Chính phủ Yemen yêu cầu một kế hoạch hòa bình mới

Kế hoạch hòa bình do Đặc phái viên LHQ Ahmad đưa ra mới đây đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân Yemen trên khắp đất nước, những người muốn bảo vệ quyền lực của ông Hadi. Chính phủ Yemen cũng đã phản kháng lại các sức ép ngoại giao từ 18 quốc gia bảo trợ cho tiến trình hòa bình Yemen vốn đang có nguy cơ sụp đổ. Chính quyền Yemen nêu rõ không thể bàn tới sự ra đi của Tổng thống Hadi vì đây là vấn đề không thể chấp nhận được, cho tới khi phiến quân Houthi (Hâu-thi) tôn trọng các thỏa thuận hòa bình trước đó và một tổng thống mới được bầu ra. Trợ lý báo chí của Tổng thống Hadi, ông Taha Nasser (Ta-ha Na-sơ) cũng cảnh báo việc tước bỏ tính hợp pháp của ông Hadi sẽ “gia tăng sức mạnh” cho phiến quân Houthi. Ông Nasser nhấn mạnh: “Tính hợp pháp của Tổng thống Hadi là chiếc ô an toàn cho toàn thể người dân Yemen, trong đó có cả những kẻ chống lại nhà lãnh đạo này”.

Để bảo vệ kế hoạch hòa bình Yemen, Đặc phái viên LHQ Ahmad nói rằng lộ trình hòa bình – bao gồm một loạt bước an ninh và chính trị – sẽ giúp đưa đất nước Yemen trở lại tiến trình hòa bình. Ông Ahmad hiện đang ở thủ đô Sanaa để đàm phán với đại diện của Houthi về kế hoạch hòa bình.

Một số nguồn thạo tin cho rằng các chuyến thăm liên tiếp của quan chức LHQ này tới Sanaa và Riyadh để gặp gỡ các phe phái đối địch ở Yemen cho thấy, sáng kiến hòa bình Yemen sắp được thực thi. Cũng theo nguồn tin này, tiến trình kết thúc thỏa thuận hòa bình đang có những dấu hiệu khả quan, trước thêm chuyến thăm Trung Đông sắp tới của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (Giôn Ke-ri). Trước khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 8/11, ông Kerry dự kiến sẽ thúc đẩy một nỗ lực cuối cùng nhằm tiến tới thỏa thuận hòa bình Yemen trong chuyến thăm của ông tới Oman và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).

Trong bối cảnh LHQ và cộng đồng quốc tế đang nỗ lực thúc đẩy một giải pháp chính trị nhằm chấm dứt xung đột kéo dài gần 20 tháng qua tại Yemen, các cuộc giao tranh dữ dội giữa các phe phái đối địch tại nước này đã liên tiếp xảy ra ở nhiều nơi trong ngày 6/11, khiến 14 phiến quân của Houthi và 6 binh sĩ của chính phủ Yemen thiệt mạng.

Các nguồn tin quân sự và y tế cho biết, Tướng Yehia al-Khayati (Y-ê-hi-a An Kha-y-a-ti) thuộc lực lượng chính phủ Yemen cũng đã thiệt mạng sau khi bị thương nặng trong các cuộc giao tranh tại thị trấn Midi gần biên giới Saudi Arabia.

Yemen ngày càng trượt sâu hơn vào xung đột đẫm máu kể từ khi phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn và các lực lượng đồng minh kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ, trong đó có thủ đô Sanaa. Xung đột đã không ngừng leo thang khi liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu tiến hành chiến dịch không kích nhằm vào các vị trí của Houthi từ tháng 3/2015.

Theo các số liệu của LHQ, chiến tranh và bạo lực đã khiến gần 7.000 người thiệt mạng ở Yemen, trong đó hơn một nửa là dân thường, trong khi khoảng 3 triệu người phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn và hàng triệu người khác cần trợ giúp khẩn cấp về lương thực và thuốc men./.