Cảnh báo gia tăng ngộ độc rượu công nghiệp methanol

Đã trở thành quy luật, cứ đến dịp cuối năm, lượng tiêu thụ rượu, bia của người dân lại tăng đột biến. Kéo theo đó, số vụ ngộ độc do sử dụng rượu không rõ nguồn gốc, rượu có chứa methanol (cồn công nghiệp) cũng gia tăng. Ngộ độc cồn công nghiệp methanol hiện là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trong các vụ ngộ độc thực phẩm.

Chỉ trong hai tuần trở lại đây, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận ít nhất 8 bệnh nhân ngộ độc cồn công nghiệp methanol. Các ca bệnh đều rất nặng, hôn mê, có tổn thương não, nồng độ cồn methanol trong máu rất cao và đã có trường hợp tử vong. Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, hiện trung tâm đang điều trị cho 3 bệnh nhân nam có độ tuổi từ 46 đến 72 tuổi, được chẩn đoán ngộ độc cồn công nghiệp methanol, chuyển từ tuyến trước. Ba bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp, nhiễm toan chuyển hóa nặng, chụp cắt lớp cho thấy não đã có tổn thương hoại tử, chảy máu và phù nề nặng lan tỏa trên não. Kết quả xét nghiệm nồng độ cồn methanol trong máu rất cao. Mặc dù đã được giải độc và cấp cứu theo phác đồ nhưng đã có một bệnh nhân tử vong, một bệnh nhân mặc dù đã điều trị tối đa nhưng tiên lượng chuẩn bị tử vong, gia đình đang làm thủ tục xin đưa bệnh nhân về nhà. Các bệnh nhân còn lại gặp các di chứng với não và mù. Khai thác bệnh sử cho thấy, những bệnh nhân này đều uống các loại rượu không rõ nguồn gốc và uống rất nhiều rượu. Theo lời kể của người nhà bệnh nhân N, tối hôm đó, bệnh nhân uống rượu cùng các cháu (rượu cháu mua không rõ nguồn gốc) và uống nhiều. Đến 6 giờ sáng hôm sau tỉnh dậy, bệnh nhân kêu nhức đầu, nhấc người khỏi giường đã ngã vật ra đất, sau đó ngất đi. Người nhà phải đưa vào viện cấp cứu.

Cấp cứu bệnh nhân ngộ độc rượu methanol tại Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai).

Trường hợp ngộ độc methanol của bệnh nhân K, hiện đang điều trị tại Trung tâm Chống độc, được vợ bệnh nhân kể lại: Chiều hôm trước, bệnh nhân kêu mệt, gọi vợ đến chở về. Trên đường về nhà, bệnh nhân bị nấc và kêu đau lưng. Đến nhà, vào giường nằm, bệnh nhân vật vã, kêu đau bụng, hoa mắt, không nhìn thấy gì. Gạn hỏi, bệnh nhân thuật lại với con và nói: “Bố uống nhầm cồn rồi, đưa bố đi viện ngay”. Trên đường vào bệnh viện, bệnh nhân vật vã, có lúc lịm đi không biết gì.

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho biết: “Methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, bệnh nhân cũng có cảm giác giống say rượu nên dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, khoảng 1-2 ngày sau, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở do nhiễm toan chuyển hóa (do có quá nhiều axit formic được chuyển thành từ methanol), co giật, hôn mê. Khi đến bệnh viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mù mắt và tụt huyết áp, ở trong tình trạng nguy kịch”.

Theo Trung tâm Chống độc, các loại rượu chứa cồn công nghiệp gây ngộ độc ở Việt Nam thường do những kẻ kinh doanh rượu phi pháp, mua cồn công nghiệp methanol về đóng chai, hoặc pha thành các loại rượu giả có thương hiệu bán trên thị trường để thu lợi bất chính, gây ngộ độc. Phần nữa là nhiều công ty cũng nhập các loại cồn chứa methanol về đóng chai và dán nhãn cồn sát trùng hoặc cồn để đốt và bán ở các hiệu thuốc, thậm chí không loại trừ có các cơ sở y tế nhập về để sử dụng. Trung tâm Chống độc đã phát hiện nhiều sản phẩm cồn sát trùng chứa nồng độ methanol rất cao và đều báo cáo Bộ Y tế cùng các cơ quan chức năng.

Để phòng tránh ngộ độc cồn công nghiệp methanol, các bác sĩ khuyến cáo người dân hãy lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được đăng ký, có mã hàng, hóa đơn; bảo đảm truy xuất từ khâu sản xuất đến phân phối. Người dân cũng nên hạn chế tối đa việc uống rượu, đặc biệt khi thời điểm Tết âm lịch sắp đến gần. Khi có những dấu hiệu bất thường sau khi uống rượu, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để xử trí.