Đánh giá tình hình kinh tế – xã hội tháng 8 và tám tháng qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Chi đầu tư phát triển từ ngân sách Nhà nước (NSNN) tính đến ngày 15-8 ước đạt 95.887 tỷ đồng, bằng 63,1% dự toán năm. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện tám tháng ước đạt 7,25 tỷ USD, bằng 100% so cùng kỳ năm 2010. Tổng vốn FDI đăng ký mới và tăng thêm ước đạt hơn 9,56 tỷ USD, bằng 74% so cùng kỳ năm trước. Tổng phương tiện thanh toán (M2) đến ngày 19-8 ước tăng 3,2% so tháng trước và tăng 7,83% so tháng 12-2010. Quán triệt tinh thần Nghị quyết số 11/NQ-CP (NQ11) và Nghị quyết 83/NQ-CP của Chính phủ, tính đến 26-8, các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã thực hiện rà soát, cắt giảm, ngừng khởi công mới, điều chuyển vốn đầu tư từ nguồn NSNN, trái phiếu Chính phủ, xổ số kiến thiết là 9.452 tỷ đồng. Các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã thực hiện: cắt giảm vốn tín dụng đầu tư nhà nước khoảng 3.000 tỷ đồng, bằng 10% tổng vốn tín dụng kế hoạch năm 2011; báo cáo giữ nguyên số liệu cắt giảm, đình hoãn, giãn tiến độ 907 dự án với tổng vốn là 39.212,2 tỷ đồng như đã báo cáo trước đây.
Tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 8 ước đạt 8,3 tỷ USD, tám tháng ước đạt hơn 60,8 tỷ USD, tăng 33,7% so cùng kỳ năm trước. Tổng kim ngạch nhập khẩu tháng 8 ước khoảng 9,1 tỷ USD, tám tháng ước khoảng 67 tỷ USD, tăng 25,4% so cùng kỳ năm trước. Nhập siêu tháng 8 khoảng 0,8 tỷ USD, bằng khoảng 9,6% kim ngạch xuất khẩu, tám tháng nhập siêu khoảng 6,21 tỷ USD, bằng 10,2% tổng kim ngạch xuất khẩu. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 tăng 0,93% so với tháng trước, là mức tăng thấp nhất kể từ đầu năm. Bình quân, CPI tám tháng tăng 17,64% so cùng kỳ năm 2010. Sản xuất công nghiệp tháng 8 ước tăng 4,3% so tháng trước và tăng 5,8% so cùng kỳ năm 2010. Tám tháng, chỉ số này tăng khoảng 7,3% so cùng kỳ năm 2010. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 ước đạt hơn 157,3 nghìn tỷ đồng, tám tháng đạt khoảng 1.224,4 nghìn tỷ đồng, tăng 22,2% so cùng kỳ năm 2010.
Đánh giá chung, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định: Trong tháng 8 và tám tháng, tình hình kinh tế-xã hội đã dần đi vào ổn định: lạm phát đã được kiềm chế, bội chi NSNN giảm, thị trường ngoại hối từng bước ổn định; sản xuất công nghiệp, nông nghiệp tiếp tục tăng trưởng; an sinh xã hội, an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Tuy nhiên, tình hình thiên tai, dịch bệnh vẫn còn phức tạp, giá cả đầu vào phục vụ sản xuất vẫn còn ở mức cao. Giá vàng trong nước tăng đột biến và không ổn định, lãi suất còn ở mức cao cùng với khó khăn tiếp cận nguồn vốn tín dụng gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, ảnh hưởng nhất định cuộc sống của người lao động. Trên cơ sở này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị 10 nhóm giải pháp chủ yếu cần tập trung thực hiện trong thời gian tới.
Tại phiên họp, các thành viên Chính phủ đã dành nhiều thời gian thảo luận các vấn đề: đánh giá hiệu quả NQ11; xây dựng dự thảo “Báo cáo tình hình kinh tế-xã hội năm 2011 và dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2012”, dự thảo “Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015”; Kết quả thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2006-2010, triển khai kế hoạch năm 2011 và đề xuất Danh mục các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2012-2015. Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng cho rằng, việc quán triệt thực hiện theo tinh thần NQ11 là rất đúng đắn, đạt hiệu quả bước đầu tích cực. Tuy nhiên, việc đình hoãn nhiều dự án giao thông trọng điểm sắp hoàn thành gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, thậm chí là lãng phí, do đó Chính phủ, các bộ, ngành liên quan cần xem xét cấp tiếp vốn để các dự án này hoàn thành đúng tiến độ, phát huy hiệu quả kinh tế-xã hội. Các thành viên Chính phủ cũng thảo luận các biện pháp nhằm giảm dần lãi suất, tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh phát triển. Về việc giá cả các mặt hàng tăng cao, một số thành viên Chính phủ cho rằng, ngoài lý do khách quan còn có nguyên nhân do các khâu trung gian đầu cơ, làm giá. Vì vậy cần phát huy vai trò của Nhà nước để tăng cường quản lý khâu phân phối lưu thông.
Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát kiến nghị, Chính phủ cần đầu tư mạnh cho phát triển nông nghiệp, tập trung vào lĩnh vực thủy lợi và thủy sản. Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần coi trọng, tạo mọi điều kiện để đẩy nhanh việc phát triển nhà ở xã hội, bởi chỉ tiêu về nhà ở có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội. Về Báo cáo kết quả kiểm kê đất đai 5 năm 2005-2010 của cả nước, Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2011-2015 của cả nước, các thành viên Chính phủ nhất trí cần tăng cường quản lý việc sử dụng đất, nhất là đất trồng lúa, đất đô thị, đất lâm nghiệp; tăng cường việc thanh tra, kiểm tra, thống nhất việc quản lý việc sử dụng đất, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại vào công tác quản lý đất đai…
Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp về phần kinh tế-xã hội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Thời gian qua, nhờ các cấp, các ngành kiên quyết thực hiện đúng tinh thần của các Nghị quyết, Kết luận của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ với mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, vì vậy lạm phát có dấu hiệu giảm dần, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng hơn 33%, góp phần giảm nhập siêu; tỷ giá ngoại tệ được kiểm soát, dự trữ ngoại tệ tăng lên, lãi suất có chiều hướng giảm; doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng, nợ công được kiểm soát là những tín hiệu tích cực. Từ kết quả tám tháng qua, nhìn nhận cho cả năm, Thủ tướng nhận định, mức tăng trưởng GDP năm 2011 có khả năng đạt 6%, là chỉ số tích cực trong điều kiện khó khăn như hiện nay. Công tác bảo đảm an sinh xã hội cũng được làm tốt. Những năm qua, Đảng và Nhà nước có nhiều chính sách quan tâm người nghèo, vùng sâu, vùng xa, nông nghiệp, nông thôn, nông dân, người thu nhập thấp, chăm lo phát triển giáo dục và y tế. Các lĩnh vực quốc phòng, đối ngoại, an ninh, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm…
Bên cạnh những mặt tích cực, Thủ tướng cũng thẳng thắn đề cập những hạn chế, yếu kém, trong đó nổi lên là chỉ số lạm phát còn cao so cùng kỳ năm trước. Nếu năm 2011 phấn đấu tỷ lệ lạm phát ở mức 18% thì con số này vẫn là cao so một số nước. Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính, NHNN làm báo cáo, trong đó nêu rõ và phân tích các nguyên nhân gây ra lạm phát cao để trình Chính phủ trong phiên họp thường kỳ tháng 9 nhằm thảo luận kỹ vấn đề này, từ đó tìm giải pháp khắc phục trong năm 2012 và những năm tới.
Đề cập nhiệm vụ những tháng cuối năm 2011, Thủ tướng nhấn mạnh, tiếp tục thực hiện kiên định các giải pháp, mục tiêu theo tinh thần NQ11. Thực thi chính sách tiền tệ chặt chẽ, hiệu quả, giảm dần mặt bằng lãi suất nhưng phải bám sát việc thực hiện tăng dư nợ tín dụng không quá 20%, phần chỉ tiêu tín dụng chưa sử dụng hết đưa vào khu vực sản xuất, nông nghiệp. Bộ Công an chỉ đạo kiểm soát mua bán ngoại tệ, ngoại tệ hỗ trợ cho kiểm soát tỷ giá. Bộ Tài chính tính toán dành khoản tiết kiệm chi thường xuyên sử dụng vào các mục đích an sinh xã hội.
Các bộ, ngành, địa phương hết sức chú ý chỉ đạo việc bảo đảm cân đối hàng hóa thiết yếu, tăng cường kiểm soát giá, không để xảy ra tình trạng đầu cơ, gây “sốt” giá. Trong đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công thương phối hợp làm tốt việc bảo đảm chăn nuôi, trồng trọt, cung ứng đủ hàng hóa cho thị trường. Bộ Công thương và Bộ Tài chính chỉ đạo giám sát, điều hành giá xăng dầu, nếu điều kiện cho phép thì phải giảm giá xăng dầu. Kiên quyết hạn chế nhập khẩu hàng hóa xa xỉ, nhất là ô-tô đắt tiền, nông sản, hàng tiêu dùng không thật sự cần thiết.
