Cảnh báo về lừa đảo tình cảm trên mạng nhân dịp Lễ Tình nhân 14/2

Ngày Lễ Tình nhân 14/2 là dịp để những người yêu nhau bày tỏ tình cảm, nhưng cũng là thời điểm các đối tượng lừa đảo lợi dụng lòng tin của người khác để trục lợi trên Internet.

Những kẻ lừa đảo thường lợi dụng các dịp lễ hoặc sự kiện lớn để đánh lừa nạn nhân. Trước thềm Ngày lễ Tình nhân Valentine (14/2) sắp tới và trong khuôn khổ Ngày An toàn Internet, cũng như chiến dịch nâng cao nhận thức toàn cầu về phòng chống lừa đảo trực tuyến, Meta chia sẻ các công cụ hỗ trợ người dùng trên Facebook, Messenger, Instagram và WhatsApp và công bố nghiên cứu mới về các hình thức lừa đảo tình cảm trên Internet cùng những cập nhật về các biện pháp xử lý đối với hành vi lừa đảo.

Lừa đảo tình cảm là một hình thức lừa đảo phổ biến, trong đó kẻ gian tiếp cận nạn nhân bằng nhiều cách khác nhau, như thông qua tin nhắn, email lừa đảo, ứng dụng hẹn hò, bài đăng trên mạng xã hội, diễn đàn thảo luận, và nhiều nền tảng khác dưới vỏ bọc của một mối quan hệ tình cảm.

Những kẻ lừa đảo thường đóng giả là những người hấp dẫn, độc thân và thành đạt, điển hình là quân nhân hoặc doanh nhân. Chúng sẽ gửi tin nhắn hàng loạt đến nhiều mục tiêu khác nhau theo chiến thuật “rải thảm và chờ đợi” để tìm kiếm người phản hồi. Nếu nạn nhân trả lời, kẻ lừa đảo sẽ tìm cách tạo dựng lòng tin trong một khoảng thời gian trước khi đề nghị gửi tiền hoặc lôi kéo đầu tư vào các dự án lừa đảo.

Các hình thức lừa đảo tình cảm cần cảnh giác

Khi Ngày lễ Tình nhân đến gần, người dùng cần cảnh giác với các chiêu trò lừa đảo tình ái, vốn có xu hướng gia tăng trong thời gian này. Tập đoàn công nghệ Meta đã đưa ra những cảnh báo giúp người dùng bảo vệ bản thân và tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo trong dịp đặc biệt này.

Meta đã triệt phá nhiều nhóm lừa đảo tình ái giả danh quân nhân nhằm tiếp cận nạn nhân trên Facebook, Instagram, Threads, TikTok và YouTube. Kẻ lừa đảo thường đăng tải nội dung thể hiện sự cô đơn và mong muốn tìm kiếm tình yêu. Nếu có người phản hồi, chúng sẽ mời họ trò chuyện qua Facebook Messenger, Telegram hoặc WhatsApp, và thường sử dụng số điện thoại quốc tế. Kẻ lừa đảo sau đó sẽ yêu cầu nạn nhân chuyển tiền qua ngân hàng hoặc thẻ quà tặng trực tuyến, với lý do trả phí điện thoại đường dài hoặc gửi quà tặng.

Meta cũng đã phát hiện và xử lý nhiều kẻ lừa đảo mạo danh người nổi tiếng để tiếp cận nạn nhân trên YouTube, Facebook, Instagram, TikTok, X cũng như các ứng dụng nhắn tin và trang web khác. Chúng thường đăng ảnh hoặc video của người nổi tiếng trong các nhóm người hâm mộ hoặc phần bình luận, tự nhận đang "tìm kiếm tình yêu."

Nếu có người tương tác, kẻ lừa đảo sẽ đề nghị tiếp tục trò chuyện qua Telegram, WhatsApp hoặc các ứng dụng nhắn tin khác. Chúng cũng sẽ yêu cầu nạn nhân chuyển tiền qua ngân hàng, tiền điện tử hoặc thẻ quà tặng, với lý do giúp đỡ người nổi tiếng mua quà tặng hoặc giải quyết khó khăn tài chính.

Meta mới đây cũng đã đã triệt phá một mạng lưới lừa đảo có liên kết với Kenya, trong đó các đối tượng giả danh công ty mai mối để lừa đảo người dùng trên Facebook, Instagram, WhatsApp và Telegram.

