua đất đồi với các hộ dân mức giá khoảng 30 triệu đồng 1 sào nhưng chính quyền xã cũng không hề hay biết thông tin. Ông Chu Công Chức, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Tân cho biết: “Hoạt động khai thác đất chủ yếu diễn ra vào ngày nghỉ và ban đêm nên khó phát hiện. Khi phát hiện thì xã chỉ có biện pháp duy nhất chỉ là lập biên bản và báo cáo bằng điện thoại lên huyện. Còn việc mua bán đất giữa ông Tuân với người dân chủ yếu là tự giao dịch, không thông qua xã nên xã không biết”.

“Qua kiểm tra, Sở TN&MT nhận định phản ánh của người dân xã Đồng Tân là hoàn toàn chính xác. Vi phạm này kéo dài, ở mức độ nghiêm trọng khiến diện tích, khối lượng đất san lấp lớn, gây thất thoát tài nguyên, thất thu ngân sách. Thời gian tiếp theo, sở sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xác định cụ thể diện tích khai thác, khối lượng đất san lấp khai thác trái phép đã vận chuyển đi tiêu thụ để truy thu nộp ngân sách nhà nước; xác định mức độ vi phạm của các tổ chức, cá nhân, xử phạt hành vi vi phạm hành chính hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định. Đề nghị UBND huyện Hữu Lũng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng chuyển nhượng đất trái phép, sử dụng đất sai mục đích, khai thác đất, san lấp mặt bằng trái phép kéo dài trên địa bàn; chấn chỉnh công tác kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp tự ý san gạt, khai thác đất”. Ông Nguyễn Đình Duyệt Phó Giám đốc Sở TN&MT

Qua sự việc trên cho thấy: trường hợp cải tạo mặt bằng, khai thác đất trái phép ở thôn Đồng Lai, Ngọc Thành, xã Đồng Tân đã bất chấp quy định của pháp luật về khai thác tài nguyên, khoáng sản. Các cấp, ngành có liên quan ở Hữu Lũng đã không quyết liệt xử lý dẫn đến hậu quả làm nhiều diện tích đất bị phá hủy, thay đổi hiện trạng, thất thoát tài nguyên. Sau sự việc này, các cấp, ngành chức năng ở đây cần rút kinh nghiệm sâu sắc và chấn chỉnh công tác quản lý để tài nguyên không còn bị tàn phá, “đất tặc” không thể lộng hành.