Thủ tướng yêu cầu NHNN tính toán để hạ dần lãi suất, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh. Rà soát lại việc cắt giảm, giãn, hoãn, điều chuyển vốn đầu tư để tập trung vốn cho những công trình trọng điểm cấp bách sắp hoàn thành, nhất là công trình nguồn điện. Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương phải kiên quyết tăng cường quản lý chặt chẽ việc khai thác khoáng sản. Từ T.Ư tới địa phương phải tạm dừng việc cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản. Từ trước tới nay, việc khai thác khoáng sản không được thực hiện đúng quy hoạch, quy định, các doanh nghiệp thường chỉ khai thác rồi xuất khẩu quặng thô, nếu có chế biến cũng chỉ là “đối phó”, gây ra nhiều tác động tiêu cực như môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, gây hỏng đường giao thông, người dân địa phương bị ảnh hưởng, phức tạp về trật tự trị an. Vì vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công thương báo cáo Chính phủ thực trạng việc sản xuất, chế biến khoáng sản, nhất là về mức độ chế biến sâu khoáng sản, xem xét lại việc xuất khẩu khoáng sản. Việc cấp phép này phải được siết lại và đi liền với dự án khả thi phù hợp quy hoạch.
Tiếp tục thực hiện các chính sách an sinh xã hội, thiên tai, người nghèo, bảo đảm y tế, giáo dục, quốc phòng, an ninh, công tác thông tin tuyên truyền, tạo đồng thuận trong dư luận xã hội. Các bộ chức năng kiện toàn bộ máy, ổn định tổ chức, quan tâm chức năng quản lý nhà nước, quan tâm thể chế, cơ chế điều hành, quy hoạch, chiến lược, kế hoạch, phát huy sự năng động, sáng tạo của chính quyền địa phương… Rà soát lại việc phân cấp đầu tư trên tinh thần thống nhất quản lý gắn với việc tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát. Bên cạnh đó cần quan tâm, làm tốt công tác đào tạo nguồn nhân lực.
Về các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2012, Thủ tướng khẳng định tiếp tục ưu tiên thực hiện kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, duy trì mức tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an ninh, quốc phòng, chủ quyền quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Các chỉ tiêu cụ thể là mức tăng trưởng GDP khoảng 6,5%, lạm phát phấn đấu ở mức một con số, dự trữ ngoại tệ được cải thiện hơn, nhập siêu thấp hơn năm 2011, bội chi NSNN khoảng 4,8 đến 4,7% GDP, tổng mức đầu tư toàn xã hội khoảng 36 đến 37% GDP. Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ nêu trên, Thủ tướng nhấn mạnh đến các nhóm giải pháp về tiền tệ, sản xuất kinh doanh, nông nghiệp, tái cơ cấu nền kinh tế.
Đối với kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015, Thủ tướng nhắc nhở: Trước mắt vẫn giữ nguyên các mục tiêu tổng quát cũng như các chỉ tiêu chủ yếu như Đại hội lần thứ XI của Đảng đã đề ra. Tình hình thế giới còn diễn biến phức tạp, chưa thể dự báo hết. Do vậy, năm 2011 và 2012 vẫn ưu tiên ba mục tiêu chính của NQ11 để phát triển nhanh và bền vững. Năm 2013, nếu kinh tế thế giới phục hồi thì mới đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao hơn các năm trước. Về các Chương trình mục tiêu quốc gia thời gian tới, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành cần rà soát lại, trường hợp cần thiết thì xem xét, thu hẹp phạm vi đối tượng, không để tình trạng trùng lặp, các dự án thành phần rộng quá, không hiệu quả.
Chiều 1-9, tại Hà Nội, Văn phòng Chính phủ tổ chức Họp báo Chính phủ thường kỳ dưới sự chủ trì của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam. Cùng dự có đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành. Sau khi thông báo vắn tắt những nội dung chính của Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Vũ Đức Đam và đại diện lãnh đạo một số bộ đã trả lời câu hỏi của các nhà báo liên quan lĩnh vực: cắt giảm đầu tư công, quản lý thị trường vàng, giảm dần lãi suất, bố trí vốn cho các công trình trọng điểm… Đề cập vấn đề bình ổn thị trường vàng, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình khẳng định, kể từ khi vàng lên cơn “sốt” trong tháng 8 vừa qua, NHNN đã kịp thời phản ứng, đề ra một loạt chính sách, biện pháp cần thiết để can thiệp, bình ổn thị trường. Chỉ trong 10 ngày đầu tháng 8, NHNN cấp phép cho các doanh nghiệp nhập khẩu khoảng 5 tấn vàng, nhưng thực tế, các doanh nghiệp chỉ nhập khoảng 2,1 tấn. Tính từ đầu tháng 8 đến nay, NHNN cấp phép cho nhập khẩu gần 15 tấn vàng và thực tế đến nay các doanh nghiệp mới nhập khẩu khoảng bảy tấn vàng. NHNN đang trình Bộ Tư pháp thẩm định Nghị định về quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh vàng, trình Chính phủ trong thời gian tới. NHNN có đề xuất với Chính phủ phương án huy động vàng trong dân thông qua các tổ chức tín dụng.
Ý kiến ()