Chúng quảng bá các dịch vụ mai mối giả mạo, hứa hẹn giới thiệu những người đàn ông giàu có từ phương Tây hoặc kết nối với phụ nữ châu Phi để xây dựng mối quan hệ. Các tài khoản này thường đăng tải nội dung về các “quý ông độc thân” giả mạo, tự nhận đang sinh sống hoặc du lịch tại châu Phi và mong muốn tìm kiếm tình yêu, thậm chí hứa hẹn giúp bạn đời tương lai định cư tại một quốc gia phương Tây. Nếu có người quan tâm, kẻ lừa đảo sẽ mời họ tham gia nhóm Telegram hoặc WhatsApp và yêu cầu trả phí để nhận thông tin liên hệ của “quý ông độc thân."

Làm gì để đảm bảo an toàn?

Tập đoàn công nghệ Meta đã đưa ra những khuyến cáo để giúp người dùng an toàn hơn trên Internet. Theo đó, người dùng mạng xã hội cần cẩn trọng với tin nhắn lạ. Người dùng có thể giới hạn những tài khoản có thể liên hệ với mình trên Messenger, Instagram và WhatsApp bằng cách cập nhật cài đặt quyền riêng tư.

Đại diện của Meta khuyến cáo người dùng luôn kiểm tra thông tin tài khoản lạ. Người dùng nên tìm kiếm thông tin của tài khoản trực tuyến, kiểm tra thời điểm tài khoản được tạo, hoặc sử dụng công cụ tìm kiếm hình ảnh ngược (reverse image search) để xác minh tính xác thực.

Đồng thời, người dùng cần cảnh giác với các yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền: Trước khi gửi tiền qua thẻ quà tặng, ứng dụng thanh toán hoặc chia sẻ dữ liệu cá nhân, người dùng nên trao đổi với bạn bè hoặc người thân đáng tin cậy để tránh bị lừa.

Trên tất cả các nền tảng của mình, Meta tự động phát hiện và gỡ bỏ các tài khoản có dấu hiệu độc hại, bao gồm cả những tài khoản mạo danh người khác.

Tuy nhiên, do một số tài khoản không thực hiện hành vi lừa đảo ngay lập tức, Meta áp dụng các cảnh báo cho người dùng để khuyến khích họ tạm dừng và cẩn trọng khi hệ thống phát hiện những tín hiệu đáng ngờ. Ngoài ra, Meta cũng áp đặt các hạn chế đối với những tài khoản có dấu hiệu đáng nghi.

Tính năng Cảnh Báo An Toàn (Safety Notices) đã được triển khai để nhắc nhở người dùng.

Trên Facebook Messenger, tính năng Cảnh Báo An Toàn (Safety Notices) đã được triển khai để nhắc nhở người dùng khi trò chuyện với một tài khoản có dấu hiệu đáng ngờ, đặc biệt nếu tài khoản đó có thể đến từ một quốc gia khác.

Meta liên tục tìm kiếm và triệt phá các hình thức lừa đảo tình cảm trên không gian mạng, dựa trên hệ thống phát hiện tín hiệu độc hại được cập nhật liên tục, cùng với các hoạt động điều tra và phát hiện quy mô lớn trên toàn cầu.

Trong năm 2024, Meta đã gỡ bỏ hơn 15.000 đường dẫn (URL) chứa nội dung lừa đảo tại Việt Nam và hơn 9.000 URL giả mạo WhatsApp, Facebook, Meta, Instagram, Threads và Reality Labs tại Singapore.

Ngoài ra, trong năm 2024, Meta cũng đã xóa hơn hai triệu tài khoản trên các nền tảng của mình liên quan đến các tổ chức lừa đảo tại Campuchia, Myanmar, Lào, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Philippines.

Bên cạnh việc triệt phá các mạng lừa đảo, Meta cũng đã bắt đầu thử nghiệm một lớp bảo vệ mới sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt. Khi hệ thống phát hiện tài khoản đáng ngờ, hoặc người dùng báo cáo tài khoản giả mạo, Meta sẽ so sánh ảnh đại diện của tài khoản đó với ảnh hồ sơ của các nhân vật công chúng trên Facebook và Instagram. Nếu hệ thống xác định có sự trùng khớp, tài khoản giả mạo sẽ bị gỡ bỏ ngay lập tức.

Tại Việt Nam, trong năm 2024, Meta đã phối hợp với Cục An toàn Thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) triển khai chiến dịch “Nhận diện lừa đảo.” Với sự tham gia của các nhà sáng tạo nội dung nổi bật, chiến dịch đã giúp hàng triệu người dùng nhận diện và đối phó với các chiêu trò lừa đảo trực tuyến thông qua các video ngắn./.