Chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng từ ngày 1-5

Ngày 29-4, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ký ban hành Thông tư số 11/2011/TT-NHNN quy định chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng (TCTD) có hiệu lực từ ngày 1-5-2011. Đây là vấn đề được dư luận xã hội hết sức quan tâm. Phó Thống đốc NHNN NGUYỄN ĐỒNG TIẾN đã trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Nhân Dân chung quanh vấn đề này.

PV: Ngày 29-10-2010, NHNN đã ban hành Thông tư 22/2010/TT-NHNN (Thông tư 22) quy định về huy động vốn và cho vay vốn bằng vàng của TCTD. Xin đồng chí cho biết kết quả thực hiện Thông tư 22 như thế nào?

Phó Thống đốc: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc thu hẹp hoạt động huy động và cho vay vốn bằng vàng, ngày 29-10-2010, NHNN đã ban hành Thông tư 22 quy định về huy động và cho vay vốn bằng vàng của TCTD. Theo đó, TCTD được huy động vốn bằng vàng dưới hình thức phát hành giấy tờ có giá, cho vay vốn bằng vàng để sản xuất (chế tác) và kinh doanh vàng trang sức (không được cho vay để sản xuất và kinh doanh vàng miếng); TCTD không được chuyển đổi vốn bằng vàng thành VND, đối với số vốn bằng vàng đã chuyển đổi thành tiền trước đây phải giảm dần và tất toán chậm nhất là ngày 30-6-2011; không được huy động và cho vay bằng VND bảo đảm giá trị theo giá vàng. Theo báo cáo của các TCTD, đến 31-3-2011, cho vay vốn bằng vàng giảm, vốn huy động bằng vàng vẫn tăng, số dư chuyển đổi vốn huy động bằng vàng thành tiền giảm 14,7%.

Việc thu hẹp cho vay vốn bằng vàng đã góp phần giúp thị trường vàng trong nước từng bước được ổn định như trong tháng 4-2011, khi giá vàng thế giới biến động mạnh, có thời điểm lên đến 1.533 USD/ounce, nhưng giá vàng trong nước thấp hơn giá vàng thế giới khoảng 200-500 nghìn đồng/lượng, không xuất hiện tình trạng người dân đổ xô đi mua vàng như trước đây.

PV: Ngày 13-4-2011, tại Thông báo số 84/TB-VPCP, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo NHNN quy định và thực hiện việc dừng hoạt động huy động và cho vay vàng. Xin đồng chí cho biết NHNN đã thực hiện chủ trương này như thế nào?

Phó Thống đốc: Thực hiện Nghị Quyết số 11/NQ-CP ngày 24-2-2011 của Chính phủ; tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 1-3-2011, NHNN đã chỉ đạo các TCTD giảm mạnh huy động và cho vay bằng vàng, phù hợp với chủ trương của NHNN tiếp tục hạn chế việc huy động và cho vay vốn bằng vàng của TCTD trong thời gian tới. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 84/TB-VPCP ngày 13-4-2011, NHNN đã ban hành Thông tư quy định về chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của TCTD. Thông tư quy định kể từ ngày 1-5-2011, TCTD chấm dứt cho vay vàng và các nghiệp vụ tài sản có khác bằng vàng; TCTD không được huy động vốn bằng vàng, trừ trường hợp phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng để chi trả vàng theo yêu cầu của khách hàng khi số vàng thu nợ và tồn quỹ không đủ để chi trả; việc phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng của tổ chức tín dụng chấm dứt vào ngày 1-5-2012.

PV: Xin Phó Thống đốc cho biết tác động của việc ban hành Thông tư này đối với hoạt động kinh doanh của TCTD và thị trường tiền tệ – ngoại hối?

Phó Thống đốc: Trong những tháng cuối năm 2010 và đầu năm 2011, các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, các văn bản quy phạm pháp luật do NHNN ban hành đã thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ thị trường vàng, thu hẹp và đi đến chấm dứt việc huy động và cho vay bằng vàng. Sự thay đổi chính sách này đã được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng, NHNN đã thông báo cho các TCTD để có sự chủ động điều chỉnh và thu hẹp các hoạt động huy động và cho vay vốn bằng vàng nhằm hạn chế những rủi ro trong kinh doanh. Tiếp theo việc ban hành Thông tư 22, nay NHNN ban hành Thông tư số 11/2011/TT-NHNN ngày 29-4-2011 của Thống đốc NHNN quy định về việc chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng. Tại cuộc họp với 22 TCTD thực hiện huy động và cho vay vốn bằng vàng, các TCTD đều ủng hộ, nhất trí về chủ trương của Chính phủ và NHNN về việc dừng huy động, cho vay vốn bằng vàng. Đồng thời, các TCTD nêu lên một số khó khăn và đề xuất biện pháp xử lý, chẳng hạn như các doanh nghiệp chế tác vàng chuyển sang vay tiền đồng, các TCTD cơ cấu lại nguồn vốn huy động bằng VND để bù đắp cho việc giảm vốn huy động bằng vàng, mở rộng thực hiện dịch vụ bảo quản hiện vật quý, cho thuê két sắt để đáp ứng nhu cầu của người dân, cung cầu vàng trong nước có thể biến động do việc chuyển từ gửi vàng sang bán vàng, NHNN sẽ theo dõi sát tình hình để bình ổn thị trường.

PV: Có ý kiến cho rằng người dân Việt Nam có thói quen dự trữ tài sản bằng vàng. Việc ngừng huy động và cho vay vốn bằng vàng có tác động đến tâm lý của người dân như thế nào?

Phó Thống đốc: Hiện nay, theo báo cáo của các TCTD và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, việc huy động vốn bằng vàng tập trung chủ yếu ở hai thành phố lớn là TP Hồ Chí Minh chiếm 75,85% tổng huy động vốn bằng vàng của cả nước và Hà Nội chiếm 11,67%; 31 tỉnh, thành phố có tỷ trọng huy động vốn bằng vàng bình quân khoảng 0,5% tổng huy động vốn bằng vàng của cả nước; 30 tỉnh, thành phố không phát sinh nghiệp vụ này. Điều này cho thấy tình trạng đầu cơ vàng lớn ở hai thành phố, phần đông dân cư dự trữ tài sản bằng vàng không nhiều và không có nhu cầu kinh doanh vàng. Vì vậy, tác động của việc ngừng huy động và cho vay vốn bằng vàng đối với phần lớn người dân, nhất là ở địa bàn nông thôn là không lớn.

Cơ chế quản lý thị trường vàng hiện nay và được sửa đổi trong thời gian tới sẽ tiếp tục bảo đảm quyền hợp pháp của người dân trong việc dự trữ tài sản bằng vàng và có các quy định cụ thể để bảo đảm việc mua bán vàng của người dân đúng pháp luật, có lợi cho người dân và có lợi cho sự ổn định và phát triển của nền kinh tế.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí.