Phòng bệnh đậu mùa khỉ xâm nhiễm vào Việt Nam: Tạo "lá chắn" từ khu vực cửa khẩu

- Theo thông tin từ Bộ Y tế, từ đầu năm 2024 đến nay, đặc biệt trong 2 tháng gần đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ghi nhận sự gia tăng cao bất thường các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ (mpox) tại nước Cộng hòa Dân chủ Công Gô (nước này đã ghi nhận khoảng 15.600 trường hợp mắc, trong đó có trên 537 trường hợp tử vong). Để ngăn chặn bệnh đậu mùa khỉ xâm nhiễm vào Việt Nam, Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế tỉnh triển khai một số biện pháp.

Thời điểm này, ngoài Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị và Cửa khẩu Chi Ma đã mở cửa đón khách quốc tế vào Việt Nam, các cửa khẩu khác như: Tân Thanh, Cốc Nam cũng đang hoàn thiện một số thủ tục để đón khách quốc tế. Vì vậy, việc phát hiện các trường hợp nghi ngờ nhiễm bệnh ngay từ khu vực cửa khẩu càng trở nên quan trọng nhằm ngăn chặn bệnh đậu mùa khỉ vào Việt Nam.

Ông Hoàng Văn An, Tổ trưởng Tổ Kiểm dịch Y tế quốc tế tại Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị cho biết: Nhằm chủ động giám sát, phát hiện các trường hợp nghi ngờ nhiễm bệnh đậu mùa khỉ, Tổ Kiểm dịch y tế tại cửa khẩu đã tổ chức đặt 3 máy soi thân nhiệt tự động và cắt cử cán bộ trực tại khu vực xuất, nhập cảnh.

Theo đó, khách quốc tế, nhất là các khách có hộ chiếu từ khu vực châu Phi khi nhập cảnh vào Việt Nam, ngoài việc thực hiện các thủ tục nhập cảnh còn phải dừng lại trước máy soi thân nhiệt để kiểm tra tình trạng thân nhiệt. Những người có chỉ số thân nhiệt vượt quá mức độ cho phép sẽ được kiểm soát trực tiếp các triệu chứng của các loại bệnh.

Trong trường hợp phát hiện khách có triệu chứng bệnh, lực lượng y tế tại cửa khẩu sẽ tổ chức lấy mẫu để gửi xét nghiệm nhanh. 

Không chỉ tại Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, lực lượng kiểm dịch y tế quốc tế tại những cửa khẩu khác cũng thực hiện nghiêm hoạt động kiểm tra y tế đối với tất cả người qua lại hai bên cửa khẩu.

Ông Hoàng Phúc Sinh, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế tỉnh Lạng Sơn cho biết: Bệnh đậu mùa khỉ thường phát sinh và lưu hành tại khu vực Trung Phi và Tây Phi. Điều quan ngại bệnh có thể lây nhiễm giữa người với người khi tiếp xúc gần, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vận dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Vì vậy, ngay sau khi có thông cáo từ Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế về những diễn biến phức tạp của bệnh đậu mùa khỉ tại một số nước khu vực châu Phi, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, của Sở Y tế, ngày 22/8/2024, Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản chỉ đạo các tổ kiểm dịch y tế quốc tế tại các cửa khẩu tăng cường giám sát khách xuất nhập cảnh, đặc biệt là khách nhập cảnh vào Việt Nam nhằm kịp thời phát hiện những trường hợp nghi nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.

Song song với kiểm soát y tế đối với khách xuất cảnh, các tổ kiểm dịch y tế quốc tế tại các cửa khẩu tổ chức kiểm tra các xe chở hàng hóa nhập khẩu qua các cửa khẩu để kịp thời phát hiện chuột (nếu có) trong các xe chở hàng hóa, để kịp thời bẫy, bắt để xử lý loại động vật này nhằm phòng trừ nguồn lây nhiễm bệnh có thể mang mầm bệnh vào Việt Nam. Ngoài ra, lực lượng kiểm dịch y tế quốc tế tại các cửa khẩu còn chủ động tổ chức lấy mẫu hàng, lấy mẫu một số vật liên quan đến hàng hóa nhập khẩu như vỏ hộp, các loại xốp để gửi về cơ quan kiểm định thuộc Cục Y tế dự phòng để kiểm tra xem có tồn dư vi-rút bệnh đậu mùa khỉ hay không.

Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế tỉnh Lạng Sơn cho biết thêm: Nguồn lây bệnh (vi-rút bệnh đậu mùa khỉ) có từ động vật gặm nhấm, thú có túi, vì thế, việc chủ động kiểm soát mầm bệnh trên một số loại động vật trong khu vực cửa khẩu nhằm giám sát và kịp thời phát hiện mầm bệnh để có biện pháp xử lý là rất cần thiết.

Cùng với lực lượng kiểm dịch y tế quốc tế, hiện Trung tâm Quản lý cửa khẩu, lực lượng bộ đội biên phòng, hải quan… tại các cửa khẩu cũng đã và đang phối hợp với các cơ quan kiểm dịch y tế để triển khai công tác phòng và ngăn chặn bệnh đậu mùa khỉ xâm nhiễm qua các cửa khẩu của tỉnh.

Thiếu tá Phạm Tuấn Hùng, Trạm trưởng Trạm Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị cho biết: Trong quá trình rà soát hộ chiếu của khách xuất, nhập cảnh, lực lượng bộ đội biên phòng sẽ báo ngay cho Tổ Kiểm dịch Y tế những trường hợp đã đi, đến hoặc lưu trú từ các quốc gia có bệnh đậu mùa khỉ để lực lượng có thể thực hiện giám sát, khám sàng lọc nhằm phát hiện trường hợp bệnh sớm và cách ly kịp thời. Cùng đó, lực lượng biên phòng phối hợp với cán bộ Trung tâm Quản lý cửa khẩu, lực lượng hải quan và cán bộ kiểm dịch y tế quốc tế tổ chức tuyên truyền, khuyến cáo đến các lái xe, chủ hàng về đậu mùa khỉ để các lái xe, chủ hàng chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa.