Cánh đồng mẫu lớn: Động lực cho sản xuất hàng hóa

Thứ 2, 19/11/2012 | 09:59:00 [(GMT +7)] A A

Giám đốc Sở NN&PTNT Lê Thị Thanh Nhàn cho biết: điểm mới trong vụ đông xuân sắp tới là ngành sẽ chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, phối hợp chặt chẽ với chính quyền mỗi địa phương, đồng hành với nhà nông xây dựng thí điểm từ 1-2 mô hình cánh đồng mẫu lớn. Để công tác triển khai được thuận lợi, ngành đã đưa ra các nhóm giải pháp tổng thể và giải pháp về chuyên ngành. Trong hội nghị triển khai sản xuất đông xuân 2012-2013 do UBND tỉnh tổ chức vừa qua, trao đổi với phóng viên, nhiều lãnh đạo UBND các địa phương đã bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ và quyết tâm cao trong việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Đây cũng là thuận lợi cơ bản để Lạng Sơn bước vào hình thành những vùng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn liền với thị trường tiêu thụ, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

LSO-Một trong những nhiệm vụ rất mới đặt ra cho sản xuất đông xuân 2012-2013 là xây dựng thí điểm cánh đồng mẫu lớn. Nếu như đa số các tỉnh đồng bằng gắn cánh đồng mẫu lớn với sản xuất lúa gạo, thì Lạng Sơn, với đặc thù của tỉnh miền núi, chủ trương hình thành cánh đồng mẫu lớn đối với cả các loại cây công nghiệp, cây thực phẩm có giá trị kinh tế cao.

Cánh đồng xã Vân Nham, huyện Hữu Lũng

Trước kia khi nghe nói đến cánh đồng mẫu lớn, nhiều người cho rằng Lạng Sơn sẽ khó làm bởi với đặc thù của miền núi, không nhiều nơi trên địa bàn có thể áp dụng mô hình này. Tuy nhiên hiểu theo cách này khá phiến diện, bởi cánh đồng mẫu lớn là tổ chức lại sản xuất trên cơ sở liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, tập hợp những nông dân nhỏ lẻ tạo điều kiện áp dụng những kỹ thuật mới, giải quyết đầu ra ổn định và có lợi cho nông dân. Sản xuất mang tính đồng bộ, ứng dụng cơ giới hóa tăng giá trị sản phẩm nông nghiệp, góp phần xây dựng nông thôn mới. Trên thực tế, trong những năm qua, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện những cánh đồng có thể coi là bước đầu của cánh đồng mẫu lớn như cánh đồng thuốc lá Bắc Sơn, cánh đồng khoai tây Lộc Bình, Tràng Định…

Theo lãnh đạo UBND huyện Bắc Sơn, trong vụ đông xuân 2011-2012, mối liên kết giữa nhà nông và doanh nghiệp trong sản xuất thuốc lá tiếp tục được duy trì củng cố, tạo ra những vùng sản xuất tập trung với tổng diện tích lên đến trên 2,4 nghìn ha. Chỉ tính riêng thuốc lá trong vụ này đã đóng góp vào trên 70% kế hoạch thu ngân sách cả năm của huyện. Đây chính là cánh đồng điển hình của mô hình mẫu lớn. Nhớ lại có thời điểm ở Bắc Sơn mối liên kết sản xuất thuốc lá giữa nhà nông, doanh nghiệp chưa bền vững bởi tình trạng tranh mua, tranh bán. Tuy nhiên sớm phát hiện ra tình trạng này, UBND huyện đã triển khai rất nhiều các biện pháp, trong đó tập trung tuyên truyền vận động người nông dân tuân thủ hợp đồng đã cam kết với doanh nghiệp. Mặt khác ngăn chặn kịp thời các cá nhân, doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh, không đầu tư nhưng vẫn tiến hành thu mua…Có thể thấy để mối liên kết được bền chặt thì cần phải có sự tham gia tích cực của Nhà nước trong công tác quản lý. Nói về vấn đề này, tại hội nghị triển khai sản xuất đông xuân 2012-2013, Đồng chí Lý Vinh Quang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu khẳng định: không có sự tham gia của doanh nghiệp thì sẽ rất khó có sản xuất hàng hóa lớn và không thể hình thành cánh đồng mẫu lớn.

Cũng với quy mô khá lớn khoảng trên 800 ha ở Lộc Bình và gần 500ha ở Tràng Định, nhưng cánh đồng khoai tây lại chưa đạt được hiệu quả như thuốc lá là do chưa có nhiều mối liên kết bền chặt giữa doanh nghiệp và nhà nông. Trên cũng một cánh đồng vẫn còn nhiều loại giống đan xen khác nhau, thời điểm gieo trồng cũng chưa đồng loạt…với những nhược điểm này, nên mặc dù cũng có quy mô lớn nhưng cánh đồng khoai tây chưa đạt được giá trị cao và cũng chưa thể coi là cánh đồng mẫu lớn.

Trong vòng 2 năm trở lại đây, ngoại trừ mô hình liên kết sản xuất thuốc lá giống như Bắc Sơn thì trên địa bàn huyện Hữu Lũng cũng bắt đầu xuất hiện nhiều mô hình liên kết sản xuất với doanh nghiệp như ớt xuất khẩu tại Minh Tiến; dưa bao tử, ngô ngọt, bí bao tử tại Yên Thịnh… Những mô hình này cho hiệu quả kinh tế khá cao và quy mô cũng đang từng bước được mở rộng. Chắp nối những ví dụ rời rạc trên để thấy rằng việc xây dựng mô hình cánh đồng mẫu lớn trên địa bàn tỉnh không phải là quá khó, bởi nền tảng để triển khai thực hiện đã có.

Vũ Như Phong