CHDC Congo: Đụng độ leo thang, Liên hợp quốc sơ tán nhân viên khỏi Goma

Liên hợp quốc khẳng định hoạt động sơ tán sẽ không ảnh hưởng đến cam kết cung cấp viện trợ nhân đạo và bảo vệ dân thường ở North Kivu, miền Đông Cộng hòa Dân chủ Congo.

Liên hợp quốc ngày 25/1 ra thông cáo báo chí xác nhận đã quyết định sơ tán tạm thời đội ngũ nhân viên không thiết yếu khỏi thành phố Goma - thủ phủ của tỉnh North Kivu ở miền Đông Cộng hòa Dân chủ Congo - do tình hình an ninh đang xấu đi.

Theo thông cáo, quyết định này liên quan đến các nhân viên hành chính và những người có thể thực hiện nhiệm vụ từ xa. Liên hợp quốc khẳng định hoạt động sơ tán sẽ không ảnh hưởng đến cam kết cung cấp viện trợ nhân đạo và bảo vệ dân thường ở North Kivu.

Quyết định được Liên hợp quốc đưa ra giữa lúc tình trạng thù địch leo thang và những bước tiến của phong trào thánh chiến M23 - nhóm dân quân được quân đội Rwanda hậu thuẫn - gần đây đã chiếm quyền kiểm soát Sake, thị trấn được coi là hàng rào phòng thủ cuối cùng của các lực lượng chính phủ trên đường dẫn đến Goma.

Liên hợp quốc cho biết đội ngũ nhân viên thiết yếu vẫn trụ lại trong khu vực để đảm bảo tiếp tục các hoạt động quan trọng - bao gồm phân phối thực phẩm, hỗ trợ y tế, cung cấp nơi trú ẩn và bảo vệ các cộng đồng dễ bị tổn thương. Quyết định sơ tán tạm thời sẽ được đánh giá lại khi tình hình an ninh có bước tiến triển.

Tâm lý hoảng loạn đã và đang lan rộng trong những người dân phải rời bỏ nhà cửa trên khắp Goma. Một số đại sứ quán nước ngoài, trong đó có Mỹ, Anh và Pháp, đã khuyến cáo công dân rời khỏi North Kivu khi các sân bay và cửa khẩu biên giới còn mở cửa.

Trước những diễn biến đáng lo ngại nêu trên, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã lên tiếng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các hành động thù địch mới của M23.

Tuyên bố được người phát ngôn Stephane Dujarric đưa ra hôm 23/1 dẫn lời ông Guterres lên án chiến dịch tấn công mới của M23 kể từ đầu năm 2025 và chiều hướng mở rộng giao tranh của lực lượng này sang 2 tỉnh North Kivu và South Kivu, trong đó có vụ đánh chiếm thị trấn Sake.

Do chiến dịch tấn công gây ra tình trạng thương vong thảm khốc cho dân thường và làm tăng nguy cơ dẫn đến xung đột khu vực, Tổng Thư ký Liên hợp quốc kêu gọi M23 ngay lập tức chấm dứt các hoạt động giao tranh, rút lực lượng khỏi mọi khu vực bị chiếm đóng và tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn được thiết lập hồi tháng 8/2024.

Kể từ đầu năm nay, hơn 400.000 người đã buộc phải rời bỏ nhà cửa ở miền Đông Cộng hòa Dân chủ Congo do tình trạng leo thang đụng độ giữa quân đội và các nhóm vũ trang.

Cũng trong ngày 25/1, Bộ Quốc phòng Cộng hòa Dân chủ Congo ra tuyên bố xác nhận 9 nhân viên gìn giữ hòa bình Nam Phi đã thiệt mạng trong những cuộc đụng độ với lực lượng phiến quân M23, trong đó có 2 thành viên thuộc Phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Cộng hòa Dân chủ Congo (MONUSCO).

Tuyên bố có đoạn: “Trong quá trình chống trả dũng cảm trước phiến quân M23, Lực lượng Phòng vệ quốc gia Nam Phi (SANDF) đã mất 9 thành viên tính đến ngày 24/1 sau 2 ngày đụng độ ác liệt."

Các binh sỹ Nam Phi thiệt mạng gồm 7 người thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình của Cộng đồng Phát triển miền Nam châu Phi (SADC) và 2 thành viên MONUSCO. Số người bị thương vẫn đang chờ xác nhận./.