Câu lạc bộ Đàn - Hát dân ca, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh: Lưu giữ và lan tỏa giá trị dân ca nơi địa đầu Tổ quốc

– “Trải qua hơn 10 năm xây dựng và phát triển, Câu lạc bộ (CLB) Đàn – Hát dân ca, thuộc Trung tâm Văn hoá Nghệ thuật (VHNT) tỉnh đã có nhiều cố gắng trong khai thác, sưu tầm, truyền dạy những làn điệu dân ca truyền thống trên địa bàn tỉnh. Qua đó góp phần thiết thực vào việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc theo định hướng chung của Đảng và Nhà nước” – Đó là nhận xét của ông Hà Ngọc Minh, Giám đốc Trung tâm VHNT tỉnh.

CLB Đàn – Hát dân ca trực thuộc Trung tâm VHNT tỉnh. CLB được thành lập từ năm 2009 với 12 hội viên ban đầu, qua 12 năm hoạt động, số hội viên của CLB phát triển lên đến hơn 200 hội viên là những người yêu dân ca trên địa bàn thành phố Lạng Sơn. Bên cạnh điểm nhóm chính hoạt động thường xuyên tại Trung tâm VHNT tỉnh với 50 hạt nhân biểu diễn thường xuyên, CLB còn gây dựng được nhiều CLB đàn-hát dân ca vệ tinh như: CLB Bản Viển, CLB Hoàng Đồng, CLB Đông Kinh, CLB Mai Pha, CLB Quảng Lạc…

Một buổi sinh hoạt của các thành viên CLB Đàn – Hát dân ca, Trung tâm VHNT tỉnh ( ảnh chụp trước tháng 4 năm 2021)

Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Thủy Tiên, Chủ nhiệm và cũng là người đặt viên gạch đầu tiên xây dựng CLB cho biết: Những ngày đầu thành lập, CLB gặp rất nhiều khó khăn, bởi hội viên đều là những người nội trợ, cán bộ về hưu… tuổi tác không đều nhau, hơn nữa, việc thống nhất thời gian tập luyện thường gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với tình yêu dân ca, các thành viên trong CLB đã từng bước khắc phục. Giờ đây, CLB đã thực sự trở thành “mái nhà” chung cho những người yêu dân ca Xứ Lạng với tiêu chí “chung vui khi mạnh khỏe, san sẻ khi ốm đau, thương nhau khi hoạn nan, trọn vẹn tình nghĩa khi qua đời”.

Trong suốt 12 năm qua, CLB đã tham gia nhiều buổi giao lưu, biểu diễn trong và ngoài tỉnh, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp cho khán giả như: Lễ hội Hoa đào; Tuần lễ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Du lịch qua những miền di sản Việt Bắc… Trung bình mỗi năm, CLB đã tham gia tổ chức, biểu diễn văn nghệ được trên 50 cuộc.

Đặc biệt, các thành viên trong CLB chính là những người tham gia đầu tiên vào chuyên mục “Dạy hát dân ca trên truyền hình” do Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh tổ chức từ năm 2016 với 2 số phát/tháng. Cùng đó, CLB cũng tham gia giao lưu và biểu diễn tại nhiều tỉnh thành như: Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội… Nổi bật, năm 2020, CLB đã tham gia Liên hoan dân ca tỉnh Lạng Sơn và đạt giải nhì toàn đoàn.

Ngoài tham gia sinh hoạt, biểu diễn, mỗi hội viên CLB còn là hạt nhân lưu giữ, tuyên truyền, nhân rộng các làn điệu dân ca truyền thống trên địa bàn tỉnh. Trung bình một năm, các hội viên CLB tổ chức được khoảng 10 lớp truyền dạy dân ca tại cơ sở thu hút hơn 100 học viên thuộc mọi thành phần lứa tuổi tham gia.

Trong đó, nhiều hạt nhân tiêu biểu trong công tác truyền dạy như: Trịnh Thị Nguyệt, Nguyễn Thị Đoài, phường Đông Kinh; Nhữ Thị Mỹ, Hoàng Thu Nhiệm, xã Hoàng Đồng; Hoàng Thị Duyên, xã Mai Pha (thành phố Lạng Sơn)… Đặc biệt, hội viên Nguyễn Thị Đoài và Hoàng Thị Duyên còn trực tiếp đi đến từng địa phương trong tỉnh cũng như một số tỉnh bạn để truyền dạy. Nhờ đó, các làn điệu dân ca Xứ Lạng truyền thống đã lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.

Em Hoàng Thảo My, học sinh lớp 8A1, trường Tiểu học và THCS Lê Quý Đôn, thành phố Lạng Sơn cho biết: “Em được các cô, các bà trong CLB dạy học hát then, đàn tính từ khi mới học lớp 5, đến nay em đã có thể biểu diễn hát then, đàn tính thành thạo. Em hy vọng sẽ có thêm nhiều bạn nữa yêu thích dân ca như em để những bản sắc văn hoá của dân tộc mình được lưu truyền đến muôn đời sau”.

Song song với việc tổ chức giảng dạy, Ban chủ nhiệm CLB còn thường xuyên sưu tầm, nghiên cứu các làn điệu dân ca, dân vũ, dân nhạc cổ, chỉnh biên thành các tiết mục biểu diễn như: Then Nùng “khảm hải” (vượt biển), “Sỉnh an” (cầu an), Then Tày “Dương eng” (đầy tháng); hòa tấu Then… Hơn 10 năm qua, CLB đã sưu tầm được hơn 50 điệu dân ca cổ với nhiều tiết mục tham gia liên hoan toàn quốc đã đạt thành tích cao.

Có thể khẳng định, CLB Đàn – Hát dân ca, Trung tâm VHNT tỉnh ra đời đã đào tạo nên những hạt nhân văn nghệ tiêu biểu, là nơi chắp cánh cho niềm đam mê với những làn điệu dân ca của đông đảo người dân trong tỉnh. Với sự nỗ lực đó, tháng 10/2021, CLB đã vinh dự được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì đã có thành tích xuất sắc trong xây dựng, bảo tồn và phát huy giá trị dân ca các dân tộc trong đời sống cộng đồng giai đoạn 2015 – 2020.